การประเมินคุณภาพนน้ำในพื้นที่ชุ่มน้ำภายในมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน โดยใช้กลุ่มแมลงน้ำ

Abstract

บทคัดย่อ

ศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพของแมลงน้ำในพื้นที่ชุ่มนน้ำภายในมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม จำนวน 14 จุดเก็บตัวอย่าง ระหว่างเดือนธันวาคม 2550 ถึงเดือนพฤศจิกายน 2551เก็บตัวอย่างแมลงน้ำ 3 ซ้ำในแต่ละจุดเก็บตัวอย่างโดยใช้สวิงน้ำ พบความหลากหลายของกลุ่มแมลงน้ำทั้งสิ้น 5 อันดับ26 วงศ์ โดยอันดับ Hemiptera พบจำนวนวงศ์มากที่สุดคือ 9 วงศ์ รองลงมาคืออันดับ Coleoptera พบ 7 วงศ์ อันดับ Odonata พบ 4 วงศ์ ส่วนอันดับ Ephemeroptera และ Diptera พบอันดับละ 3 วงศ์ ตามลำดับ ปัจจัยคุณภาพน้ำในแต่ละจุดเก็บตัวอย่างคืออุณหภูมิน้ำ ค่าความเป็นกรดเป็นด่างของน้ำปริมาณของแข็งละลายน้ำทั้งหมดและปริมาณของแข็งแขวนลอยทั้งหมดในน้ำ ปริมาณออกซิเจนละลายในน้ำ ฟอสฟอรัสทั้งหมดในน้ำ มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) แต่ปริมาณออกซิเจนทั้งหมดที่ใช้ในการออกซิไดซ์สารอินทรีย์ในน้ำให้กลายเป็นก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และน้ำ ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05) ปัจจัยคุณภาพน้ำทางกายภาพและเคมีในแหล่งน้ำนิ่งธรรมชาติที่รองรับการปล่อยน้ำทิ้ง จัดอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานแหล่งน้ำผิวดินประเภทที่ 3 ถึง 4 ความสัมพันธ์ระหว่างจุดเก็บตัวอย่าง ปัจจัยคุณภาพน้ำทางกายภาพและเคมี และแมลงน้ำ พบว่า แมลงน้ำวงศ์ Culicidae, Stratiomyidae,Hydrophilidae และ Coenagrionidae มีความสัมพันธ์กับปริมาณฟอสฟอรัสที่ละลายน้ำทั้งหมด ปริมาณของแข็งแขวนลอยทั้งหมดในน้ำและอุณหภูมิน้ำในแหล่งน้ำทิ้งจากอาคารเรียนและหอพัก การประเมินคุณภาพน้ำนำไปสู่การวางแผนการบริหารและการจัดการแหล่งน้ำภายในมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน โดยการบำบัดน้ำก่อนการปล่อยลงสู่แหล่งน้ำ รวมถึงส่งเสริมการอนุรักษ์แหล่งน้ำโดยการปลูกต้นไม้และดูแลรักษาต้นไม้ และเสริมสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากรแหล่งน้ำ

คำสำคัญ: แมลงน้ำ; พื้นที่ชุ่มน้ำ; คุณภาพน้ำ

Abstract

The biodiversity of aquatic insects in wetland in Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus,Nakhon Pathom Province was conducted from 14 sites during December 2007 to November 2008. Threereplicates of each site was sampled by an aquatic D net. Five orders and 26 families of aquatic insects werefound in this study. The order Hemiptera had the highest number of families (9 families), followed by orderColeoptera (7 families), Odonata (4 families), Diptera and Ephemeroptera (each contained 3 families). Thephysico-chemical water quality parameter in each site, such as water temperature, pH, total suspended solidsand total dissolved solids, dissolved oxygen, and total phosphorus were significantly correlated(p<0.05),whereas the chemical oxygen demanded was not significantly correlated (p>0.05). Most of physico-chemicalwater quality parameter in wetlands values was in class 3 to 4 of the Classification and Standards of Water ofThailand. The CCA revealed the family Culicidae, Stratiomyidae, Hydrophilidae and Coenagrionidae werecorrelated with total phosphorus, total suspended solids, and water temperature in wetlands receiving effluentfrom the building and dormitory. Assessment of water quality could lead to an administrative planning andmanagement of water resources in the Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus. The water treatmentis necessary before releasing sewage into water resource. Promoting conservation of water may be conductedby planting and maintaining trees. Also, reinforce awareness of conservation of water resources should beemphasized.

Keywords: Aquatic insects; wetlands; water quality