ลักษณะโครงสร้างสังคมพืชและอิทธิพลของปัจจัยแวดล้อมทางกายภาพบางประการ ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติภูเก้า – ภูพานคำ จังหวัดหนองบัวลำภู
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาลักษณะโครงสร้างสังคมพืชถือเป็นข้อมูลสำคัญในการจัดการอุทยานแห่งชาติ ดังนั้นการศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะโครงสร้างสังคมพืช และอิทธิพลของปัจจัยแวดล้อมด้านกายภาพบางประการที่มีอิทธิพลต่อการกระจายของชนิดไม้ต้น ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติภูเก้า–ภูพานคำ จังหวัดหนองบัวลำภู โดยการวางแปลงตัวอย่างแบบสุ่มเจาะจงขนาด 20 เมตร x 20 เมตร จำนวน 30 แปลง พร้อมเก็บข้อมูลองค์ประกอบชนิดไม้ต้นและปัจจัยแวดล้อมทางกายภาพบางประการเพื่อทำการวิเคราะห์ลักษณะสังคมพืช การจัดกลุ่มหมู่ไม้ และหาความสัมพันธ์กับปัจจัยแวดล้อม ผลการศึกษาพบไม้ต้นทั้งหมด 79 ชนิด 65 สกุล 30 วงศ์ ค่าดัชนีความหลากชนิด เท่ากับ 3.63 สามารถจำแนกสังคมพืชย่อยได้ 3 สังคม ได้แก่ สังคมป่าเต็งรัง พบชนิดไม้ทั้งหมด 38 ชนิด 35 สกุล 17 วงศ์ มีค่าดัชนีความหลากชนิด เท่ากับ 2.82 ชนิดไม้เด่น เช่น เหียง (Dipterocarpus obtusifolius) รักใหญ่ (Gluta usitata) และประดู่ (Pterocarpus macrocarpus) ถูกกำหนดโดยความสูงจากระดับน้ำทะเล (เมตร) สังคมป่าผสมผลัดใบ พบชนิดไม้ทั้งหมด 52 ชนิด 47 สกุล 24 วงศ์ มีค่าดัชนีความหลากชนิด เท่ากับ 3.28 ชนิดไม้เด่น เช่น แดง (Xylia xylocarpa) ประดู่ และกุ๊ก (Lannea coromandelica) ถูกกำหนดโดยอุณหภูมิ (oC) และสังคมป่าดิบแล้ง พบชนิดไม้ทั้งหมด 39 ชนิด 36 สกุล 20 วงศ์ มีค่าดัชนีความหลากชนิด เท่ากับ 2.93 ชนิดไม้เด่น เช่น ตะแบกเปลือกบาง (Lagerstroemia duperreana) ติ้วขน (Cratoxylum formosum) และยางแดง (Dipterocarpus turbinatus) ถูกกำหนดโดยปริมาณน้ำฝน (มิลลิเมตร) และความลาดชัน (%) ผลการศึกษาบ่งชี้ว่าอุทยานแห่งชาติภูเก้า – ภูพานคำ ประกอบด้วยสังคมพืชที่หลากหลายและถูกกำหนดด้วยปัจจัยแวดล้อมทางกายภาพที่แตกต่างกัน ดังนั้นในการแบ่งเขตการจัดการพื้นที่ควรพิจารณาลักษณะสังคมพืชและปัจจัยแวดล้อมทางกายภาพเป็นสำคัญ ทั้งนี้ในการศึกษาครั้งต่อไปควรมีการศึกษาอิทธิพลของปัจจัยดินต่อการปรากฏสังคมพืชเพิ่มเติม อาจทำให้อธิบายการปรากฏสังคมพืชได้ชัดเจนยิ่งขึ้น
Downloads
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ขอรับรองว่า ต้นฉบับที่เสนอมานี้ยังไม่เคยได้รับการตีพิมพ์และไม่ได้อยู่ในระหว่างกระบวนการพิจารณาตีพิมพ์ลงในวารสารหรือสิ่งตีพิมพ์อื่นใด ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยอมรับหลักเกณฑ์และเงื่อนไขการพิจารณาต้นฉบับ ทั้งยินยอมให้กองบรรณาธิการมีสิทธิ์พิจารณาและตรวจแก้ต้นฉบับได้ตามที่เห็นสมควร พร้อมนี้ขอมอบลิขสิทธิ์ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ให้แก่วารสารวนศาสตร์ คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรณีมีการฟ้องร้องเรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์เกี่ยวกับภาพ กราฟ ข้อความส่วนใดส่วนหนึ่ง หรือ ข้อคิดเห็นที่ปรากฏในผลงาน ให้เป็นความรับผิดชอบของข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) แต่เพียงฝ่ายเดียว และหากข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ประสงค์ถอนบทความในระหว่างกระบวนการพิจารณาของทางวารสาร ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยินดีรับผิดชอบค่าใช้จ่ายทั้งหมดที่เกิดขึ้นในกระบวนการพิจารณาบทความนั้น”
เอกสารอ้างอิง
Asanok, L., Ngampiboonwet, W., Chewchaingo, A. 2015. The preliminary study of vegetation structure and factor affecting of natural regeneration of tree in tropical dry limestone forest Rong Kwang district, Phrae province. In: Proceedings of Thai Forest Ecological Research Network Conference (T – FERN), 4th ed: Ecological Knowledge for Sustainable Management. Faculty of Agriculture, Natural Resources and Environment, Naresuan University, Phitsanulok, Thailand, pp. 19 – 27. (in Thai)
Asanok, L., Kamyo, T., Marod, D. 2020. Maximum entropy modeling for the conservation of Hopea odorata in riparian forests, central Thailand. Biodiversitas Journal of Biological Diversity, 21(10): 4663–4670. doi.org/10.13057/biodiv/d211027
Bunyavejchewin, S. 1979. Phytosociological structure and soil property in Nam Pong Basin Master's Thesis, Department of Forest Biology. Faculty of Forestry, Kasetsart University, Bangkok, Thailand. (in Thai)
Bunyavejchewin, S. 1987. Vegetation patterns in the tropical semi–evergreen forest at Sakaerat, Nakhon Ratchasima. Forest Research Royal Forest Department, Bangkok, Thailand. (in Thai)
Choopan, T. 2021. Plant Diversity in Ban Banlang Community Forest, Nonthai District, Nakhon Ratchasima Province. Journal of Science Engineering and Technology, 1(1): 1–10. (in Thai)
Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation. 2022. Area Management plan of Phu Kao Phu Phan Kham National Park. https://drive.google.com/file/d/14QfA8lQ2uVrYs8rSpL8wzdueUC7EiZsS/view, 20 June 2024. (in Thai)
Gadow, K.V., Zhang, C.Y., Wehenkel, C., Pommerening, A., Corral–Rivas, J., Korol, M., Myklush, S., Hui, G.Y., Kiviste, A., Zhao, X.H. 2019. Forest Structure and Diversity. In Pukkala, T. and von K. Gadow (eds.). Continuous Cover Forestry, Managing Forest Ecosystems. Springer, USA.
Hemhuk, S., Jingjai, A., Tongsawee, J., Tinkampang, S., Marod, D. 2015. Study to species composition, biomass and carbon stock along the ecotone between deciduous dipterocarp forest and lower montane evergreen forest at Doi Suthep – Pui national park, Chiang Mai province. In: Proceedings of Thai Forest Ecological Research Network Conference (T–FERN), 4th ed: Ecological Knowledge for Sustainable Management. Faculty of Agriculture, Natural Resources and Environment, Naresuan University, Phitsanulok, Thailand, pp. 19–27. (in Thai)
Kent, M., Lues, R., Coker, P. 1994. The general classification of rhesus macaques, Macaca mulatta. International Journal of Biology Assay, 11(6): 363.
Laing, R.S., Ong, K.H., Kueh, R.J.H., Mang, N.G., King, P.J.H., Sait, M. 2019. Stand structure, floristic composition and species diversity along altitudinal gradients of a Bornean Mountain range 30 years after selective logging. Journal of Mountain Science, 16(6): 1419–1434.
Magurran, A.E. 1988. Ecological diversity and its measurement. Princeton University Press, Princeton, New Jersey, USA.
Marod, D., Kutintara, U. 2009. Forest Ecology. Faculty of Forestry, Kasetsart University, Bangkok, Thailand. (in Thai)
McCune, B., Mefford, M.J. 2011. PC ORD. Multivariate Analysis of Ecological Data Version 6.0 for Windows. MjM Software, Gleneden Beach, Oregon, U.S.A. 365 pp
Phuma, P., Suddee, S. 2014. Thai plant names (Botanical name–vernacular names) Revised Edition. Bangkok, Thailand: Royal Forest Department. (in Thai)
Royal Forest Department. 2023. Forest Areas in Thailand. https://data.forest.go.th/dataset/https–www–forest–go–th–land, 20 June 2024. (in Thai)
Ruangpanich, N. 1998. The Ecology of Natural Resources. Faculty of Forestry, Kasetsart University, Bangkok, Thailand. (in Thai)
Sahunalu, P. 1995. Species diversity of trees in dry dipterocarp forest at Sakaerat, Nakornratchasima I, Variations and dynamics of species diversity. Kasetsart Journal, 29(3): 416 – 427. (in Thai)
Santisuk, T. 2006. Forest in Thailand. The Forest Herbarium (BKF), National Park, Wildlife and Plant Conservation Department, Bangkok, Thailand. pp. 91–98. (in Thai)
Sorensen, T. 1948. A method of establishing groups of equal amplitude in plant sociology based on similarity of species content and Its Application to Analyses of the Vegetation on Danish Commons. Kongelige Danske Videnskabernes Selskab, Biologiske Skrifter, 5(4): 1–34.
Srikoon, P., Taweesuk, R., Pramosee, P., Chankaew, P., Asanok, L. 2021. Vegetation community characteristics and edaphic factors in 40 years fire protection of dwarf deciduous dipterocarp forest, Phae Muang Phi Forest Park, Phrae Province. Thai Forest Ecological Research Journal, 5(1): 33 – 52. (in Thai)
