การสำรวจและการประเมินมูลค่าของพืชที่นิยมนำมาใช้ประโยชน์ บริเวณหมู่บ้านท่าล้ง อำเภอโขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี

Abstract

งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ ใช้ระเบียบวิธีการวิจัยแบบผสมผสานของการวิจัยเชิงปริมาณและ
เชิงคุณภาพด้วยกัน มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินมูลค่าพืชที่นิยมนำมาใช้ประโยชน์ของชาวบรูในพื้นที่ป่าชุมชน
หมู่บ้านท่าล้งและป่าในเขตอุทยานแห่งชาติผาแต้ม และนำข้อมูลที่ได้ไปใช้ประกอบการตัดสินใจในการ
วางแผนการจัดการหรือใช้ประโยชน์ทรัพยากรป่าไม้ให้มีประสิทธิภาพและเป็นแนวทางในการช่วยให้ชุมชน
อยู่ร่วมกันกับป่าได้อย่างยั่งยืน เครื่องมือการวิจัยใช้แบบสอบถามและการเทียบราคาผลิตภัณฑ์จากป่ากับ
ราคาในท้องตลาด ทำการศึกษาโดยใช้กลุ่มตัวอย่างของประชากรในพื้นที่หมู่บ้านท่าล้ง ตำบลห้วยไผ่ อำเภอ
โขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี คัดเลือกโดยวิธีสุ่มตามชั้น คิดเป็นร้อยละ 37 ของกลุ่มชาวบ้านทั้งหมด
ผลการศึกษาพบว่า หมู่บ้านท่าล้งมีการใช้ประโยชน์จากป่าชุมชนและป่าในเขตอุทยานแห่งชาติผาแต้ม มูลค่า
รวมทั้งสิ้น 2,181,362 บาทต่อปี ชาวบรูมีการนำพืชมาใช้ประโยชน์ทั่วไป จำนวน 21 ชนิด 11 วงศ์ และได้
จัดกลุ่มการใช้ประโยชน์ออกเป็น 3 ประเภท คือ พืชที่ใช้ในงานก่อสร้าง พืชที่ใช้ในงานหัตถกรรม และพืช
ที่ใช้เป็นไม้ฟืน พบว่า พืชที่นิยมใช้ในงานก่อสร้าง ประกอบด้วย ไม้พลวง ไม้แดง ไม้เต็ง ไม้เหียง และไม้รัง
คิดเป็นมูลค่ารวม 474,430 บาท พืชที่นิยมใช้ในงานหัตถกรรม ประกอบด้วย ไผ่ป่า ไผ่ซางผา ไผ่ไร่ เตยป่า
และไผ่เฮียะ คิดเป็นมูลค่ารวม 40,350 บาท และพืชที่นิยมนำมาใช้เป็นไม้ฟืน ประกอบด้วย ไม้เต็ง ไม้รัง
ไม้แดง ไม้เหียง และกะบก คิดเป็นมูลค่ารวม 125,230 บาท โดยไม้เต็ง ไม้รัง ไม้แดง และไม้เหียง เป็นพืชที่
นิยมนำมาใช้ทั้งเป็นไม้ฟืนและไม้ในงานก่อสร้าง ซึ่งแสดงว่า ไม้ทั้ง 4 ชนิดมีความสำคัญต่อกิจกรรมต่างๆ ในชีวิตของชาวบรูเป็นอย่างมาก ควรมีการส่งเสริมให้ชาวบรูปลูกไม้เต็ง ไม้รัง ไม้แดง และไม้เหียง ในพื้นที่
สาธารณะเพื่อเป็นแหล่งไม้ฟืนสำรอง รองรับต่อความต้องการใช้ไม้ฟืนและไม้ในการก่อสร้างที่จะเพิ่มขึ้น
ในอนาคตจากประชากรที่เพิ่มขึ้นในทุกๆ ปี และควรตั้งกฏระเบียบในชุมชนไม่ให้มีการตัดไม้ทั้งต้นจากป่า
ออกไป เพื่อให้เกิดการตระหนักถึงการอนุรักษ์ป่าให้คงอยู่คู่ชุมชนอย่างยั่งยืน