ปัจจัยที่สัมพันธ์ระหว่างลักษณะการปฏิบัติงานและความพึงพอใจในการปฏิบัติงานของพยาบาลในหน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิ พื้นที่เขตบริการที่ 12 ของไทย
คำสำคัญ:
คำสำคัญ: พยาบาลเวชปฏิบัติ/ ลักษณะการปฏิบัติงาน/ ความพึงพอใจในการปฏิบัติงานบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงบรรยายนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของลักษณะการปฏิบัติงานและความพึงพอใจในการปฏิบัติงานของพยาบาลในหน่วยบริการปฐมภูมิพื้นที่เขตบริการที่ 12 กลุ่มตัวอย่างพยาบาล 54 คน คัดเลือกตามเกณฑ์ที่กำหนดจากหน่วยบริการสุขภาพปฐมภูมิ 18 แห่งที่ได้จากการสุ่มแบบหลายขั้นตอนจากจำนวนทั้งหมดในพื้นที่เขตบริการที่ 12 เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลทั่วไปและข้อมูลลักษณะการปฏิบัติงาน รวมทั้งแบบประเมินความพึงพอใจในการปฏิบัติงานของพยาบาลในหน่วยบริการปฐมภูมิ ซึ่ง ทั้งหมดผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิ และแบบประเมินความพึงพอใจในการปฏิบัติงานได้รับการตรวจสอบความเที่ยง ได้ค่าสัมประสิทธิ์อัลฟาของครอนบาค เท่ากับ 0.94 วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปและข้อมูลทั้งหมดด้วยสถิติเชิงพรรณนา และทดสอบความสัมพันธ์ของลักษณะการปฏิบัติงาน และความพึงพอใจในการปฏิบัติงานด้วยสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน
ผลการวิจัยพบว่า ความพึงพอใจในการปฏิบัติงานของพยาบาลในหน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิ พื้นที่เขตบริการที่ 12 อยู่ในระดับมาก 4 ด้าน (การมีคุณค่าในการทำงาน งานที่ได้รับมอบหมาย ความสำเร็จและความก้าวหน้าในงาน และสภาพแวดล้อมในการทำงาน) และอยู่ในระดับปานกลาง 1 ด้าน (สิ่งสนับสนุนการทำงานและสวัสดิการ) ส่วนปัจจัยที่สัมพันธ์กับความพึงพอใจในการปฏิบัติงานของพยาบาลมีนัยสำคัญทางสถิติส่วนใหญ่อยู่ในระดับต่ำ โดยสภาพที่ทำงานมีความสัมพันธ์มากที่สุด(ความเป็นสัดส่วน r = .597 ความปลอดภัย r = .383, ความสะดวกในการเดินทาง r = .295) รองลงมาคือ การมีส่วนร่วมในการทำงานเป็นทีม (ทีมเครือข่ายภายนอก r = .410 ทีมในหน่วยงาน r = .316) สำหรับปริมาณงานที่รับผิดชอบ พบว่า งานด้านวิชาการเท่านั้นที่มีความสัมพันธ์กับความพึงพอใจในการปฏิบัติงาน (r = .304)
ผลการวิจัยนี้ให้กรอบแนวคิดเบื้องต้นในการวิจัยเพื่อหาปัจจัยที่ช่วยเสริมสร้างความพึงพอใจในการปฏิบัติงานพยาบาลในหน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิพื้นที่เขตบริการที่ 12 ของไทย ซึ่งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถนำไปกำหนดข้อเสนอเชิงนโยบายด้านการปรับปรุงสถานที่ทำงาน สนับสนุนการศึกษาต่อเนื่อง และการกำหนดขอบเขตงานของพยาบาลให้ชัดเจนต่อไปในอนาคต
คำสำคัญ: ลักษณะการปฏิบัติงาน ความพึงพอใจในการปฏิบัติงาน หน่วยบริการปฐมภูมิ
เอกสารอ้างอิง
ทัศนา บุญทอง, สุปราณี อัทธเสรี และนัทธมน ศิริกุล. (2550). บทบาทของพยาบาลเวชปฏิบัติต่อการรักษาโรคเบื้องต้นในการให้บริการสุขภาพในระดับปฐมภูมิ. วารสารสภาการพยาบาล, 22(4): 24-37.
มาสริน ศุกลปักษ์, จริยาพร เจริญโล่ทองดี, และ ดารณี มิตรสุภาพ. (2554). ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะงานและบรรยากาศองค์กรต่อคุณภาพชีวิตการทำงานของพยาบาลวิชาชีพ โรงพยาบาลพระนั่งเกล้า. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ, 5(1): 32-39.
ระพินทร์ โพธิ์ศรี. (2549). สถิติเพื่อการวิจัย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. หน้า 67-68
สภาการพยาบาล. (2548). ประกาศสภาการพยาบาล เรื่องมาตรฐานการพยาบาลและการผดุงครรภ์ในระดับปฐมภูมิ. ราชกิจจานุเบกษา เลข 122 ตอน 62ง หน้า 63 วันที่ 4 สิงหาคม 2548.
สมจิต หนุเจริญ. (2009). พยาบาลเวชปฏิบัติกับการพัฒนาบริการปฐมภูมิ. วารสารระบบบริการปฐมภูมิและเวชศาสตร์ครอบครัว, 39-42.
สมภพ แสงจันทร์, ประสาท อิศรปรีดา และสุเทพ ทองประดิษฐ์. (2012). ปัจจัยจุงใจและปัจจัยค้ำจุนที่สัมพันธ์กับขวัญกำลังใจในการปฏิบัติงานของบุคลากรในโรงพยาบาลชุมชนสังกัดสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครพนม. วารสารมหาวิทยาลัยนครพนม, 2(2). พฤษภาคม-สิงหาคม, 32-38.
สุพานี สฤษฎ์วานิช. (2552). พฤติกรรมองค์การสมัยใหม่: แนวคิดและทฤษฎี (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
สุริยา ฟองเกิด และอนิสา อรัญคีรี. (2016). ปัจจัยบางประการที่มีผลต่อการปฏิบัติบทบาทพยาบาลเวชปฏิบัติทั่วไป(การรักษาโรคเบื้องต้น). วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข, 26(1). มกราคม-เมษายน, 120-133.
สุวรรณา จันทร์ประเสริฐ. (2555). คุณภาพการปฏิบัติงานของพยาบาลเวชปฏิบัติทั่วไป: กรณีศึกษาภาคตะวันออก. วารสารสภาการพยาบาล, 27(1). มกราคม-มีนาคม, 25-38.
อติญาณ์ ศรเกษตริน, อรวรรณ สัมภวะมานะ และกาญจนา สุวรรณรัตน์. (2553). การปฏิบัติงานตามบทบาทของพยาบาลวิชาชีพในหน่วยบริการปฐมภูมิ. วารสารกองการพยาบาล, 37(3). กันยายน-ธันวาคม, 52-63.
Djukic, M. (2014). Physical Work Environment in Hospitals Affects Nurses’ Job Satisfaction, with Implications for Patient Outcomes, Health Care Costs [Internet]. [cited 2019 Aug 6]. Available from:https://www.nyu.edu/about/news-publications/news/ 2014/july/physical-work-environment-in-hospitals-affects-nurses-job-satisfaction.html
Macinko, J, Starfield, B & Shi, L. (2003). The Contribution of Primary Care System to Health Outcomes within Organization for Economic Cooperation and Development (OECD) Countries, 1970-1998. Health Service Research, 38(3): 831-865.
Shi W, Zhu CQ, Tian Y, & Nichol J. (2005). Wavelet-based image fusion and quality assessment. International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, 6(3-2): 241-251.
Yusoff, W. F. W., Kian, T. S., & Idris, M. T. M. (2013). Herzberg's two factors theory on work motivation: Does its work for todays environment? Global Journal of Commerce & Management Perspective, 2(5): 18-22.
