สถานการณ์และการพัฒนาสื่อโภชนศึกษาในโรงพยาบาลสำหรับหญิงตั้งครรภ์ที่มีและไม่มีภาวะโรคซีด ในเขตภาคใต้ของประเทศไทย : การวิจัยเพื่อพัฒนาคุณภาพงาน

Abstract

งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเพื่อพัฒนาคุณภาพงาน (Quality Improvement Research) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์สื่อโภชนศึกษา และค้นหารูปแบบ เนื้อหาสำคัญในการส่งเสริมโภชนาการ เพื่อใช้ในการพัฒนาสื่อโภชนศึกษาสำหรับหญิงตั้งครรภ์ กลุ่มตัวอย่างเป็นหญิงที่มารับบริการฝากครรภ์จำนวน 26 คน และพยาบาลในคลีนิคฝากครรภ์โรงพยาบาลชุมชน จำนวน 15 คน วิธีการศึกษาประกอบด้วยการสำรวจ (Rapid survey) การสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth interview) และ          การสนทนากลุ่ม (Focus group discussion) วิเคราะห์ข้อมูลโดยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา (Content analysis)
ผลการวิจัยพบว่า มีสื่อที่เกี่ยวกับโภชนศึกษาน้อยและไม่เหมาะสมกับความต้องการ การบริโภคอาหารของหญิงตั้งครรภ์ พบว่า ยังไม่ได้ตามปริมาณที่กำหนดไว้ในคำแนะนำและยังมีความเชื่อที่ไม่ถูกต้องในการบริโภคอาหาร รูปแบบสื่อโภชนศึกษาที่เหมาะสมที่สุดคือ ภาพพลิก ที่ประกอบด้วยภาพที่มีสีสัน สื่อสารเข้าใจได้ง่าย ประกอบด้วยเนื้อหาคือ โรคซีดในหญิงตั้งครรภ์ สาเหตุ และผลกระทบที่มีต่อมารดาและทารก อาหารหลัก 5 หมู่ สารอาหารที่จำเป็นและความสำคัญ รวมถึงโทษจากการขาดสารอาหาร ปริมาณอาหารและสารอาหารที่ควรได้รับในแต่ละวัน หน่วยวัดตวงอาหารและชนิดอาหารทดแทนที่เหมาะสม ระยะเวลาที่เหมาะสมสำหรับการสอน 10-15 นาที
การศึกษาวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาขั้นต้นเพื่อพัฒนาสื่อโภชนศึกษา ควรมีการศึกษาวิจัยเพิ่มเติมในรูปแบบเชิงทดลอง เพื่อประเมินประสิทธิภาพของสื่อการสอนต่อไป
คำสำคัญ:  โภชนศึกษา การบริโภคอาหาร หญิงตั้งครรภ์