ปัจจัยที่มีผลต่อบทบาทของประชาชนริมฝั่งแม่น้ำท่าจีนตอนล่างในการอนุรักษ์แหล่งน้ำ ตำบลท่าจีน อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพเศรษฐกิจ  สังคม  การใช้ประโยชน์แหล่งน้ำ และศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อบทบาทของประชาชนที่มีต่ออนุรักษ์แหล่งน้ำ  ตำบลท่าจีน  อำเภอเมือง  จังหวัดสมุทรสาคร  โดยทำการเก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามกับกลุ่มตัวอย่าง จำนวน  370 ครัวเรือน  จากจำนวนทั้งหมด 4,762 ครัวเรือน ทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูป สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลประกอบด้วย ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่า t-test ค่า F-test และเปรียบเทียบความแตกต่างรายคู่ด้วยวิธีของ LSD กำหนดค่านัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ผลการวิจัยพบว่า   กลุ่มตัวอย่างเป็นคนตำบลนี้โดยกำเนิดเพียงร้อยละ 29 และส่วนใหญ่เป็นเพศชายมีอายุระหว่าง 20-29 ปี มีการประกอบอาชีพรับจ้างมากที่สุด การศึกษาส่วนใหญ่จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษา โดยมีรายได้สุทธิต่อเดือนระหว่าง 5,001-10,000 บาท ลักษณะการตั้งที่อยู่อาศัยเป็นแบบบ้านเดี่ยวอยู่บนพื้นดิน มีระยะเวลาอยู่อาศัยในพื้นที่อยู่ระหว่าง 1-10 ปี ซึ่งกลุ่มตัวอย่างเป็นสมาชิกกลุ่มอนุรักษ์น้อยมากเพียงร้อยละ 4 โดยกลุ่มอนุรักษ์ที่กลุ่มตัวอย่างเข้าร่วมมีอยู่ 3 กลุ่มด้วยกัน ได้แก่ 1) กลุ่มเรารักษ์แม่น้ำท่าจีน 2) กลุ่มอนุรักษ์ป่าชายเลน 3) กลุ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ไม่เคยได้รับการฝึกอบรมด้านสิ่งแวดล้อม ด้านการใช้ประโยชน์แหล่งน้ำของกลุ่มตัวอย่าง ส่วนใหญ่ใช้ในการคมนาคมมากที่สุด แหล่งน้ำใช้สำคัญของกลุ่มตัวอย่าง คือ น้ำประปา แหล่งน้ำดื่มส่วนใหญ่ได้มาจากการซื้อมาไว้เพื่อบริโภค โดยน้ำที่ใช้แล้วจะถูกปล่อยทิ้งตามท่อระบายน้ำ การทดสอบสมมติฐาน พบว่า ปัจจัยด้านรายได้สุทธิและปัจจัยด้านประสบการณ์เข้ารับการอบรมด้านสิ่งแวดล้อม เป็นปัจจัยที่มีผลต่อบทบาทในการอนุรักษ์แหล่งน้ำของประชาชน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ส่วนปัจจัยทางด้านเพศ อายุ อาชีพ ระดับการศึกษา ลักษณะการตั้งที่อยู่อาศัย ภูมิลำเนา ระยะเวลาอยู่อาศัย การเป็นสมาชิกกลุ่มอนุรักษ์ การรับรู้ข้อมูลข่าวสาร ความรู้ความเข้าใจ ความตระหนักต่อปัญหามลพิษทางน้ำ ไม่มีผลต่อบทบาทของประชาชนในการอนุรักษ์แหล่งน้ำ

คำสำคัญ: ปัจจัยที่มีผลต่อบทบาท ประชาชนริมฝั่งแม่น้ำท่าจีนตอนล่าง การอนุรักษ์แหล่งน้ำ