ผลของไฟต่อหนอนผีเสื้อเจาะต้นสักและความหลากชนิดของมดในสวนป่าไม้สักอายุน้อย

บทคัดย่อ

การศึกษาเรื่องผลของไฟต่อหนอนผีเสื้อเจาะต้นสักและความหลากชนิดของมดในสวนป่าไม้สักอายุน้อย ได้ดำเนินการในสวนป่าไม้สักอายุ 5-6 ปี ของเอกชนในจังหวัดลำปางและพะเยา จำนวน 4 พื้นที่ ได้ทำการเผาไฟและตรวจวัดข้อมูลชนิดและปริมาณมคและแมลงศัตรู ไม้สักที่สำคัญ ได้แก่ หนอนผีเสื้อเจาะต้นสัก เปรียบเทียบกับแปลงที่ไม่มีการเผาไฟ โดยภายหลังการเผาไฟได้เก็บข้อมูลต่อเนื่องเป็นเวลา 1 ปี จากการศึกษาพบว่าการเผาไฟส่งผลกระทบต่อชนิคมออย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ โดยพบชนิคมดที่สำรวจพบเฉพาะพื้นที่ไม่มีการเผาไฟและพื้นที่มีการเผาไฟ จำนวน 4 ชนิดเท่ากัน พื้นที่ที่มีการเผาไฟมีปริมาณมดมากกว่าพื้นที่ที่ไม่มีการเผาไฟอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติทั้งในเดือนแรกหลังการเผาไฟและตลอดช่วงเวลาการเก็บข้อมูล ค่า Alpha ในพื้นที่ที่ไม่มีการเผาไฟมีค่าสูงกว่าพื้นที่มีการเผาไฟอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ สำหรับผลของไฟพบว่ามีผลกระทบต่อหนอนผีเสื้อเจาะต้นสัก โดยพื้นที่ที่มีการเผาไฟมีการทำลายของหนอนผีเสื้อเจาะต้นสักมากกว่าพื้นที่ที่ไม่มีการเผาไฟ โดยมีความแตกต่างของการระบาดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในช่วงเดือนมีนาคม-กรกฎาคม ความสัมพันธ์ระหว่างไฟป่า มด และหนอนผีเสื้อเจาะต้นสัก มีความเด่นชัดในช่วงเดือนมีนาคม-กลางเดือนเมษายน โดยพื้นที่ที่มีการเผาไฟจะมีปริมาณมดน้อยกว่าและมีปริมาณหนอนผีเสื้อเจาะต้นสักมากกว่าเมื่อเปรียบเทียบกับพื้นที่ที่ไม่มีการเผาไฟ แต่หลังจากช่วงเวลาดังกล่าวไปแล้วพบว่าน่าจะมีศัตรูธรรมชาติและปัจจัยแวดล้อมอื่นๆ ที่เข้ามามีบทบาทต่อการก่อการระบาดของหนอนผีเสื้อเจาะต้นสัก