โปรตีนรอพทรีเน็ค-2 ตัวบ่งชี้จำเพาะใหม่ของเชื้อมาลาเรียชนิดไวแวกซ์ระยะไชซอนต์ในตับและฮิปโนซอยต์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การกำเริบใหม่เป็นปัญหาสำคัญของโรคมาลาเรียชนิดไวแวกซ์ โดยมีสาเหตุจากเชื้อระยะพักตัวที่เรียกว่า ฮิปโนซอยต์ ซึ่งจะฝังตัวอยู่ในเซลล์ตับเป็นเวลาหลายสัปดาห์หรือหลายปี เพื่อรอการกระตุ้นให้เข้าสู่กระบวนการเจริญเติบโตในเซลล์ตับต่อไป ทั้งนี้ชีววิทยาของฮิปโนซอยต์ยังไม่เป็นที่เข้าใจอย่างถ่องแท้ อีกทั้งการศึกษาเชื้อมาลาเรียระยะในตับก็ทำได้ยาก เนื่องจากการขาดโมเดลในการทดลองซึ่งต้องคำนึงถึงความจำเพาะระหว่างเชื้อมาลาเรียและเซลล์ของโฮสต์ ดังนั้นการศึกษาตัวบ่งชี้จำเพาะนี้จึงมีประโยชน์อย่างยิ่งต่อการศึกษาชีววิทยาของฮิปโนซอยต์และกลไกการกำเริบใหม่ของโรค Rhoptry-neck Protein-2 (RON-2) มีการแสดงออกในเชื้อมาลาเรียระยะรุกราน ได้แก่ สปอโรซอยต์ ซึ่งเป็นระยะที่ไชเข้าเซลล์ตับและเมอโรซอยต์ซึ่งเป็นระยะที่ไชเข้าเม็ดเลือดแดง แต่ยังไม่พบว่ามีรายงานการศึกษา RON-2 ในระยะตับของมาลาเรียชนิดไวแวกซ์มาก่อน การทดลองนี้จึงตั้งสมมติฐานว่า RON-2 น่าจะมีการแสดงออกในเชื้อมาลาเรียระยะในตับ ซึ่งจะสามารถใช้เป็นตัวบ่งชี้จำเพาะของเชื้อมาลาเรียระยะไชซอนต์ในตับและฮิปโนซอยต์ได้การทดลองนี้จึงใช้หนูทดลองที่ปลูกถ่ายตับมนุษย์มาทำให้ติดเชื้อมาลาเรียชนิดไวแวกซ์ จากนั้นจึงนำตับที่ติดเชื้อมาใช้ในการศึกษาการแสดงออกของ RON-2 โดยเทคนิคอิมมูโนฟลูออเรสเซนต์ ผลการทดลองแสดงให้เห็นว่าโปรตีน RON-2 มีการแสดงออกอยู่ที่ด้านปลายยอดของเชื้อระยะสปอโรซอยต์ และเมอร์โรซอยต์ที่อยู่ระยะไชซอนต์ในเลือด ในขณะที่พบการแสดงออกของ RON-2 ลักษณะเป็นวงล้อมรอบบริเวณของเชื้อมาลาเรียระยะไชซอนต์ในตับและฮิปโนซอยต์ โดยพบในตำแหน่งเดียวกันกับ Up-regulated in infective sporozoites protein 4 (UIS-4) ที่เป็นตัวบ่งชี้จำเพาะที่เยื่อหุ้มแวคิลโอลของเชื้อมาลาเรียระยะในตับ ทำให้สามารถสรุปได้ว่า RON-2 แสดงออกอยู่ที่เยื่อหุ้มแวคิล-โอลของเชื้อมาลาเรียระยะในตับ และสามารถใช้เป็นตัวบ่งชี้จำเพาะตัวใหม่สำหรับเชื้อมาลาเรียชนิดไวแวกซ์ในระยะไชซอนต์ในตับ และระยะฮิปโนซอยต์ได้ ทั้งนี้จะเป็นประโยชน์ต่อจำแนกเชื้อมาลาเรียในขั้นตอนการศึกษาวิจัยเพื่อพัฒนาการรักษาและควบคุมการกำเริบใหม่ของมาลาเรียชนิดไวแวกซ์ได้
Article Details
มหาวิทยาลัยรามคำแหง
เอกสารอ้างอิง
Arévalo-Pinzón, G., Curtidor, H., Patiño, L. C. and Patarroyo, M. A. 2011. PvRON-2, a new Plasmodium vivax rhoptry neck antigen. Malar J. Vol. 10(60).
Cui, M., Jiang, L., Goto, M., Hsu, P., Li, L., Zhang, Q., Xie, L. 2017. In Vivo and Mechanistic Studies on Antitumor Lead 7-Methoxy-4-(2-methylquinazolin-4-yl)-3,4-dihydroquinoxalin
-2(1H)-one and Its Modification as a Novel Class of Tubulin-Binding Tumor-Vascular Disrupting Agents. J. Med. Chem. Vol. 60(13): 5586-5598.
Delgadillo, R. F., Parker, M. L., Lebrun, M., Boulanger, M. J. and Douguet, D. 2016. Stability of the Plasmodium falciparum AMA1-RON-2 Complex Is Governed by the Domain II (DII) Loop. PloS one. Vol: 11(1): e0144764-e0144764.
Lamarque, M., Besteiro, S., Papoin, J., Roques, M., Vulliez-Le Normand, B., Morlon-Guyot, J. and Lebrun, M. 2011. The RON-2-AMA1 interaction is a critical step in moving junction-dependent invasion by apicomplexan parasites. PLoS Pathog. Vol. 7(2): e1001276.
Mikolajczak, S. A., Vaughan, A. M., Kangwanrangsan, N., Roobsoong, W., Fishbaugher, M., Yimamnuaychok, N. and Kappe, S. H. 2015. Plasmodium vivax liver stage development and hypnozoite persistence in human liver-chimeric mice. Cell Host Microbe. Vol. 17(4): 526-535.
Mueller, I., Galinski M. R., Baird J. K., Carlton J. M., Kochar D. K., Alonso P. L., del Portillo H. A. 2009. Key gaps in the knowledge of Plasmodium vivax, a neglected human malaria parasite. Lancet Infect Dis. Vol. 9(9): 555-566.
Nyboer, B., Heiss, K., Mueller, A. K. and Ingmundson, A. 2018. The Plasmodium liver-stage parasitophorous vacuole: A front-line of communication between parasite and host. Int J Med Microbiol. Vol. 308(1): 107-117.
Price, R. N., Tjitra, E., Guerra, C. A., Yeung, S., White, N. J. and Anstey, N. M. 2007. Vivax malaria: neglected and not benign. Am J Trop Med Hyg. Vol. 77(6 Suppl): 79-87.
Roobsoong, W., Maher, S. P., Rachaphaew, N., Barnes, S. J., Williamson, K. C., Sattabongkot, J. and Adams, J. H. 2014. A rapid sensitive, flow cytometry-based method for the detection of Plasmodium vivax-infected blood cells. Malar J. Vol. 13(55).
Salgado-Mejias, P., Alves, F. L., Françoso, K. S., Riske, K. A., Silva, E. R., Miranda, A. and Soares, I. S. 2019. Structure of Rhoptry Neck Protein 2 is essential for the interaction in vitro with Apical Membrane Antigen 1 in Plasmodium vivax. Malar J. Vol. 18(1).
Shen, B. and Sibley, L. D. 2012. The moving junction, a key portal to host cell invasion by apicomplexan parasites. Curr Opin Microbiol. Vol. 15(4): 449-455.
Spielmann, T., Montagna, G. N., Hecht, L. and Matuschewski, K. 2012. Molecular make-up of the Plasmodium parasitophorous vacuolar membrane. Int J Med Microbiol. Vol. 302(4-5): 179-186.
Swearingen, K. E., Lindner, S. E., Shi, L., Shears, M. J., Harupa, A., Hopp, C. S. and Sinnis, P. 2016. Interrogating the Plasmodium Sporozoite Surface: Identification of Surface-Exposed Proteins and Demonstration of Glycosylation on CSP and TRAP by Mass Spectrometry-Based Proteomics. PLoS Pathog. Vol. 12(4): e1005606.
World Health Organization. 2018. WHO malaria report 2018. Lexembourg. DesignIsGood.
info.
