การกระจายของรากไม้ยูคาลิปตัสที่ปลูกบนคันนาในท้องที่จังหวัดฉะเชิงเทรา

บทคัดย่อ

การกระจายของรากยูคาลิปตัสที่ปลูกบนคันนาในท้องที่จังหวัดฉะเชิงเทรา ได้ทำการศึกษาในแปลงทดสอบสายต้นยูคาลิปตัสที่ปลูกบนคันนา อำเภอสนามชัยเขต ในการทดลองนี้ใช้สายต้นยูคาลิปตัสทั้งสิ้น 4 สายต้น คือ K7, K51, K58 และ K59 โดยสายต้นยูคาลิปตัสปลูกบนคันนาแถวเดียวด้วยระยะห่างระหว่างต้น 1.0 เมตร อายุ 1 ปี 6 เดือน และ 3 ปี 6 เดือน ทำการเลือกต้นไม้ที่มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางเพียงอกเฉลี่ยจำนวน 3 ต้นในแต่ละช่วงอายุ ในแต่ละต้นทำการขุดดินขนาด 100x50 เซนติเมตร ลึกชั้นละ 10 เซนติเมตร ลงไปจนไม่พบราก เก็บตัวอย่างดินที่มีรากขนาดเล็ก (ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง < 2 มิลลิเมตร) และรากขนาดใหญ่ (ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง > 2 มิลลิเมตร) ในแต่ละชั้น นำมาทำความสะอาด และนำไปอบแห้งเพื่อหามวลชีวภาพของรากในแต่ละชั้น ส่วนการศึกษาพื้นที่หน้าตัดของรากขนาดใหญ่ใช้วิธีขุดหลุมเพลาะลึกลงไปจนไม่พบรากขนาดใหญ่ วัดขนาดของรากในแต่ละระดับความลึกของดิน เพื่อนำไปคำนวณหาพื้นที่หน้าตัดของรากขนาดใหญ่ต่อหน่วยพื้นที่ต่อไป

ผลการศึกษา พบว่า การกระจายของรากขนาดเล็กของสายต้น K58 มีมวลชีวภาพมากที่สุด และมีการกระจายอยู่ในช่วง 0-60 เซนติเมตร รองลงมาคือ สายต้น K7, K59 และ K51 และมีการกระจายของรากขนาดเล็กอยู่ในช่วง 0-50 เซนติเมตร โดยมวลชีวภาพของรากขนาดเล็กเพิ่มขึ้นตามอายุของไม้ที่เพิ่มขึ้น แต่ลดลงตามความลึกที่เพิ่มขึ้น ในขณะที่การกระจายของรากขนาดใหญ่ พบว่า สายต้น K58 มีมวลชีวภาพที่สุด รองลงมาคือ สายต้น K59, K51 และ K7 และพบการกระจายหนาแน่นในช่วง 0-60 เซนติเมตร ส่วนพื้นที่หน้าตัดของรากขนาดใหญ่ของทั้งสองช่วงอายุของสายต้น K51 มีพื้นที่หน้าตัดมากที่สุด รองลงมาคือ สายต้น K58, K59 และ K7 ตามลำดับ โดยมีการกระจายของพื้นที่หน้าตัดของรากขนาดใหญ่อยู่ในช่วง 0-60 เซนติเมตร ซึ่งมวลชีวภาพและพื้นที่หน้าตัดของรากขนาดใหญ่เพิ่มขึ้นตามอายุของไม้และระดับความลึกของดินที่ลึกลง นอกจากนี้ยังพบว่า K58, K59 และ K7 เป็นสายต้นที่มีเรือนรากตื้นเมื่อเปรียบเทียบกับ K51

คำสำคัญ: ระบบราก  ยูคาลิปตัส  คันนา  วนเกษตร  จังหวัดฉะเชิงเทรา