อิทธิพลเครื่องรีดนมอัตโนมัติแบบเก็บผลผลิตรายตัวต่อผลผลิต และคุณภาพน้ำนม ในแพะนม

Main Article Content

ดำรงศักดิ์ อาลัย
ทวิรัตน์ ก้อนเครือ
เทิดศักดิ์ อาลัย
ชยุต พลอยจิรภาส
บัณฑิตพงษ์ ศรีอำนวย

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาอิทธิพลเครื่องรีดนมอัตโนมัติแบบเก็บผลผลิตรายตัวต่อผลผลิตนม และคุณภาพน้ำนม ซึ่งการทดลองนี้ใช้แพะลูกผสมที่มีระดับสายเลือดของพันธุ์ซาแนน 75% จำนวน 10 ตัว อยู่ในช่วงของการให้นมที่ 2 และ 3 ตามลำดับ โดยทำการเก็บนมในรอบวันผลิตเดียวกัน เก็บตัวอย่างทั้งหมด 8 ครั้ง เป็นเวลา 2 เดือน ซึ่งผลการทดลองที่ได้จะนำมาวิเคราะห์ข้อมูลตามลักษณะของกลุ่มตัวอย่าง โดยใช้สถิติพรรณนา ได้แก่ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์ความแตกต่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม โดยใช้สถิติ independent t-test พบว่าผลผลิตปริมาณน้ำนมที่ได้จากการรีดด้วยเครื่องรีดนมอัตโนมัติมีค่าเฉลี่ยอยู่ที่ 671.6±224.82 กรัม/ตัว ซึ่งสูงกว่าการรีดนมด้วยมือที่ให้ปริมาณน้ำนมเฉลี่ย 593.43±204.96 กรัม/ตัว อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) นอกจากนี้ เครื่องรีดนมอัตโนมัติยังช่วยลดเวลาการทำงานของเกษตรกรได้อย่างมีนัยสำคัญ โดยเวลาที่ใช้ในการรีดนมลดลงจาก 3.24±8.26 นาที/ตัว เมื่อรีดด้วยมือ เหลือเพียง 1.65±0.45 นาที/ตัว และผลการวิเคราะห์คุณภาพน้ำนม พบว่าเปอร์เซ็นต์ไขมันนมที่ได้จากการรีดด้วยเครื่องรีดนมอัตโนมัติแบบเก็บผลผลิตรายตัวมีค่าสูงกว่าการรีดด้วยมืออย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) อย่างไรก็ตามไม่พบความแตกต่างทางสถิติในค่าเปอร์เซ็นต์โปรตีนนม เปอร์เซ็นต์แลคโตส ค่าโซมาติกเซล์ ของแข็งรวม และของแข็งไม่รวมไขมันนมระหว่างวิธีการรีดนมทั้งสองแบบ ในส่วนผลการตรวจสอบการปนเปื้อนเชื้อจุลินทรีย์พบว่า เครื่องรีดนมอัตโนมัติมีปริมาณเชื้อโคลิฟอร์มเท่ากับ 600 cfu/ml ในขณะที่การรีดด้วยมือพบการปนเปื้อนเชื้อโคลิฟอร์มเพียง 1 cfu/ml ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติ (p<0.001) และไม่พบเชื้ออีโคไลในน้ำนมจากทั้งสองวิธีการรีดนม สรุปได้ว่า เครื่องรีดนมอัตโนมัติสำหรับแพะนมแบบเก็บข้อมูลผลผลิตรายตัวมีประสิทธิภาพในการเพิ่มปริมาณน้ำนมและลดเวลาการทำงานได้อย่างมีนัยสำคัญ โดยสรุปการใช้เครื่องรีดนมแพะแทนการรีดนมแพะด้วยมือสามารถปรับปรุงคุณภาพนมที่ถูกสุขลักษณะ และเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานโดยเฉพาะในฟาร์มเลี้ยงแพะนมขนาดเล็ก

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
1.
อาลัย ด, ก้อนเครือ ท, อาลัย เ, พลอยจิรภาส ช, ศรีอำนวย บ. อิทธิพลเครื่องรีดนมอัตโนมัติแบบเก็บผลผลิตรายตัวต่อผลผลิต และคุณภาพน้ำนม ในแพะนม. PBRU.Sci.J [อินเทอร์เน็ต]. 1 กรกฎาคม 2025 [อ้างถึง 30 ธันวาคม 2025];22(1):56-6. available at: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/scijPBRU/article/view/266413
ประเภทบทความ
Articles

เอกสารอ้างอิง

Wathes C, Kristensen HH, Aerts JM, Berckmans D. Is precision livestock farming an engineer's daydream or nightmare, an animal's friend or foe, and a farmer's panacea or pitfall? Comput Electron Agric 2008;64:2–10.

Kaunkid S, Aurasopon A, Chantiratiku A. Automatic milk quantity recording system for small-scale dairy farms based on internet of things. Agriculture 2022;12:1877.

ดำรงศักดิ์ อาลัย, ทวิรัตน์ ก้อนเครือ, เทิดศักดิ์ อาลัย, ชยุต พลอยจิรภาส, บัณฑิตพงษ์ ศรีอำนวย. รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการวิจัยการพัฒนาเครื่องรีดนมสำหรับรีดนมแพะเพื่อการเก็บข้อมูลผลผลิตแบบรายตัว. เพชรบุรี: สถาบันวิจัยและส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี; 2567.

AOAC International. AOAC Official Method 991.14. Coliform and Escherichia coli Counts in Foods. Petrifilm E.coli/coliform count plate and petrifilm coliform count plate methods. 16th ed. Rockville: AOAC; 2012.

AOAC International. AOAC Official Method 986.33. Official Methods of Analysis. 20th ed. Rockville: AOAC; 2019.

Atherton HV, Newlander JA. Composition of milk. In: Chemistry and Testing of Dairy Products. 4th ed. Westport, CT: AVI Publishing Co; 1977.

Thai Agricultural Commodity and Food Standards (TACFS). Thai Agricultural Standard TAS 6006-2008: Raw goat milk. The Royal Gazette. 2008.

Filipovic D, Kokaj M. The comparison of hand and machine milking on small family dairy farms in central Croatia. [Internet]. 2009 [cited 2025 May 5] Available from: http://www.lrrd.org/lrrd21/5/cont2105.htm

Dang AK, Anand SK. Effect of milking systems on the milk somatic cell counts and composition. [Internet]. 2007 [cited 2025 May 5] Available from: http://lrrd.org/lrrd19/6/dang19074.html

Nakthong S. Composition and quality of hand-and machine-milked goat milk. In: Proceedings of the 1st Asian Dairy Goat Conference; 9–12 April 2012; Kuala Lumpur, Malaysia; 2012. p. 150–3.

Ljutovac K, Lagriffoul G, Paccard P, Guillet I, Chilliard Y. Composition of goat and sheep milk products: An update. Small Rumin Res 2008;79:57–72.

Hemsworth PH. Human-animal interactions in livestock production. Appl Anim Behav Sci 2003;81:185–98.

Zeng SS, Escobar EN. Effect of breed and milking method on somatic cell count, standard plate count and composition of goat milk. Small Rumin Res 1996;19:169–75.

Ying C, Wang HT, Hsu JT. Relationship of somatic cell count, physical, chemical and enzymatic properties to the bacterial standard plate count in dairy goat milk. Livest Prod Sci 2002;74:63–77.

Harmon RJ. Symposium: Mastitis and genetic evaluation for somatic cell count—Physiology of mastitis and factors affecting somatic cell counts. J Dairy Sci 1994;77:2103–12.

Deluyker HA, Gay JM, Weaver LD. Interrelationships of somatic cell count, mastitis, and milk yield in a low somatic cell count herd. J Dairy Sci 1993;76:3445–52.

Przysucha T, Grodzki H. The relationships between collection system, delivery size and season and somatic cells level count in raw milk classified to the highest quality classes. Electron J Pol Agric Univ 2004;7:1–9.