ปัจจัยที่มีผลต่อระดับของยาฟินัยโทอินในเลือดของเด็กที่เป็นลมชัก: การศึกษาแบบย้อนหลัง

ปวลี เนียมถาวร

บทคัดย่อ

ยา phenytoin เป็นยากันชักที่มีช่วงการรักษาค่อนข้างแคบและในผู้ป่วยเด็กระดับยามักไม่อยู่ในช่วงการรักษาส่งผลต่อการรักษาโรคลมชักจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งในการศึกษาปัจจัยที่อาจส่งผลต่อระดับยาในเลือด งานวิจัยนี้จึงทำขึ้นเพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อระดับยาฟินัยโทอินในเลือดของผู้ป่วยเด็กที่เป็นโรคลมชักอายุ 1 เดือน ถึง 18 ปี ที่ได้รับการเข้ารักษาในที่โรงพยาบาลระดับตติยภูมิแห่งหนึ่งระหว่างปี พ.ศ. 2557 - 2561 เป็นการศึกษาแบบ cross-sectional study โดยเก็บข้อมูลจากฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์และวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของตัวแปรด้วย Multivariate logistic regression ผลการศึกษามีผู้ป่วยที่ได้รับยาทั้งหมด 275 คน พบว่าผู้ป่วย 59 คนที่ได้รับการตรวจวัดระดับยานับเป็นจำนวนการตรวจวัดระดับยา 107 ครั้ง และพบว่า  เพศ กลุ่มอายุ การมีโรคร่วม และการใช้ยาที่มีค่าการจับโปรตีนสูงร่วมมีความสัมพันธ์กับระดับยาในเลือดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) โดยเพศชาย (OR = 1.65) ผู้ป่วยกลุ่มทารก (OR = 2.34) มีโรคร่วม (OR = 144.40) และการใช้ยาที่มีค่าการจับโปรตีนสูงร่วม(OR = 1.28) เป็นปัจจัยที่อาจส่งผลให้ระดับยาไม่อยู่ในช่วงการรักษา อย่างไรก็ตามผู้ป่วยในกลุ่มเด็กเล็กเป็นกลุ่มที่มีระดับยาอยู่ในช่วงการรักษาได้ดี เมื่อเทียบกับกลุ่มวัยรุ่น สรุปได้ว่าปัจจัยที่พึงคำนึงถึงเมื่อสั่งใช้ยาphenytoin ได้แก่ เพศ กลุ่มอายุ โรคร่วม และการใช้ยาที่มีค่าการจับโปรตีนสูงร่วม เพื่อให้การใช้ยา phenytoin ในผู้ป่วยเด็กมีประสิทธิภาพและความปลอดภัย