การประเมินศักยภาพเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติระยะไกลในอุทยานแห่งชาติ จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจลักษณะทางกายภาพของเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติระยะไกล การใช้ประโยชน์  สภาพปัจจุบันของเส้นทาง และประเมินศักยภาพทรัพยากรนันทนาการทางกายภาพในเส้นทางในอุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย อุทยานแห่งชาติดอยฟ้าห่มปก อุทยานแห่งชาติดอยเวียงผา และอุทยานแห่งชาติแม่ตะไคร้ จังหวัดเชียงใหม่ รวมทั้งสิ้น 10 เส้นทาง

ผลการศึกษาพบว่า เส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติระยะไกลทั้งหมดมีระยะทางอยู่ในช่วง 3-12 กิโลเมตร ไม่มีการพักค้าง 7 เส้นทาง ส่วนใหญ่ต้องใช้คนนำทาง จุดเด่น คือ ทิวทัศน์ ชนิดพันธุ์พืชหายากหรือชนิดพันธุ์เฉพาะถิ่น ความหลากหลายของสังคมพืช นก ผีเสื้อ น้ำตก และถ้ำ ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการท่องเที่ยวคือ เดือนพฤศจิกายนถึงธันวาคม สิ่งอำนวยความสะดวกที่พบส่วนใหญ่เป็นสิ่งอำนวยความสะดวกเพื่อความปลอดภัย ขนาดกลุ่มในการเดินอยู่ในช่วง 10-15 คนต่อกลุ่ม เส้นทางส่วนใหญ่มีความลาดชันอยู่ในระดับปานกลาง (อยู่ในช่วงร้อยละ 10-20) เส้นทางที่มีความลาดชันสูงสุด คือ ยอดดอยเวียงผา (คิดเป็นร้อยละ 20.64) อุทยานแห่งชาติดอยเวียงผา การศึกษาสภาพปัจจุบันของเส้นทางโดยใช้วิธีการประเมินอย่างรวดเร็ว (Rapid Assessment) พบว่ามีรากไม้โผล่พ้นดิน และการกร่อนของดินในเส้นทางอยู่ในระดับสูง

การประเมินศักยภาพเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติระยะไกล  โดยใช้ตัวชี้วัดทั้งหมด 19 ตัวชี้วัด และใช้สมการถ่วงน้ำหนักอย่างง่าย (Weighting Score Equation) ในการวิเคราะห์ข้อมูล พบว่า มีศักยภาพอยู่ในระดับสูง 4 เส้นทาง ได้แก่ น้ำพุร้อน-กิ่วลม ยอดดอยฟ้าห่มปก และโครงการบ้านเล็กในป่าใหญ่ อุทยานแห่งชาติดอยฟ้าห่มปก และเส้นทางยอดดอยเวียงผา อุทยานแห่งชาติดอยเวียงผา

คำสำคัญ:  การประเมินศักยภาพ ทรัพยากรนันทนาการ เส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติระยะไกล อุทยานแห่งชาติในจังหวัดเชียงใหม่