การจัดการมูลฝอยโดยอาศัยการมีส่วนร่วมของแกนนำชุมชน ในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลจอหอ อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา

Main Article Content

ธีรยุทธ อุดมพร
อรพรรณ อุดมพร

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและเปรียบเทียบ 1) ปริมาณและสัดส่วนองค์ประกอบทางกายภาพของมูลฝอย และ 2) ความรู้ เจตคติ การปฏิบัติ และการมีส่วนร่วมในการจัดการมูลฝอยของแกนนำชุมชนในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลจอหอ อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา เก็บข้อมูลเชิงปริมาณจากกลุ่มตัวอย่าง 54 คนด้วยแบบสอบถาม และข้อมูลเชิงคุณภาพจากกลุ่มตัวอย่าง 30 คนด้วยการสนทนากลุ่มและแบบบันทึก วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา การวิเคราะห์เนื้อหา และ Paired t-test ผลการวิจัยพบว่า หลังการพัฒนา มีปริมาณมูลฝอยเฉลี่ย 197.50 กิโลกรัม/วัน  ปริมาณมูลฝอยลดลง 60.00 กิโลกรัม/วัน (0.19 กิโลกรัม/คน/วัน) และองค์ประกอบทางกายภาพของมูลฝอยส่วนใหญ่เป็นมูลฝอยทั่วไป (ร้อยละ 63.52) โดยมูลฝอยรีไซเคิลลดลงมากที่สุด (ร้อยละ 25.54) กลุ่มตัวอย่างมีความรู้ เจตคติ การปฏิบัติ และการมีส่วนร่วมในการจัดการมูลฝอยเพิ่มขึ้นจากก่อนการพัฒนาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = 0.001) โดยสรุป การมีส่วนร่วมของแกนนำชุมชนทำให้ประสิทธิภาพในการจัดการมูลฝอยเพิ่มขึ้น ดังนั้น องค์กรที่เกี่ยวข้องกับการจัดการมูลฝอยควรประยุกต์ใช้แนวทางดังกล่าวในการแก้ไขปัญหาการจัดการมูลฝอยในพื้นที่

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
อุดมพร ธ., & อุดมพร อ. . . (2025). การจัดการมูลฝอยโดยอาศัยการมีส่วนร่วมของแกนนำชุมชน ในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลจอหอ อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์, 4(1), 39–52. https://doi.org/10.14456/ksti.2025.4
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมควบคุมมลพิษ. สถานการณ์การจัดการขยะมูลฝอยชุมชนในประเทศไทยปี 2562. กรุงเทพมหานคร: กรมควบคุมมลพิษ; 2563.

องค์การบริหารส่วนตำบลจอหอ. รายงานการบริหารจัดการมูลฝอยขององค์การบริหารส่วนตำบลจอหอ. นครราชสีมา: องค์การบริหารส่วนตำบลจอหอ; 2556.

สมศักดิ์ ธิบดี. การจัดการขยะมูลฝอยในชุมชน: แนวทางและผลการดำเนินงาน. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2557.

ฉลองรัฐ ทองกันทา. การประยุกต์ใช้กระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนในการแก้ปัญหาขยะมูลฝอยในพื้นที่เขตเทศบาล. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ธรรมศาสตร์; 2558.

สมัย พูลทอง, สุภาพร แปยอ. การจัดการขยะมูลฝอยในชุมชนด้วยการมีส่วนร่วมของประชาชนในเขตเทศบาลตำบล. วารสารวิจัยการจัดการชุมชน. 2565; 10(2): 45–63.

อรดี ภาพลงาม, สุขุมวิทย์ ไสยโสภณ. การวิเคราะห์ความสำเร็จของโครงการลดขยะในชุมชนด้วยการมีส่วนร่วมของประชาชน. วารสารการบริหารงานส่วนท้องถิ่น. 2565; 12(3): 89–104.

Sira A. Community participation in solid waste management: A case study of sustainable waste reduction programs in Thailand. J Environ Stud. 2010; 15(4): 123–35.

Lhaophet T, Chaisena S, Phonchai J. Community-driven approaches to solid waste management: Lessons learned from local administrations. J Public Adm. 2016; 8(1): 29–46.

Kemmis S, McTaggart R. The action research planner. Victoria, Australia: Deakin University Press; 1988.

ประชุมพร เลาห์ประเสริฐ. บทปฏิบัติการศึกษาองค์ประกอบทางกายภาพของมูลฝอย. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์; 2554.

รุ้งกานต์ พลายแก้ว, ประภัสสร อักษรพันธ์. ผลของการจัดการขยะมูลฝอยโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนเทศบาลตำบลบ้านนา อำเภอบ้านนาเดิม จังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารราชภัฎสุราษฎร์ธานี. 2562; 5(2): 233–48.

ประมาณ กิริรัมย์, พัชรี ศรีกุตา. การพัฒนาศักยภาพแกนนำชุมชนเพื่อการจัดการขยะมูลฝอย: กรณีศึกษาชุมชนแห่งหนึ่งในอำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิชาการ สคร.9. 2561; 25(1): 64–73.

คณิต เรืองขจร, และคณะ. การมีส่วนร่วมในการจัดการขยะมูลฝอยของประชาชน กรณีศึกษา ชุมชนวัดท่าเกษม ตำบลท่าเกษม อำเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว. วารสารการพัฒนาการเรียนรู้สมัยใหม่. 2564; 6(5): 234–48.

สิทธิชัย สารพัฒน์. ผลของการจัดกิจกรรมต่อความรู้ เจตคติ และพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยในชุมชนของผู้ประกอบการค้าตลาดช่องจอม อำเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน. 2563; 6(2): 98–111