การตายตามธรรมชาติของมอดป่าเจาะต้นสัก ที่สวนผลิตเมล็ดพันธุ์ไม้ป่าแม่กา อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา

บทคัดย่อ

การศึกษาการตายตามธรรมชาติของมอดป่าเจาะต้นสัก ได้ดำเนินการที่สวนผลิตเมล็ดพันธุ์ไม้ป่าแม่กา อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา ตารางชีวิตของมอดป่าที่ได้จากการศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าอัตราการตายในช่วงอายุขัยสูงสุดของมอดป่าเกิดกับระยะไข่และหนอนก่อนเจาะเข้าลำต้น โดยมีอัตรา 18.34% และ 80.84% ตามลำดับ มดเป็นศัตรูธรรมชาติที่สำคัญ กินไข่และตัวอ่อนแรกฟัก หลังจากที่หนอนเจาะเข้าไปในลำต้นแล้วอัตราการตายยังคงสูงในช่วงที่หนอนยังมีขนาดเล็กและอาศัยอยู่บริเวณเปลือกในเดือนเมษายนและพฤษภาคม โดยมีค่า 0.591% และ 0.127% ตามลำดับ และเมื่อหนอนเจาะเข้าเนื้อไม้แล้วอัตราการตายมีค่าต่ำมาก คือ 0.001-0.02% ปัจจัยทั้งทางกายภาพและชีวภาพมีบทบาทสำคัญต่อการตายของมอดป่าระยะที่เจาะอยู่ในลำต้นอัตราการตายในระยะดักแด้มีค่าเท่ากับ 0.008% การตายของมอดป่าในระยะดักแด้เกิดจากมดกัดกินเชื้อราและโรคเข้าทำลายมอดป่าที่มีวงจรชีวิต 1 ปีเจริญออกเป็นตัวเต็มวัยในปีแรกและตายโดยธรรมชาติ โดยมีอัตราการตาย 0.017% และพบว่าหนอนมอดป่า 0.002% จากจำนวนไข่ที่ถูกวางอยู่ในสภาพหนอนที่เจริญเติบโตขึ้นปีที่ 2 จากการศึกษานี้พบว่าผีเสื้อตัวเมีย 1 ตัวสามารถผลิตผีเสื้อในรุ่นต่อไปได้เพียง 2 ตัวซึ่งมีค่าค่อนข้างต่ำค่าความสำเร็จในการขยายพันธุ์ของมอดป่าที่ได้จากการศึกษานี้ไม่สามารถนำไปใช้เป็นตัวแทนของสภาพธรรมชาติได้เนื่องจากได้มีการ จำกัด สภาวะบางประการเพื่อให้การศึกษานี้เป็นไปได้