การปลูกไม้ยูคาลิปตัสคามาลดูเลนซีสโดยเกษตรกรรายย่อยในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

บทคัดย่อ

การทดลองปลูกไม้ยูคาลิปตัสคามาลดเลนซีส โดยอิสระของเกษตรกรรายย่อย หมู่บ้านดอนช้าง จ.ขอนแก่น พบว่าเกษตรกรเลือกปลูกไม้ตามแนวรั้วในไร่นามากกว่าที่จะปลูกเป็นแปลงย่อย เพราะไม่ต้องการเสียพื้นที่ปลูกพืชเกษตร เกษตรกรไม่มีเวลาดูแลรักษาหลังปลูกแล้ว เนื่องจากภาระกิจอื่นเพื่อการยังชีพสำคัญกว่าราการรอดตายและเปอร์เซนต์การเจริญเติบโตของไม้ยูคาลิปตัสขึ้นอยู่กับปริมาณฝน ความอุดมสมบูรณ์ของปลูก และการถูกรบกวนจากสัตว์เลี้ยง ส่วนการถูกรบกวนโดยจิ้งหรีดกัดลำต้นขาดมีเฉพาะเมื่อกล้ายังเล็ก ในทัศนคติของเกษตรกร ไม้ที่ปลูกใช้สอยไม่จำเป็นต้องเป็นไม้ยูคาลิปตัสไม้ ที่เกษตรกรเสาะหามาปลูกในไร่นา เช่น สะเดา มะค่าแต้ คูณ การทดลองปะกับไม้ยูคาลิปตัสคามาลดูเลนซิสโดยเกษตรกรเฉพาะกรณีก่อให้เกิดภาพพจน์ที่ดีแก่ตัวเกษตรกรผู้ทดลองและเพื่อนบ้านที่มาเห็น การทดลองปลูกไม้ใช้สอยในไร่นาถึงแม้เริ่มต้นด้วยเกษตรกรที่สนใจจำนวนน้อย แต่เป็นจุดเริ่มต้นในการกระตุ้นให้เกิดมีผู้นำและผู้ตามะผู้ตามขึ้นในชุมชน และทำให้เพิ่มประสิทธิภาพการใช้ที่ดินของเกษตรกรทางหนึ่ง การปลูกไม้เพื่อใช้ทำพื้นเผาถ่านยังไม่เป็นแรงจูงใจที่ดีในการกระตุ้นให้เกษตรกรสนใจปลูกไม้โตเร็ว เกษตรกรมีทัศนคติว่าหากพืชเกษตรได้ผลดีก็สามารถนำรายได้ส่วนหนึ่งมาซื้อพื้นหรือถ่านได้ ส่วนการปลูกไม้เพื่อให้มีไม้ใช้ในการก่อสร้างมีแนวโน้มที่จะเป็นแรงจูงใจที่ดีที่จะทำให้เกษตรกรหันมาปลูกไม้โตเร็วกันมากขึ้น ไฟฟ้าจะเป็นแหล่งพลังงานทดแทนที่เกษตรกรใช้ในครัวเรือน หากไม้หมดไปจากไร่นาหรือป่าสาธารณะ