การกักเก็บคาร์บอนในสังคมพืชป่าไม้ชนิดต่างๆ ณ สถานีวิจัยและฝึกนิสิตวนศาสตร์วังน้ำเขียว จังหวัดนครราชสีมา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาโครงสร้างสังคมพืชและประเมินศักยภาพในการดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และประเมินปริมาณคาร์บอนสะสม โดยการวางแปลงตัวอย่างชั่วคราว 40x40 เมตร จำนวน 28 แปลง แบบชั้นภูมิ (stratum) กระจายตามระดับความสมบูรณ์ของป่า 3 ระดับ มาก ปานกลาง และน้อย ในพื้นที่ป่าดิบแล้ง ป่าเต็งรัง ป่าเบญจพรรณ และสวนป่ายูคาลิปตัส จำนวน 13, 9, 3 และ 3 แปลง ตามลำดับ บริเวณสถานีวิจัยและฝึกนิสิตวนศาสตร์วังน้ำเขียว จังหวัดนครราชสีมา และวัดมิติต่างๆ ของต้นไม้ เพื่อนำไปประมาณหามวลชีวภาพเหนือพื้นดินและใต้ดินจากสมการแอลโลเมตรี พร้อมกันนี้ได้เก็บตัวอย่างส่วนต่างๆ ของต้นไม้เพื่อวิเคราะห์ความเข้มข้นของคาร์บอนสำหรับประเมินการกักเก็บคาร์บอนในมวลชีวภาพโดยประเมินศักยภาพในการดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ จากมวลชีวภาพและปริมาณคาร์บอนที่สะสมอยู่ในระบบนิเวศของป่าชนิดต่างๆ จากผลรวมของคาร์บอนที่สะสมทั้งหมด 5 แหล่ง ได้แก่ 1) แหล่งกักเก็บในมวลชีวภาพเหนือดิน 2) แหล่งกักเก็บในมวลชีวภาพใต้ดิน 3) แหล่งกักเก็บในไม้ตาย 4) แหล่งกักเก็บในซากพืช และ 5) แหล่งกักเก็บในดิน
จากการศึกษาพบพรรณไม้ยืนต้น 148 ชนิด ส่วนปริมาณคาร์บอนสะสม พบว่า ป่าดิบแล้งมีปริมาณคาร์บอนสะสมทั้งหมด 104.52 ตันคาร์บอน/เฮกตาร์ โดยแบ่งเป็นการกับเก็บคาร์บอนในดิน มวลชีวภาพเหนือดิน มวลชีวภาพใต้ดิน และไม้ตายกับซากพืช ร้อยละ 43, 43, 7 และ 6 ตามลำดับ ส่วนป่าเบญจพรรณมีปริมาณคาร์บอนสะสมทั้งหมด 85.89 ตันคาร์บอน/เฮกตาร์ โดยแบ่งเป็นการกักเก็บคาร์บอนในดิน มวลชีวภาพเหนือดิน มวลชีวภาพใต้ดิน และไม้ตายกับซากพืช ร้อยละ 54, 37, 6 และ 3 ตามลำดับ ในขณะที่ป่าเต็งรังมีปริมาณคาร์บอนสะสมทั้งหมดน้อยที่สุดเท่ากับ 65.59 ตันคาร์บอน/เฮกตาร์ และสวนป่ายูคาลิปตัสมีปริมาณคาร์บอนสะสม 67.81 ตันคาร์บอน/เฮกตาร์ โดยปริมาณคาร์บอนสะสมส่วนมากจะอยู่ในแหล่งสะสมในดิน (ร้อยละ 29-50) และมวลชีวภาพเหนือพื้นดิน (ร้อยละ 28-45) จากข้อมูลดังกล่าวทำให้ทราบว่าระบบนิเวศป่าไม้ คือ แหล่งกักเก็บคาร์บอนขนาดใหญ่และแหล่งกักเก็บคาร์บอนในมวลชีวภาพเป็นแหล่งกักเก็บคาร์บอนขนาดใหญ่ ดังนั้น จึงควรส่งเสริมการปลูกป่าผสมผสานและสวนป่าเศรษฐกิจแบบผสมผสานเพื่อเพิ่มพื้นที่เก็บกักคาร์บอนมากกว่าการปลูกแบบเชิงเดี่ยว
Downloads
Article Details
ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ขอรับรองว่า ต้นฉบับที่เสนอมานี้ยังไม่เคยได้รับการตีพิมพ์และไม่ได้อยู่ในระหว่างกระบวนการพิจารณาตีพิมพ์ลงในวารสารหรือสิ่งตีพิมพ์อื่นใด ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยอมรับหลักเกณฑ์และเงื่อนไขการพิจารณาต้นฉบับ ทั้งยินยอมให้กองบรรณาธิการมีสิทธิ์พิจารณาและตรวจแก้ต้นฉบับได้ตามที่เห็นสมควร พร้อมนี้ขอมอบลิขสิทธิ์ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ให้แก่วารสารวนศาสตร์ คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรณีมีการฟ้องร้องเรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์เกี่ยวกับภาพ กราฟ ข้อความส่วนใดส่วนหนึ่ง หรือ ข้อคิดเห็นที่ปรากฏในผลงาน ให้เป็นความรับผิดชอบของข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) แต่เพียงฝ่ายเดียว และหากข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ประสงค์ถอนบทความในระหว่างกระบวนการพิจารณาของทางวารสาร ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยินดีรับผิดชอบค่าใช้จ่ายทั้งหมดที่เกิดขึ้นในกระบวนการพิจารณาบทความนั้น”
References
Bharat, M.S. 2007. Land Use and Land Use Change Effects on Organic Carbon Pools, Soil Aggregate Associated Carbon and Soil Organic Matter Quality in a Watershed of Nepal. Ph.D. Thesis, Norwegian University of Life Sciences.
Bray, J.R. and E. Gorham. 1964. Litter production in forests of the world. Advances in Ecological Research 2: 101-157.
Chidthaisong, A. and N. Lichaikul. 2005. Carbon stock and emission in dry evergreen forest, reforestation and agricultural soils, pp. 95-105. In Proceedings of Climate Change in the Forest Sector “The Potential of Forests to Support the Kyoto Protocol”. 4-5 August 2005. Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation, Bangkok. (in Thai)
Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation [DNP]. 2009. Master Plan on Climate Change. Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation, Bangkok. (in Thai)
Diloksumpun, S., T. Visaratana, S. Panuthai, P. Ladpala, S. Janmahasatien and S. Sumran. 2005. Carbon cycling in the Sakaerat dry evergreen and the Maeklong mixed deciduous forests, pp. 77-94. In Proceedings of Climate Change in the Forest Sector “The Potential of Forests to Support the Kyoto Protocol”. 4-5 August 2005. Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation, Bangkok. (in Thai)
Faculty of Forestry. 2015. Master Plan on Wang Nam Khiao Demonstration Forest, Wang Nam Khiao District, Nakhon Ratchasima Province. Faculty of Forestry, Kasetsart University, Bangkok. (in Thai)
Intergovernmental Panel on Climate Change [IPCC]. 2006. IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories. International Panel on Climate Change. IGES, Japan.
Janmahasatien, S., S. Phopinit and W. Wichiennopparat. 2004. Study on soil carbon in dry evergreen and mixed deciduous forest ecosystems, pp. 321-343. In Proceedings of Climate change in the Forest Sector “The Potential of Forests to Support the Kyoto Protocol”. 16-17 August 2004. Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation, Bangkok. (in Thai)
Jundang, W. 2010. Evaluation of Carbon Sequestration in Dry Dipterocarp Forest and Eucalypt Plantation at Mancha Khiri Plantation, Khon Kaen Province. M.S. Thesis, Kasetsart University. (in Thai)
Khamyong, N. 2009. Plant Species Diversity, Soil Characteristics and Carbon Accumulation in Different Forests, Doi Suthep-Pui National Park, Chiang Mai Province. M.S. Thesis, Chiang Mai University. (in Thai)
Kietvuttinon, B., P. Kanna and A. Phonleesangsuwan. 2016. Estimation of Biomass and Above-ground Carbon Storage of 6-Year-Old Eucalyptus Plantations. Royal Forest Department, Bangkok. (in Thai)
Krebs,C.J. 1999. Ecological Methodology. 2nd Edition, Benjamin Cummings, Menlo Park.
Kutintara U. 1999. Ecology fundamental basics in forestry. Kasetsart University, Bangkok (Thailand).(in Thai)
Marknoi, C. and T. Khumbai. 2015. Carbon storage and nutrient accumulation in pine-deciduous dipterocarp forest in Queen Sirikit Botanic Garden, Chiang Mai province, pp. 262-267. In Proceedings of the 4th Thai Forest Ecological Research Network, Naresuan University. 22-23 January 2015. Faculty of Agriculture, Natural Resource and Environment, Naresuan University, Phitsanulok. (in Thai)
Marod, D., S. Sungkaew and L. Asanok. 2003. Study on Plant Social Structure in Kaeng Krachan National Park Phetchaburi Province - Prachuap Khiri Khan Province. Faculty of Forestry, Kasetsart University, Bangkok. (in Thai)
Marod, P. Duengkae, J. Thongsawi, W. Phumphuang, S. Thinkampaeng and S. Hermhuk. 2017. Tree stands clustering and carbon stock assessment of deciduous dipterocarp forest at Kasetsart University Chalermphrakiat Sakonnakhon Province Campus, Sakonnakhon province. Thai Forest Ecological Research Journal 1(1): 1-9. (in Thai)
Meepol, W. 2010. carbon sequestration of mangrove forests at ranong biosphere reserve. Journal of Forest Management 4(7): 33-47 (in Thai)
Nuanurai, N. 2005. Comparison of Leaf Area Index, Above-Ground Biomass and Carbon Sequestration of Forest Ecosystems by Forest Inventory and Remote Sensing at Kaeng Krachan National Park, Thailand. M.S. Thesis, Chulalongkorn University. ( in Thai)
Ogawa, H., K. Yoda, K. Ogino and T. Kira. 1965. Comparative ecological studies on three main types of forest vegetation in Thailand. II. Plant biomass. Nature and Life in Southeast Asia 4: 49-80.
Panuthai, S., S. Janmahasatien, C. Viriyabancha, P. Ladpala, T. Visaratana, S. Diloksumpun and D. Marod. 2008. The Potential of Conservation Forests and Economic Forests to Absorb Carbon Dioxide. Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation, Bangkok. (in Thai)
Papakchan, N., L. Asanok and C. Tapyai. 2017. Plant community and environmental factors influence on the natural regeneration of tree in the forest edge of deciduous dipterocarp forest and mixed deciduous forest after highland maize cropping at Mae Khum Mee watershed, Phrae province, pp. 123-131. In Proceedings of the 6th Thai Forest Ecological Research Network, Mahodol University. 19-20 November 2017. Faculty of Environment and Resource Studies, Mahidol University, Nakhon Pathom. (in Thai)
Poolsiri, R. 2005. Soil carbon and nitrogen in plantations of exotic tree species on highland soils in northern Thailand, pp. 107-115. In Proceedings of Climate Change in the Forest Sector “The Potential of Forests to Support the Kyoto Protocol”. 4-5 August 2005. Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation, Bangkok. (in Thai)
Puangchit, L., K. Suntrakorn, S. Na Lampang and K. Jindawong. 2013. Enhancement of Carbon Stock in Degraded Forest for Climate Change Mitigation in Ban Wat Chan Royal Project Area. Final Report: Navamin Research Fund 2013. National Research council of Thailand, Bangkok. (in Thai)
Tangtham, N. and C. Tantasirin. 1997. An assessment of policies to reduce carbon emissions in the Thai forestry sector with emphasis on forest protection and reforestation for conservation, pp. 100-121. In C. Khemnark, B. Thaiutsa, L. Puangchit and S. Thammincha, eds. Proceedings of FORTROP’96 International Conference: “Tropical Forestry in the 21st Century Volume 2: Global Changes in the Tropical Contexts”. 25-28 November 1996. Faculty of Forestry, Kasetsart University, Bangkok.
Trephattanasuwan, P., S. Dlioksumpun, D. Staporn and C. Ratanakaew. 2008. Carbon Dioxide Uptake of Some Tree Speciesat the PuParn, Royal Development Study Centre, Sakon Nakhon Province. Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation, Bangkok. (in Thai)
Tsutsumi, T., K. Yoda, P. Sahunaru, P. Dhanmanonda and B. Prachaiyo. 1983. Forest: burning and regeneration. pp 13-62. In K. Kyuma and C. Pairintra, eds. Shifting Cultivation, An Experiment at Nam Phrom, Northeast Thailand, and Its Implications for Upland Farming in the Monsoon Tropics. A report of a cooperative research between Thai-Japanese universities.
Walkley, A.and I.A.Black. 1934. An examination of Degtjareff method for determining soil organic matter, and a proposed modification of the chromic acid titration method. Soil Science 37(1): 29-37