การประเมินมูลค่าการกักเก็บคาร์บอน และการใช้ประโยชน์ของป่า ณ ศูนย์ศึกษาเรียนรู้ระบบนิเวศป่าชายเลนสิรินาถราชินี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

บทคัดย่อ

                การศึกษามีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความสามารถการกักเก็บคาร์บอนในมวลชีวภาพของไม้ยืนต้น และศึกษาปริมาณและมูลค่าการใช้ประโยชน์ของป่า ณ ศูนย์ศึกษาเรียนรู้ระบบนิเวศป่าชายเลนสิรินาถราชินี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ทำการศึกษาโดยการสำรวจป่าชายเลนและเก็บข้อมูลการเติบโตของหมู่ไม้ด้วยการวางแปลงตัวอย่างถาวรแปลงขนาด 20x40 เมตร จำนวน 3 แปลง กระจายครอบคลุมพื้นที่ป่าที่มีความหนาแน่นสูง ปานกลาง ตํ่า ในแต่ละแปลงขนาด 20x40 เมตร ถูกแบ่งออกเป็นแปลงย่อยขนาด 10x10 เมตร และเก็บข้อมูลไม้ยืนต้นหรือไม้ที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางที่ระดับความสูงเพียงอกมากกว่าหรือเท่ากับ 4.5 เซนติเมตรขึ้นไปทุกต้น ควบคู่กับการสัมภาษณ์เชิงลึกประชาชนกลุ่มเป้าหมายหรือครัวเรือนที่เก็บหาของป่าในป่าชายเลนทุกครัวเรือน

                จากการศึกษาพบชนิดพรรณไม้ยืนต้นทั้งหมด 6 ชนิด จาก 3 วงศ์ 4 สกุล ได้แก่ โกงกางใบเล็ก โกงกางใบใหญ่แสมขาว แสมทะเล ตะบูนดำ และ ถั่วขาว มีความหนาแน่นเฉลี่ย 405 ต้นต่อไร่ มีปริมาณมวลชีวภาพ 37.58 ตันต่อไร่ ปริมาณการกักเก็บคาร์บอน 17.66 ตันคาร์บอนต่อไร่ และปริมาณการดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ เท่ากับ 64.76 ตันคาร์บอนไดออกไซด์ต่อไร่ คิดเป็นมูลค่าการกักเก็บคาร์บอน 8,027 บาทต่อไร่ หรือมีมูลค่าการกักเก็บคาร์บอนทั้งหมด ประมาณ 262,884 บาทต่อปี และพบว่าของป่าที่ราษฎรมีการใช้ประโยชน์มากที่สุด ได้แก่ ปูแสม รองลงมาคือ ปูทะเล ปูดำ และหอยนางรม รวมปริมาณทั้งหมด 297 กิโลกรัมต่อครัวเรือนกลุ่มเป้าหมายต่อปี คิดเป็นมูลค่าเท่ากับ 350,397.57 บาทต่อปี ดังนั้น มูลค่ารวมของการกักเก็บคาร์บอนและการใช้ประโยชน์ของป่า ณ ศูนย์ศึกษาเรียนรู้ระบบนิเวศป่าชายเลนสิรินาถราชินี ปี พ.ศ. 2561 เท่ากับ 613,282 บาท การศึกษาครั้งนี้สามารถสะท้อนคุณค่าบางส่วนของการฟื้นฟูป่าชายเลนและเป็นข้อมูลสำคัญต่อการวางแผนการพัฒนาต่อไป