การวิเคราะห์แบ่งกลุ่มลูกค้าโดยใช้พฤติกรรมการซื้อเชิงลึก : กรณีศึกษาบริษัทผู้ผลิตอาหารสัตว์เลี้ยงแห่งหนึ่ง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ในปัจจุบันนี้การเลี้ยงสัตว์เลี้ยงในประเทศไทยได้รับความนิยมและมีการขยายตัวเพิ่มมากขึ้นอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้อุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการเลี้ยงสัตว์เลี้ยงมีการเติบโตและขยายตัวเป็นอย่างมาก ทำให้เกิดการแข่งขันทางการตลาดของอาหารสัตว์เลี้ยงค่อนข้างสูง งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์แบ่งกลุ่มลูกค้าของบริษัทผลิตอาหารสัตว์เลี้ยงกรณีศึกษาโดยใช้พฤติกรรมการซื้อผลิตภัณฑ์ และศึกษาลักษณะเฉพาะของแต่ละกลุ่ม โดยใช้ข้อมูลการซื้อขายสินค้าอาหารสัตว์เลี้ยง ตั้งแต่เดือนมกราคม ค.ศ. 2018 ถึง เดือนกันยายน ค.ศ. 2020 ซึ่งมีจำนวนลูกค้า (ตัวแทนจำหน่าย) รวมทั้งหมด 588 ราย และใช้ปัจจัยทั้งหมด 15 ปัจจัย ได้แก่ ยอดซื้อปี ค.ศ. 2020 อัตราการเติบโตจากปี ค.ศ. 2018-2019 และปี ค.ศ. 2019-2020 ระยะทางจากศูนย์กลางกระจายสินค้าไปยังกิจการของลูกค้า ความถี่ในการซื้อสินค้าปี ค.ศ. 2018-2020 ความถี่ในการคืนสินค้าปี ค.ศ. 2018-2020 ความสม่ำเสมอของยอดซื้อรายเดือนปีค.ศ. 2018-2020 เปอร์เซ็นต์ความถี่ในการคืนสินค้าต่อความถี่ในการซื้อ และเปอร์เซ็นต์มูลค่าในการคืนสินค้าต่อยอดซื้อ โดยใช้เทคนิค K-means ในการวิเคราะห์แบ่งกลุ่ม
ผลการวิเคราะห์แบ่งกลุ่มพบว่า จากวิธี Elbow สามารถกำหนดจำนวนกลุ่มได้ 8 กลุ่ม และผลจากการศึกษาลักษณะเฉพาะของกลุ่มทำให้นิยามกลุ่มได้ดังนี้ “กลุ่มลูกค้าทั่วไปคืนสินค้าน้อย” (56.4%) “กลุ่มลูกค้าทั่วไปใจไม่นิ่ง” (15.7%) “กลุ่มลูกค้าห่างไกล” (13.2%) “กลุ่มลูกค้าขยันคืน” (6.0%) “กลุ่มลูกค้าซื้อง่ายขายคล่อง” (5.9%) “กลุ่มลูกค้ากระเป๋าหนัก” (1.3%) “กลุ่มลูกค้าที่มีแนวโน้มควรรักษาไว้” (0.8%) และ “กลุ่มลูกค้าขาจร” (0.79%) ผลที่ได้สามารถนำไปใช้ในการวางกลยุทธ์การขายให้เหมาะสมกับพฤติกรรมของลูกค้าในแต่ละกลุ่มเพื่อพัฒนาสินค้าและบริการให้ตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้ดียิ่งขึ้น
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. 2557. รายงานการสำรวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2557. กรุงเทพฯ: บริษัท เท็กซ์ แอนด์ เจอร์นัล พับลิเคชั่น จำกัด. [National Statistical Office. 2014. Report of Survey of the Elderly in Thailand 2014. Bangkok: Text and General Publication Company Limited. (in Thai)]
ธนาคารกสิกรไทย. 2562. ไลฟ์สไตล์คนยุคใหม่ ดันตลาดสัตว์เลี้ยงโต. แหล่งข้อมูล : https://kasikornbank.com/th/business/sme/KSMEKnowledge/article/SMETips/Pages/Pets_Business.aspx. ค้นเมื่อวันที่ 25 ธันวาคม 2563.
ส่วนประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูลธุรกิจ กองข้อมูลธุรกิจ กรมพัฒนาธุรกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์. 2561. ธุรกิจดูแลสัตว์เลี้ยง. บทวิเคราะห์ธุรกิจ. แหล่งข้อมูล : https://www.dbd.go.th/ download/document_file/Statisic/2561/T26/T26_201812.pdf. ค้นเมื่อวันที่ 25 ธันวาคม 2563.
ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย. 2561. จับกระแสตลาดสินค้าสำหรับสัตว์เลี้ยงของโลก. EXIM Thailand E-News, 13(2). แหล่งข้อมูล : https://www.exim.go.th/eximinter /e-news/7329/enews_february2018_trend.html. ค้นเมื่อวันที่ 25 ธันวาคม 2563.
ชนาธินาถ ผาสุพรรณ์ และรวิพิมพ์ ฉวีสุข. 2559. การแบ่งกลุ่มผู้บริโภคอาหารฮาลาลนำเข้าในเมืองจาการ์ตา ประเทศอินโดนีเซีย. การประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, ครั้งที่ 54, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพมหานคร, 928-934. [Chanathinart Pasuphan and Ravipim Chaveesuk. 2016. Clustering of consumers for imported Halal foods in Jakarta, Indonesia. Proceedings of 54th Kasetsart University Annual Conference, Kasetsart University, Bangkok, 928-934. (in Thai)]
ทวินันท์ สุวรรณนิคม. 2559. การแบ่งกลุ่มผู้เลี้ยงไก่ชนที่ซื้อกรดอะมิโนสำหรับไก่ชน โดยใช้ปัจจัยด้านพฤติกรรมการซื้อในจังหวัดสุพรรณบุรี. บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต, กลุ่มวิชาการประกอบการ,มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย. [Tawinan Suwannikom. 2016. Grouping of gamecocks who buy amino acids for gamecocks using factors of purchasing behavior in Suphanburi province. Master of Business Administration, Entrepreneurship, University of the Thai Chamber of Commerce. (in Thai)]
ธนัท ธํารงพิรุณ, อภิชาต ดะลุณเพธย์ และวิศิษฐ์ ลิ้มสมบุญชัย. 2560. คุณลักษณะที่มีผลต่อการตัดสินใจซื้อแคบหมูของผู้บริโภค. วารสารเศรษฐศาสตร์รามคําแหง, 2(1), 77-79. [Thanut Thumrongpirun, Apichart Daloonpate and Visit Limsombunchai. 2017. Attributes affecting consumers’ purchasing decision on pork scratching. Journal of Economics Ramkhamhaeng University, 2(1), 77-79 (in Thai)]
นันทิดา ทองออน. 2560. การแบ่งกลุ่มผู้บริโภคผลิตภัณฑ์อาหารเสริมคอลลาเจนในเขตกรุงเทพมหานครโดยใช้ปัจจัยด้านพฤติกรรมการบริโภคและความต้องการที่มีต่อส่วนประสมทางการตลาด, บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต, กลุ่มวิชาการตลาด, มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย. [Nantida Thongon. 2017. Consumer segmentation of collagen supplemental product in Bangkok using the consumption behaviors and demand in the marketing mix factors. Master of Business Administration, Marketing, University of the Thai Chamber of Commerce. (in Thai)]
อัมพิกา จงเจริญสุข และชิณโสณ์ วิสิฐนิธิกิจา. 2560. ปัจจัยที่มีผลต่อการเลือกซื้ออาหารสัตว์เลี้ยงสำเร็จรูป. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร, 14(65), 163-171. [Ampika Joongjaraunsuk and Chinnaso Visitnitikija. 2017. The Factors of the Decisions to Buy the Instant Pet Food. Journal of Graduate School Sakon Nakhon Rajabhat University, 14(65), 163-172. (in Thai)]
Sheikh, A., Ghanbarpour, T. and Gholamiangonabadi, D. 2019. A Case Study of Fintech Industry: A Two-Stage Clustering Analysis for Customer Segmentation in the B2B Setting. Journal of Business-to-Business Marketing, 26(2), 1–11.
Kandeil, D., Saad, A. and Youssef, S. M. A. 2014. Two-phase Clustering Analysis for B2B Customer Segmentation. Proceedings of 2014 International Conference on Intelligent Networking and Collaborative Systems, 10-12 September 2014, Salerno, Italy.
Heldt, R., Silvera, C. S. and Luce, F. B. 2021. Predicting customer value per product: From RFM to RFM/P. Journal of Business Research, 127, 444-453.
RStudio Team. 2020. RStudio: Integrated Development for R. RStudio, PBC, Boston, MA. URL http://www.rstudio.com/.
Gareth, J., Daniela, W., Trevor, H. and Robert, T. 2013. An introduction to statistical learning: with applications in R, Springer.
Brock, G., Pihur, V., Datta, S. and Datta, S. 2008. ClValid: An R Package for Cluster Validation. Journal of Statistical Software, 25(4), 1–22.
Liapikos, I. 2017. Performance measures of clustering algorithms in retail industry, Master of Science, Data Science, Athens University of Economics AND Business.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. 2563. รายงานผลการสำรวจผลกระทบจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19. แหล่งข้อมูล: http://ittdashboard.nso.go.th/covid19survey.php. ค้นเมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม 2564.
