ความหลากชนิดและความมากมายของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมกินเนื้อ ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาอ่างฤาไน จังหวัดฉะเชิงเทรา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาความหลากชนิดและความมากมายของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมกินเนื้อ ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาอ่างฤาไน จังหวัดฉะเชิงเทรา ดำเนินการระหว่างเดือนมีนาคม พ.ศ. 2560 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2561 โดยวิธีการติดตั้งกล้องดักถ่ายภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหลากชนิด ความมากมายสัมพัทธ์ ตลอดจนความน่าจะเป็นของการครอบครองเชิงพื้นที่ของสัตว์กินเนื้อ จำนวนจุดที่ติดตั้งกล้องดักถ่ายภาพ 58 จุด จำนวน 4,463 กับดักคืน ครอบคลุมพื้นที่ 88.12 ตารางกิโลเมตร ผลการศึกษาพบสัตว์กินเนื้อ 6 วงศ์ 11 สกุล 14 ชนิด ได้แก่ หมาจิ้งจอก (Canis aureus) หมาใน (Cuon alpinus) หมีควาย (Ursus thibetanus) หมีหมา (Ursus malayanus) หมาไม้ (Martes flavigula) หมูหริ่ง (Arctonyx collaris) ชะมดเช็ด (Viverricula indica) ชะมดแผงหางปล้อง (Viverra zibetha) ชะมดแผงสันหางดำ (Viverra megaspila) อีเห็นธรรมดา (Paradoxurus hermaphroditus) พังพอนธรรมดา (Herpestes javanicus) พังพอนกินปู (Herpestes urva) แมวดาว (Prionailurus bengalensis) และเสือลายเมฆ (Neofelis nebulosa) สัตว์กินเนื้อมีค่าดัชนีความหลากหลายเท่ากับ 2.01 ชนิดที่มีความมากมายสัมพัทธ์สูงสุด ได้แก่ อีเห็นธรรมดา (ร้อยละ 3.43) รองลงมาได้แก่ ชะมดแผงสันหางดำ (ร้อยละ 3.20) แมวดาว (ร้อยละ 2.42) หมาใน (ร้อยละ 1.97) หมาจิ้งจอก (ร้อยละ 1.81) ชะมดเช็ด (ร้อยละ 0.67) ชะมดแผงหางปล้อง (ร้อยละ 0.31) หมูหริ่ง (ร้อยละ 0.29) พังพอนกินปู (ร้อยละ 0.29) หมาไม้ (ร้อยละ 0.27) พังพอนธรรมดา (ร้อยละ 0.11) ตามลำดับ สามารถวิเคราะห์การครอบครองเชิงพื้นที่ของสัตว์กินเนื้อได้ 11 ชนิด ได้แก่ อีเห็นธรรมดา (1.05 ตัว/กม2) หมาใน (0.97 ตัว/กม2) แมวดาว (0.91 ตัว/กม2)ชะมดแผงสันหางดำ (0.81 ตัว/กม2) ชะมดแผงหางปล้อง (0.39 ตัว/กม2) พังพอนกินปู (0.34 ตัว/กม2) หมาไม้ (0.32 ตัว/กม2) หมูหริ่ง (0.29 ตัว/กม2) ชะมดเช็ด (0.25 ตัว/กม2) หมาจิ้งจอก (0.23 ตัว/กม2) ผลการศึกษาให้ผลความหลากหลาย ความมากมายสัมพัทธ์ และการครอบครองพื้นที่ ไปในทิศทางเดียวกันอย่างนัยสำคัญ (P<0.05) และมีค่ามากเมื่อเปรียบเทียบกับพื้นที่อนุรักษ์แห่งอื่น เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาอ่างฤาไนเป็นที่อาศัยของสัตว์ป่ากินเนื้อที่สำคัญของประเทศ จึงควรดำเนินการปรับปรุงถิ่นอาศัย แหล่งน้ำ และแหล่งโป่ง ในพื้นที่ให้มีความเหมาะสมสำหรับการใช้ประโยชน์ของสัตว์ป่าดังกล่าวและเหยื่อ ควบคู่กับการให้การศึกษา การลดกิจกรรมของมนุษย์ภายในพื้นที่เป็นสิ่งสำคัญสำหรับการอนุรักษ์นอกเหนือจากการติดตามประชากรและการกระจาย นิเวศวิทยา ของสัตว์ป่าเหล่านี้ ควรมีการดำเนินการอย่างต่อเนื่องต่อไป
Downloads
Article Details
ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ขอรับรองว่า ต้นฉบับที่เสนอมานี้ยังไม่เคยได้รับการตีพิมพ์และไม่ได้อยู่ในระหว่างกระบวนการพิจารณาตีพิมพ์ลงในวารสารหรือสิ่งตีพิมพ์อื่นใด ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยอมรับหลักเกณฑ์และเงื่อนไขการพิจารณาต้นฉบับ ทั้งยินยอมให้กองบรรณาธิการมีสิทธิ์พิจารณาและตรวจแก้ต้นฉบับได้ตามที่เห็นสมควร พร้อมนี้ขอมอบลิขสิทธิ์ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ให้แก่วารสารวนศาสตร์ คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรณีมีการฟ้องร้องเรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์เกี่ยวกับภาพ กราฟ ข้อความส่วนใดส่วนหนึ่ง หรือ ข้อคิดเห็นที่ปรากฏในผลงาน ให้เป็นความรับผิดชอบของข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) แต่เพียงฝ่ายเดียว และหากข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ประสงค์ถอนบทความในระหว่างกระบวนการพิจารณาของทางวารสาร ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยินดีรับผิดชอบค่าใช้จ่ายทั้งหมดที่เกิดขึ้นในกระบวนการพิจารณาบทความนั้น”
References
Ardakani, M.R. 2004. Ecology. Tehran University Press, Iran.
Azlan, M.J. and D.S.K. Sharma. 2006. The diversity and activity patterns of wild felids in a secondary forest in Peninsular Malaysia. Oryx 40(1): 36-41.
Bailey, L.L., D.I. MacKenzie and J.D. Nichols. 2014. Advances and applications of occupancy models. Methods in Ecology and Evolution 5: 1269–1279.
Barnes, B.V., D.R. Zak, S.R. Denton and S.H. Spurr. 1998. Forest Ecology. 4th ed. John Wiley and Sons Inc., New York.
Bowler, M.G. and C.K Kelly. 2015. The General Theory of Species Abundance Distributions. Department of Zoology, University of Oxford, UK.
Cardillo, M., A. Purvis, W. Sechrest, J.L. Gittleman, J. Bielby and G.M. Mace. 2004. Human population density and extinction risk in the world’s carnivores. PLoS Biol 2(7): e197.
Chutipong, W., A.J. Lynam, R. Steinmetz, T. Savini and G.A. Gale. 2014. Sampling mammalian carnivores in western Thailand: Issues of rarity and detectability. Raffles Bulletin of Zoology 62: 521-535.
Coudrat, C., C. Nanthavong, S. Sayavong, A. Johnson, J. Johnston and W. Robichaud. 2014.Conservation importance of Nakai-Nam Theun National Protected Area, Laos, for small carnivores based on camera trap data.
Raffles Bulletin of Zoology 62: 31-49.
Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation (DNP). 2018. Khao Ang Rue Nai Wildlife Sanctuary. Available Source: http://web3.dnp.go.th/wildlifenew/animConserveDep.aspx, August 20, 2018. (in Thai)
Gupta, S., K., Mondal, K. Sankar and Q. Qureshi. 2009. Estimation of striped hyena Hyaena hyaena population using camera traps in Sariska Tiger Reserve, Rajasthan, India. Journal of the Bombay Natural History Society
(3): 284-288.
Harmsen, B.J., R.J. Foster, S.C. Silver, L.E.T. Ostro and C.P Doncaster. 2009. Spatial and temporal interactions of sympatric jaguars (Pantheraonca) and pumas (Puma concolor) in a Neotropical forest. Journal of Mammalogy
(3): 612–620.
Jenks, K.E., N. Songsasen and P. Leimgruber. 2012. Camera trap records of dholes in Khao Ang Rue Nai Wildlife Sanctuary. Canid Specialist Group’s Canid News 15(4): 1-5.
Jenks, K.E., P. Chanteap, K. Damrongchainarong, P. Cutter, P. Cutter, T. Redford, A.J. Lynam, J. Howard and P. Leimgruber. 2011. Using relative abundance indices from camera-trapping to test wildlife conservation hypotheses-an example from Khao Yai National Park, Thailand. Tropical Conservation Science 4(2): 113-131.
Johnson, A., C. Vongkhamheng and T. Saithongdam. 2009. The diversity, status and conservation of small carnivores in a montane tropical forest in northern Laos. Oryx 43(4): 626-633.
Karssene, Y., M. Chammem, T. Khorchani, S. Nouira and F. Li. 2017. Global warming drives changes in carnivore communities in the North Sahara Desert. Climate Research 72: 153-162.
Kawanishi, K., A. M. Sahak and M. Sunquist. 1999. Preliminary analysis on abundance of large mammals at Sungai Relau, Taman Negara. Wildlife and Parks (Malaysia) 17: 62–82.
Kelly, M.J. and E.L. Holub. 2008. Camera trapping of carnivores: Trap success among camera types and across species, and habitat selection by species, on Salt Pond Mountain, Giles County, Virginia. Northeastern Naturalist
(2): 249–262.
Kitamura, S., T. Yumoto, P. Poonswad, S. Suzuki and P. Wohandee. 2008. Rare seed-predating mammals determine seed fate of Canarium euphyllum, a large seed tree species in a moist evergreen forest, Thailand. EcologicalResearch 23(1): 169-177.
Lekagul, B. and J. A. McNeely. 1988. Mammals of Thailand. Darnsutha Press, Bangkok.
Lynam, A.J., K.E. Jenks, N. Tantipisanuh, W. Chutipong, D. Ngoprasert, G.A. Gale, R. Steinmetz,
R. Sukmasuang, N. Bhumpakphan, L.I. Grassman, Jr., P. Cutter, S. Kitamura, D.H. Reed, M.C. Baker, W. McShea, N. Songsasen and P. Leimgruber. 2013. Terrestrial activity patterns of wild cats from camera-trapping. Raffles Bulletin of Zoology 61(1): 407-415.
MacKenzie, D.I., J.D. Nichols, G.B. Lachman, S. Droege, J.A. Royle and C.A. Langtimm. 2002. Estimating site occupancy rates when detection probabilities are less than one. Ecology 83(8): 2248-2255.
MacKenzie, D.I. , J.A. Royle, K.H. Pollock, L.L. Bailey and J.E. Hines. 2006. Occupancy estimation and modeling: Inferring patterns and dynamics of species occurrence. Academic Press, Burlington, Massachusetts.
Miller, B., B. Dugelby, D. Foreman, C. Martinez Del Río, R. Noss, M. Phillips, R. Reading, M.E. Soulé, J. Terborgh and L. Willcox. 2001. The importance of large carnivores to healthy ecosystems. Endangered Species UPDATE 18(5): 202-210.
Mohamed, A., R. Sollmann, H. Bernard, L. N. Ambu, P. Lagan, S. Mannan and A. Wilting. 2013. Density and habitat use of the leopard cat (Prionailurus bengalensis) in three commercial forest reserves in Sabah, Malaysian Borneo. Journal of Mammalogy 94(1): 82-89.
Nag, K. 2008. Assessing Animal Abundance from Photographic Capture Data Using an Occupancy Approach. M.S. Thesis, Manipal University.
Network, T. 2008. Terrestrial Vertebrate (Camera Trap) Monitoring Protocol ImplementationManual. Arlington, VA.
O’Brien, T.G., M.F. Kinnaird and H.T. Wibisono. 2003. Crouching tigers, hidden prey: Sumatran tiger and prey populations in a tropical forest landscape. Animal Conservation 6: 131-139.
O’Connell, A.F., J.D. Nichols and K.U. Karanth. 2011. Camera Traps in Animal Ecology: Methods and Analyses. Springer, New York.
Prayoon, U., N. Bhumpakphan, R. Sukmasuang and B. Kanchanasaka. 2012. Abundance and habitat suitability of dhole (Cuon alpinus) and their main prey in Thap Lan National Park. Journal of Wildlife in Thailand 19: 23-40. (in Thai)
Ripple, W.J., J.A. Estes, R.L. Beschta, C.C. Wilmers, E.G. Ritchie, M. Hebblewhite, J. Berger, B. Elmhagen, M. Letnic, M.P. Nelson, O.J. Schmitz, D.W. Smith, A.D. Wallach and A.J. Wirsing. 2014. Status and ecological effects of the world’s largest carnivores.Science 343: 1241484.
Rovero, F., F. Zimmermann, D. Berzi and P. Meek. 2013. “Which camera trap type and how many do I need?” A review of camera features and study designs for a range of wildlife research applications. Journal of Mammalogy 24(2): 148-156.
Royle, J.A. and J.D. Nichols. 2003. Estimating abundance from repeated presence–absence data or point counts. Ecology 84 (3): 777-790.
Schuler, A. 1998. Sustainability and biodiversity - forest historical notes on two main concerns of environmental utilization, pp.353–360. In P. B.M. Koehl and R. Paeivinen, eds. Assessment of Biodiversity for Improved
Forest Planning. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht.
Shannon, C.E. and W. Weaver. 1949. A Mathematical Theory of Communication. University of Illinois Press, Urbana.
Siripattaranukul, K., N. Bhumpakphan and R. Sukmasuang. 2015. Diversity and abundance of carnivorous mammals in Salakphra Wildlife Sanctuary, Kanchanaburi Province. Journal of Wildlife in Thailand 22: 127-140. (in Thai)
Sribuarod, K. 1999. Diversity, Distribution and Abundance of Mammalian Carnivores in Khao Ang Rue Nai Wildlife Sanctuary. M.S. Thesis, Kasetsart University. (in Thai)
Swindel, B.F., L.F. Conde, J.E. Smith. 1984. Species diversity: Concept, measurement and response to clear cutting and site preparation. Forest Ecology and Management 8(1): 11-22.
Voigt, W., J.R. Perner, A.J. Davis, T. Eggers, J. Schumacher, R. Bahrmann, B. Fabian, W. Heinrich, G. Kohler, D. Lichter, R. Marstaller and F.W. Sander. 2003. Trophic levels are differentially sensitive to climate. Ecology 84(9): 2444–2453.
Wilting, A., H. Samejima and A. Mohamed. 2010. Diversity of Bornean viverrids and other small carnivores in Deramakot Forest Reserve, Sabah, Malaysia. Small Carnivore Conservation 42: 10-13.
Wongchoo, K., V. Chimchome, S. Simcharoen and S. Duangchantrasiri. 2013. Abundance and distribution of some viverrid species in Huai Kha Khaeng Wildlife Sanctuary. Thai Journal of Forestry 32: 1-9. (in Thai)
Zaragozí, B., A. Belda, P. Giménez, J.T. Navarro and A. Bonet. 2015. Advances in camera trap data management tools: Towards collaborative development and integration with GIS. Ecological Informatics 30: 6–1.
Zaw, T., S. Htun, SH.T. Po, M. Maung, A.J. Lynam, K.T. Latt and J.W. Duckworth. 2008. Status and distribution of small carnivores in Myanmar.Small Carnivore Conservation 38: 2-28.