ลักษณะทางนิเวศนวิทยาของสังคมพืชป่าพรุในจังหวัดนราธิวาส

บทคัดย่อ

การศึกษาลักษณะทางนิเวศนวิทยาของสังคมพืชป่าพรุ โดยการศึกษาชนิดพืชและวิเคราะห์สังคมพืชเพื่อศึกษาความแปรปรวนของพรรณพืช และลักษณะโครงสร้างของสังคมพืชได้ดำเนินการในบริเวณป่าพรุที่ยังมีสภาพอุดมสมบูรณ์ ซึ่งมีเนื้อที่ประมาณ ๖๐,๕๒๕ ไร่ ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ ๒๕๓๐ ถึงเดือนกรกฎาคม ๒๕๓๐ ดำเนินการหาขนาดและจำนวนแปลงตัวอย่างที่ควรใช้ศึกษาป่านี้ ปรากฏว่าขนาดแปลงตัวอย่างที่เหมาะสมคือ ๔๐ x ๔๐ ตารางเมตร จำนวน ๒๑ แปลง วางแปลงตัวอย่างตามขนาดและจํานวนที่คำนวณได้บันทึกชนิดพืช จำนวนต้นพืชและวัดขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางของลำต้นพืชทุกชนิดที่ปรากฏในแปลงตัวอย่าง ซึ่งปรากฏว่าพบพืชทั้งหมด ๑๔๓ ชนิด ประกอบด้วยไม้ยืนต้น ๗๙ ชนิด ไม้พุ่ม ๖ ชนิด พืชล้มลุก ๘ ชนิด เถาวัลย์ ๓๓ ชนิด ปาล์ม ๑๐ ชนิด เฟิร์น ๗ ชนิด และพืชอาศัย ๑ ชนิด ชนิดพืชที่มีค่าความถี่สัมพัทธ์ ความหนาแน่นสัมพัทธ์ ความเด่นสัมพัทธ์ และดัชนีความสำคัญสูงกว่าพืชทุกชนิด คือ กะเปรียะ ซึ่งเป็นพืชล้มลุกที่ขึ้นอยู่บริเวณพื้นป่า ชนิดพืชที่มีค่าดัชนีความสำคัญน้อยลงไป ได้แก่ ย่านลำเท็ง คมบาง และกะพ้อแดง ส่วนไม้ยืนต้นที่มีค่าดัชนีความสำคัญสูงกว่าต้นไม้ทุกชนิด คือ ฝาดแดง ชนิดไม้ที่มีค่าดัชนีความสำคัญน้อยลงไป ได้แก่ มะฮัง สะเดียว ฝาดขาว และหว้าหิน ต้นไม้และพืชเหล่านี้มีอิทธิพลต่อสังคมพืชป่าพรุมาก และมีโอกาสที่จะสูญหายไปจากสังคมพืชได้ยาก สำหรับพืชที่มีค่าดัชนีความสำคัญน้อยมาก ได้แก่ ย่านตูบอสะลูแว สายหยุด ย่านมันจระเข้ หมากขุ่น ย่านทาด เจ็ดหมูนป่า และชะบาช้าง ต้นไม้ที่มีค่าดัชนีความสำคัญน้อย ได้แก่ ข้าวเม่าช้าง มะเดื่อ ปูเละ กะทังทู้ ลาโกะ พญาไม้ และบือละ ซึ่งต้นไม้และพืชเหล่านี้ มีความสำคัญทางนิเวศนวิทยาของป่าพรุน้อยมาก มีขึ้นอยู่จำนวนน้อย และมีโอกาสล้มตายสูญหายไปจากสังคมที่ได้ง่ายมาก