การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนการปฏิบัติการพยาบาลตามหลักฐานเชิงประจักษ์เพื่อการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณ

Abstract

การวิจัยและพัฒนานี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ พัฒนารูปแบบการเรียนการสอนการปฏิบัติการพยาบาลตามหลักฐานเชิงประจักษ์เพื่อการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณและศึกษาประสิทธิผลของรูปแบบการเรียนการสอน มี 4 ขั้นตอน คือ 1) การ
ศึกษาวิเคราะห์สภาพและความต้องการ 2) การออกแบบและพัฒนารูปแบบ 3) การทดลองใช้รูปแบบ และ 4) การประเมินผลและปรับปรุงรูปแบบ โดยแบบแผนการทดลองสองกลุ่มวัดก่อนและหลังการทดลอง ระยะเวลา 4 สัปดาห์ กลุ่มตัวอย่างเป็น
นักศึกษาพยาบาลปี 3 ที่ฝึกรายวิชาปฏิบัติการพยาบาลบุคคลที่มีปัญหาทางจิต เป็นกลุ่มทดลอง จำนวน 8 คน และกลุ่มควบคุม จำนวน 8 คน ใช้วิธีการสุ่มอย่างง่าย กลุ่มทดลองได้รับการสอนตามรูปแบบที่พัฒนาขึ้น ส่วนกลุ่มควบคุมสอนตามรูปแบบ
ปกติ เครื่องมือเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบทดสอบความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณ และแบบประเมินความพึงพอใจต่อรูปแบบการเรียนการสอน ที่ได้ผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาจากผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 3 ท่าน และ
ความเชื่อมั่นครอนบาคแอลฟ่า เท่ากับ .92 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติทดสอบแมน-วิทนีย์ยูและวิลคอกซัน
ผลการวิจัย พบว่า 1) รูปแบบการเรียนการสอน มี 5 องค์ประกอบ ได้แก่ จุดมุ่งหมายการสอน การประเมินผู้เรียนก่อนสอน การจัดกระบวนการเรียนการสอน 9 ขั้นตอน การประเมินผลการเรียนการสอนและข้อมูลป้อนกลับ และ 2)
คะแนนเฉลี่ยความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างวิจารณญาณหลังได้รับการสอนตามรูปแบบของกลุ่มทดลองสูงกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 และคะแนนเฉลี่ยความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณของกลุ่ม
ทดลองหลังการสอนตามรูปแบบสูงกว่าก่อนการสอนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 และความพึงพอใจของนักศึกษาต่อรูปแบบของกลุ่มทดลองอยู่ในระดับมาก (x= 4.29, SD =.62) ข้อเสนอแนะจากการวิจัย การใช้คำถามและการสะท้อนคิด
อย่างมีวิจารณญาณในกระบวนการจัดการเรียนการสอน จะทำให้ผู้เรียนสนใจและกระตือรือร้น