อาหารและบทบาทการกินอาหารของกลุ่มแมลงน้ำในลำห้วยแม่ตาว อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก

Abstract

บทคัดย่อ

  วิเคราะห์อาหารและบทบาทการกินอาหารของแมลงน้ำบริเวณลุ่มน้ำแม่ตาว อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก ควบคู่กับการศึกษาปัจจัยทางกายภาพและเคมี เพื่อประเมินคุณภาพของแหล่งน้ำ ในเดือนเมษายน ตุลาคม และธันวาคม 2554 จำนวน 5 จุดเก็บตัวอย่าง (MT1-MT5) โดยการสุ่ม พบแมลงน้ำทั้งหมด 4,385 ตัว 9 อันดับ 52 วงศ์ อันดับที่พบจำนวนวงศ์มากที่สุดคืออันดับ Hemiptera และอันดับ Diptera (10 วงศ์) และอันดับที่พบจำนวนวงศ์น้อยที่สุดคืออันดับ Megaloptera อันดับ Plecoptera และอันดับ Lepidoptera (1 วงศ์) โดยอันดับ Trichoptera มีจำนวนตัวมากที่สุด (45.15%) แมลงน้ำที่มีบทบาทการกินอาหารแบบกรองกินอนุภาคสารอินทรีย์พบเป็นกลุ่มเด่นในจุดเก็บตัวอย่างที่ MT1(44.165%), MT2 (68.276%) และ MT5 (51.942%) ตามลำดับ แมลงน้ำที่ดำรงชีวิตแบบเป็นผู้ล่า พบเป็นกลุ่มเด่นในจุดเก็บตัวอย่างที่ MT3 (54.596%) และ MT4 (39.316%) ส่วนแมลงน้ำที่มีบทบาทการกินอาหารแบบขูดกินสาหร่ายและเพอริไฟตอน และแบบกินอนุภาคสารอินทรีย์ขนาดใหญ่ พบได้น้อยในทุกจุดเก็บตัวอย่าง ปัจจัยคุณภาพน้ำ ได้แก่ อุณหภูมิอากาศ ความเป็นกรดเป็นด่างของน้ำ ความขุ่นของน้ำและปริมาณซัลเฟตในแต่ละจุดเก็บตัวอย่างมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่นร้อยละ 95 ส่วนความหลากหลายของแมลงน้ำกับปัจจัยคุณภาพน้ำไม่มีความสัมพันธ์กันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่นร้อยละ 95 เนื่องมาจากปัจจัยทางกายภาพและเคมีของน้ำบริเวณลำห้วยแม่ตาวมีการเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อยจึงไม่ส่งผลกระทบต่อแมลง

คำสำคัญ: บทบาทการกินอาหาร, แมลงน้ำ, คุณภาพน้ำ 

Abstract

  The diet and trophic groups (functional feeding groups: FFGs) of an aquatic insects in Mae Tao creek, Mae Sot District, Tak Province, were analyzed. Also, physicochemical water quality variations were measured in April, October and December 2011. Five sampling sites (MT1-MT5) were randomly selected. A total of 4,385 individual belonging to 9 order and 52 families were found in this study. The orders Hemiptera and Diptera (10 families) represented the highest number of families, while Megaloptera, Plecoptera and Lepidoptera (1 family) found the lowest number of family. The order Trichoptera had the highest number of individuals (45.15%). The collector filtering was shown to be dominant feeding group in MT1 (44.165%), MT2 (68.276%) and MT5 (51.942%)respectively. The predator was dominated in MT3 (54.596%) and MT4 (39.316%). The scraper and shredder had shown the lowest number in all sampling sites. Four physicochemical of water quality parameters, such as, air temperature pH of water, turbidity and dissolved sulphate were significantly differences (p<0.05). The physicochemical water quality parameters in each sampling were slightly degraded and were not significantly affected on aquatic insect community (p>0.05). Almost all the physico- chemical parameters were found within permissible range for aquatic life.

Keywords: functional feeding groups, aquatic insect, water quality