ลักษณะสังคมพืชและปัจจัยดินของป่าผสมผลัดใบ ในพื้นที่ป่าชุมชนบ้านปง อำเภอลอง จังหวัดแพร่
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาความสัมพันธ์ของลักษณะสังคมพืชกับปัจจัยดินสามารถช่วยให้มีความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดการระบบนิเวศของป่าชุมชนได้ดียิ่งขึ้น ดังนั้นการศึกษาครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ขององค์ประกอบชนิดไม้ต้นและปัจจัยดินในพื้นที่ป่าชุมชนบ้านปง อำเภอลอง จังหวัดแพร่ โดยการวางแปลงตัวอย่างด้วยวิธีการสุ่มแบบเป็นระบบ (systematic sampling) ขนาด 20 เมตร x 20 เมตร จำนวน 24 แปลง พร้อมเก็บข้อมูลองค์ประกอบชนิดไม้ต้นและปัจจัยดิน ทำการวิเคราะห์การจัดกลุ่มหมู่ไม้ และการจัดลำดับหมู่ไม้ในโปรแกรม PC-Ord version 6 เพื่อใช้วิเคราะห์ความสัมพันธ์ของปัจจัยดินที่มีผลต่อการปรากฏของพรรณไม้
ผลการศึกษา พบชนิดไม้ทั้งหมดจำนวน 81 ชนิด 63 สกุล 26 วงศ์ มีค่าดัชนีความหลากชนิด เท่ากับ 3.71 ชนิดไม้ที่มีค่าดัชนีความสำคัญสูงสุด 5 ลำดับแรก คือ ประดู่ (Pterocarpus macrocarpus) สัก (Tectona grandis) แดง (Xylia xylocarpa) กระพี้จั่น (Millettia brandisiana) และ ตะแบกเปลือกบาง (Lagerstroemia duperreana) ตามลำดับ สามารถจำแนกสังคมพืชย่อยได้ 3 สังคมย่อย ได้แก่ สังคมประดู่และสักเด่น ที่ถูกกำหนดด้วยอนุภาคดินทราย สังคมแดงและสักเด่น ที่ถูกกำหนดด้วยอนุภาคดินเหนียวและทรายแป้ง และสังคมตะแบกเปลือกบางและทองหลางเด่น ไม่แสดงปัจจัยควบคุมที่ชัดเจน ผลจากการวิจัยนี้บ่งชี้ว่าปัจจัยดินเป็นปัจจัยสำคัญที่กำหนดลักษณะสังคมพืช ดังนั้นในการจัดการป่าชุมชนบ้านปงจึงไม่ควรมุ่งเน้นไปที่ชนิดไม้เพียงอย่างเดียว ควรพิจารณาถึงปัจจัยแวดล้อมด้วยโดยเฉพาะปัจจัยดิน เนื่องจากปัจจัยดินอาจทำให้โครงสร้างสังคมพืชเหล่านี้เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม
คำสำคัญ: สังคมพืช สมบัติดิน ปัจจัยจำกัด ป่าชุมชน
Downloads
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ขอรับรองว่า ต้นฉบับที่เสนอมานี้ยังไม่เคยได้รับการตีพิมพ์และไม่ได้อยู่ในระหว่างกระบวนการพิจารณาตีพิมพ์ลงในวารสารหรือสิ่งตีพิมพ์อื่นใด ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยอมรับหลักเกณฑ์และเงื่อนไขการพิจารณาต้นฉบับ ทั้งยินยอมให้กองบรรณาธิการมีสิทธิ์พิจารณาและตรวจแก้ต้นฉบับได้ตามที่เห็นสมควร พร้อมนี้ขอมอบลิขสิทธิ์ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ให้แก่วารสารวนศาสตร์ คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรณีมีการฟ้องร้องเรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์เกี่ยวกับภาพ กราฟ ข้อความส่วนใดส่วนหนึ่ง หรือ ข้อคิดเห็นที่ปรากฏในผลงาน ให้เป็นความรับผิดชอบของข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) แต่เพียงฝ่ายเดียว และหากข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ประสงค์ถอนบทความในระหว่างกระบวนการพิจารณาของทางวารสาร ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยินดีรับผิดชอบค่าใช้จ่ายทั้งหมดที่เกิดขึ้นในกระบวนการพิจารณาบทความนั้น”
References
Asanok, L., Kotkangphlu, J., Rotkhongrai, S., Janduang, D., Ketdi, P., Khamsuk, M. 2017. The influencing of canopy gap and conspecific adult tree determined the characteristic of dominant species in Ban Se Pa La freshwater swamp forest, Umphang district, Tak province. Thai Forest Ecological Research Journal, 1(1): 19-26. (in Thai)
Asanok, L., Kamyo, T., Norsaengsri, M., Salinla-um, P., Rodrungruang, K., Karnasuta, N., Navakam, S., Pattanakiat, S., Marod, D., Duengkae, P., Kudintara, U. 2017. Vegetation community and factors that affect the woody species composition of riparian forests growing in an urbanizing landscape along the Chao Phraya River, Central Thailand. Urban Forestry & Urban Greening, 28: 138-149.
Asanok, L., Taweesuk, R. 2019. Plant functional trait composition inthe edge of deciduous dipterocarp forest and mixed deciduous forest at Mae Khum Mee watershead, Phrae province. Thai Forest Ecological Research Journal, 3 (2): 1-8. (in Thai)
Department of Forestry Information. 2020. Ban Pong Community Forest, Phrae Province. http://forestinfo.forest.go.th/fCom_detail.aspx?id=2557/, 8 May 2022.
Forestry Research Center. 2013. Biodiversity of Mae Horpra Forest Plantation Chiang Mai. Faculty of Forestry, Kasetsart University, Bangkok. (in Thai)
John, R., Dalling, J.W., Harms, K.E., Yavitt, J.B., Stallard, R.F., Mirabello, M., Foster, R.B. 2007. Soil nutrients influence spatial distributions of tropical tree species. PNAS, 104(3): 864-869. doi.org/10.1073/pnas.0604666104
Kaewfoo, M., Marod, D., Wiwatwittaya, D., Bunyavejchewin, S. 2010. Effects of some properties of soils from large termite mounds on the vegetation pattern in dry dipterocarp forest at Mae Ping national park, Lumphun province. Thai Journal of Forestry, 29(2): 26-36. (in Thai)
Kent, M., Lues, R., Coker, P. 1994. The general classification of rhesus macaques, Macaca mulatta. Journal of Biology Assay, 11(6): 363.
Khempet, S., Jongkaewwattana, S. 2021. Loss of forest area in Nan province. Khon Kaen Agriculture Journal, 49 (2): 312-322. (in Thai)
Krishna, M.P., Mohan, M. 2017. Litter decomposition in forest ecosystems: a review. Energy, Ecology and Environment, 2(4): 236–249.
Laing, R.S., Ong, K.H., Kueh, R.J.H., Mang, N.G., King, P.J.H., Sait, M. 2019. Stand structure, floristic composition and species diversity along altitudinal gradients of a Bornean Mountain range 30 years after selective logging. Journal of Mountain Science, 16(6): 1419-1434.
Larpkern, P., Waiboonya, P., Moungsrimuangdee, B., Yodsa-nga, P. 2016. Forest and Community: Case Study of Ban Mae Keed Luang Community Forest, Mae Sod District, Tak Province. 2nd ed. Satisiri press, Bangkok.
Long, C., Yang, X., Long, W., Li, D., Zhou, W., Zhang, H. 2018. Soil nutrients influence plant community assembly in two tropical coastal secondary forests. Tropical Conservation Science, 11. doi.org/10.1177/1940082918817956
Magurran, A.E. 1988. Ecological diversity and its measurement. Princeton University Press, Princeton, New Jersey, USA.
Marod, D., Kudintara, U. 2009. Forest Ecology. Faculty of Forestry, Kasetsart University, Bangkok. (in Thai)
Marod, D., Duengkae, P., Thongsawi, J., Phumphuang, W., Thinkamphaeng, S., Hermhuk, S. 2017. Tree stands clustering and carbon stock assessment of deciduous dipterocarp forest at Kasetsart University Chalermphrakiat Sakonnakhon province campus, Sakonnakhon province. Thai Forest Ecological Research Journal, 1(1): 1-9. (in Thai)
McCune, B., Mefford, M.J. 2011. PC-ORD. Multivariate Analysis of Ecological Data. Version 6.0 for Windows. MjM Software, Gleneden Beach, Oregon, U.S.A.
Papukjan, N. 2017. Vegetation Structures and Environmental Factors Influence in the Natural Regeneration in the Deciduous Dipterocarp Forest Edge and Mixed Deciduous Forest Edge Caused by Highland Maize Copping at Mae Khum Mee Watershed, Phrae Province. M.Sc. thesis, Faculty of Agriculture Natural Resources and Environment, Naresuan University. Phitsanulok, Thailand. (in Thai)
Phrae Provincial Office. 2022. Phrae Province. https://online.anyflip.com/ytjlw/nrvt/mobile/index.html/, 8 May 2022.
Pooma, R., Suddee, S. 2014. Plant Name of Thailand Tem Smitinan, Edition 2014. Forest Herbarium-BKF. Department of National Park, Bangkok. (in Thai)
Ratch Group Public Company Limited. 2020. Ban Pong Community Forest, Phrae Province. https://www.ratch.co.th/th/news/
csr-news/5280/, 23 May 2020. (in Thai)
RECOFTC. 1999. Community Forests. The essence and issues. Working Group on Community Forest Support in Thailand, Kasetsart University, Bangkok. (in Thai)
RFD, Community Forest Bureau. 2015. Guideline of Establishing Community Forest Project of Royal Forest Department. Community Forest Bureau, Community Forest Bureau, Royal Forest Department, Bangkok.
Royal Forest Department. 2020. Annual Report 2020 Royal Forest Department. Ministry of Natural Resources and Environment, Bangkok. (in Thai)
Ruangpanit, N. 2005. Forests and Forestry in Thailand. Faculty of Forestry, Kasetsart University, Bangkok. (in Thai)
Saengsrichan, C., Mangkita, W., Phongkaranyaphat, K., Asanok, L. 2022. Relationship between vegetation structure and soil factors in Ban Pee Community Forest, Phayao province. Thai Forest Ecological Research Journal, 6(1): 31-48. (in Thai)
Shareef, S.R., Mamat, A.S., Al-Shaheen, M.R. 2019. The effect of soil pH, high-Calcium compost and Cadmium on some of growth characters in corn (Zea maysl.). ARC Journal of Pharmaceutical Sciences (AJPS), 5(4): 16-27.
Sorensen, T.A. 1948. A method of establishing groups of equal amplitude in plant sociology based on similarity of species content and its application to analyses of the vegetation on Danish commons. Kongelige Danske Videnskabernes Selskab, Biologiske Skrifter, 5: 1-34.
Srikoon, P., Taweesuk, R., Pramosri, P., Junkeaw P., Asanok, L. 2021. Vegetation community characteristics and edaphic factors in 40 years fire protection of dwarf deciduous dipterocarp forest, Phae Muang Phi forest park, Phrae province. Thai Forest Ecological Research Journal, 5(1): 33-52. (in Thai)
Thammanu, S., Chung, J., Han, H., Katdee, P., Keawsingha, N. 2020. Tree species diversity and environmental factors affecting distribution in Ban Mae Chiang Rai Lum community forest, Lampang province. Thai Forest Ecological Research Journal, 4(1): 13-26. (in Thai)
Waiboonya, P., Larpkern, P., Moungsrimuangdee, B., Yodsa-nga, P. 2019. Plant species composition and diversity in Ban Huai Hin Fon community forest, Tak province. Thai Journal of Forestry, 38(2): 27-40. (in Thai)
Zhao, Q., Ding, S., Liu, Q., Wang, S., Jing Y., Lu, M. 2020. Vegetation influences soil properties along riparian zones of the Beijiang river in Southern China. PeerJ, 8: e9699. doi.org/10.7717/peerj.9699
Zhou, W., Han, G., Liu, M., Zeng, J., Liang, B., Liu, J., Qu, R. 2020. Determining the distribution and interaction of soil organic carbon, nitrogen, pH and texture in soil profiles: a case study in the Lancangjiang river basin, Southwest China. Forests, 11(5): 532.
Zhu, P., Zhang, G., Wang, H., Xing, S. 2020. Soil
infiltration properties affected by typical plant communities on steep gully slopes on the Loess Plateau of China. Journal of Hydrology, 590: 125535.