การชักนำยอดและรากของต้นนนทรีในสภาพปลอดเชื้อ
Main Article Content
บทคัดย่อ
นนทรีเป็นไม้ต้นที่ทรงคุณค่าและมีประโยชน์มากมายหลากหลายด้าน การขยายพันธุ์ในสภาพปลอดเชื้อด้วยการใช้ตาข้างจากต้นแม่ไม้ที่มีอายุหลายปีเป็นวิธีการหนึ่งที่จะช่วยคัดเลือกต้นลักษณะดีได้โดยตรง การเตรียมตัวอย่างปลอดเชื้อด้วยสารละลายคลอรอกซ์ความเข้มข้นร้อยละ 20 ระยะเวลาการฟอก 20 นาที ได้ผลร้อยละความปลอดเชื้อสูงที่สุด ถึงแม้ว่าผิวชิ้นตัวอย่างอาจจะแห้งแต่สามารถฟื้นตัวได้ดีภายหลังการเลี้ยง 14-28 วัน การชักนำยอดด้วยสูตรอาหาร MS ร่วมกับสารควบคุมการเติบโตกลุ่มไซโทไคนินสองชนิด (Kn และ BAP) ให้ผลดีกว่าการใช้ร่วมกับสารควบคุมการเติบโตกลุ่มออกซิน (NAA) หรือใช้เพียงสารใดสารหนึ่งเพียงชนิดเดียว ผลการชักนำยอด พบว่า สามารถชักนำยอดเฉลี่ยได้สูงสุด 3.2±0.04 ยอดต่อชิ้นตัวอย่าง เมื่อใช้สูตรอาหาร MS ร่วมกับสารควบคุมการเติบโต 0.1 พีพีเอ็ม (ppm) Kn และ 0.5 ppm BAP และพบว่า สูตรอาหารชักนำยอดส่งผลต่อการเกิดแคลลัสไม่พึงประสงค์ซึ่งเป็นสาเหตุให้ชิ้นตัวอย่างตอบสนองต่อสูตรอาหารตํ่าและตาย ซึ่งสามารถพบแคลลัสนี้ได้ในทุกสูตรอาหารชักนำยอดแต่พบในปริมาณที่น้อยแตกต่างกัน ส่วนความยาวยอดเฉลี่ยมีความยาวใกล้เคียงกันในทุกสูตรอาหาร การชักนำรากจากยอดที่ได้จากการชักนำ พบว่า ชิ้นตัวอย่างตอบสนองต่อสูตรอาหารค่อนข้างตํ่าและพบรากจำนวนน้อย โดยพบจำนวนรากเฉลี่ย 2.0±0.01 รากต่อชิ้นตัวอย่างเมื่อชักนำด้วยสูตรอาหาร MS ร่วมกับสารควบคุมการเติบโต 2.0 ppm IBA แต่อย่างไรก็ตาม รากที่ชักนำได้มีขนาดค่อนข้างใหญ่และแข็งแรงซึ่งเพียงพอต่อการปรับตัวเพื่อลงปลูก
Downloads
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ขอรับรองว่า ต้นฉบับที่เสนอมานี้ยังไม่เคยได้รับการตีพิมพ์และไม่ได้อยู่ในระหว่างกระบวนการพิจารณาตีพิมพ์ลงในวารสารหรือสิ่งตีพิมพ์อื่นใด ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยอมรับหลักเกณฑ์และเงื่อนไขการพิจารณาต้นฉบับ ทั้งยินยอมให้กองบรรณาธิการมีสิทธิ์พิจารณาและตรวจแก้ต้นฉบับได้ตามที่เห็นสมควร พร้อมนี้ขอมอบลิขสิทธิ์ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ให้แก่วารสารวนศาสตร์ คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรณีมีการฟ้องร้องเรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์เกี่ยวกับภาพ กราฟ ข้อความส่วนใดส่วนหนึ่ง หรือ ข้อคิดเห็นที่ปรากฏในผลงาน ให้เป็นความรับผิดชอบของข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) แต่เพียงฝ่ายเดียว และหากข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ประสงค์ถอนบทความในระหว่างกระบวนการพิจารณาของทางวารสาร ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยินดีรับผิดชอบค่าใช้จ่ายทั้งหมดที่เกิดขึ้นในกระบวนการพิจารณาบทความนั้น”
References
Bakshi, M., A. Chauhan and A. Vichitra. 2018. Tissue culture (Micropropagation) of Dalbergia sissoo Roxb. as affected by genotypic configuration. Indian Forester 144(9): 852-856.
Bank for Agriculture and Agricultural Cooperatives and Kasetsart University. 2019. The Course Document of Valuable Tree Assessor’s Training-Workshop. Kasetsart University Press, Bangkok. (in Thai)
Bonga, J.M. and D.J. Durzan. 1982. Tissue Culture in Forestry. Martinus Nijhoff Publishers, Boston.
Chotpiwat, U. and S. Siripatanadilok. 2014. Effect of agar concentration and media texture on development in in vitro culture of Eucalyptus camaldulensis Dehnh. x E. urophylla F. Muell., pp. 137-145. In The Proceedings of the 52nd Kasetsart University Annual Conference. Agricultural Sciences: Leading Thailand to World Class Standards. 4-7 February 2014. Kasetsart University, Bangkok. (in Thai)
Husain, M.K., M. Anis and A. Shahzad. 2008. In vitro propagation of a multipurpose leguminous tree (Pterocarpus marsupium Roxb.) using nodal explants. Acta Physiologiae Plantarum 30(3): 353-359.
Ikeuchi, M., K. Sugimoto and A. Iwase. 2013. Plant callus: mechanisms of induction and repression. The Plant Cell 25(9): 3159-3173.
Jha, R., P.T. Ramani, D. Patel, S. Desai and D. Meshram. 2016. Phytochemical analysis and in vitro urolithiatic activity of Peltophorum pterocarpum leaves (DC) Baker. Journal of Medicinal Plants Studies 4(3): 18-22.
Murashige, T. and F. Skoog. 1962. A revised medium for rapid growth and bio assays with tobacco tissue cultures. Physiologia Plantarum 15: 473-479.
Raj, M.K., C. Balachandran, V. Duraipandiyan, P. Agastian, S. Ignacimuthu and A. Vijayakumar. 2013. Isolation of terrestribisamide from Peltophorum pterocarpum (DC.) Baker ex. K. Heyne and its antimicrobial, antioxidant, and cytotoxic activities. Medicinal Chemistry Research 22(8): 3823-3830.
Sahu, J., S. Khan, R.K. Sahu and A. Roy. 2014. Micropropagation of Dalbergia sissoo Roxb. through tissue culture technique. Pakistan Journal of Biological Sciences 17(4): 597-600.
Shafiq, M. and M.Z. Iqbal. 2007. Germination and seedling behaviours of seeds of Peltophorum pterocarpum D.C.Baker Ex K.Heyne growing under motor vehicle emission. Turkish Journal of Botany 31(6): 565-570.
Siriwachaphan, Y., M. Phothong and M. Chuea-arun. 2011. Tonmai Thrang Pluk (ต้นไม้ทรงปลูก). 2nd ed. Pandigital System, Nonthaburi. (in Thai)
Smith, R.H. 2013. Plant Tissue Culture: Techniques and Experiments. 3rd ed. Academic Press, California.
Stobbe, H., U. Schmitt, D. Eckstein and D. Dujesiefken. 2002. Developmental stages and fine structure of surface callus formed after debarking of living lime trees (Tilia sp.). Annals of Botany 89(6): 773-782.
Uddin, M.S., K. Nasirujjaman, S. Zaman and M.A. Reza. 2005. Regeneration of multiple shoots from different explants viz. shoot tip, nodal segment and cotyledonary node of in vitro grown seedlings of Peltophorum pterocarpum (DC.) Backer ex K. Heyne. Biotechnology 4(1): 35-38.
Vadlapudi, V. 2010. In vitro antimicrobial activity of methanolic extract of selected Indian medicinal plants. Pharmacophore 1(3): 214-219.
Wannarat, W., P. Wongwean, S. Supansomporn, W. Kitprechawanich and Y. Pankaew. 2015. Micro-propagation of Dalbergia cochinchinensis, pp. 81-84. In Proceedings of 2nd International Symposium on Agricultural Technology: Global Agriculture Trends for Sustainability. 1-3 July 2015. A-One The Royal Cruise Hotel, Pattaya.