อุปสงค์ อุปทาน การจำหน่ายการใช้ฟืน และถ่านในเมืองกับในชนบทของประเทศไทย

บทคัดย่อ

จากการวิเคราะห์ผลการสำรวจผลผลิตการจำหน่ายและการบริโภคถ่าน ซึ่งดำเนินการโดยกองแผนงาน กรมป่าไม้ในปี ๒๕๒๕ พบว่า การผลิตถ่านทั้งประเทศมีปริมาณ ๓,๔๒๗.๕๓ ล้านกก. หรือคิดเป็นปริมาตรไม้ท่อนเท่ากับ ๒๒.๕๔ ล้าน ม.^๓ ราคายายที่หน้าเตาสำหรับถ่านป่าเลน ถ่านเคษ ไม้ปลายไม้จากโรงเลื่อย ถ่านไม้ยางพาราและถ่านป่าบกเฉลี่ย ๒.๖๗, ๑.๕๐, ๑.๔๐ และ ๑.๓๙ บาท/กก. ตามลำดับ ราคาขายจากผู้แทนจำหน่ายหรือพ่อค้าคนกลางอยู่ระหว่าง ๒.๒๑-๓.๒๖ /กก.

การบริโภคถ่านใน ๓ ภาคคือ ภาคครัวเรือน ภาคอุตสาหกรรมและ ภาคบริการสังคม มีปริมาณ ๓,๓๗๘.๓๖ ล้าน กก. รายละเอียดในแต่ละภาคแบ่งตามภาคพื้น และแบ่งเป็นเขตในเมือง (เทศบาล + สุขาภิบาล) และเขตชนบทได้แสดงไว้ในการศึกษานี้ด้วย

เมื่อเปรียบเทียบการบริโภคของครัวเรือน ในเขตขนบทกับเขตเมืองแล้วปรากฎว่าการบริโภคในเขตชนบทซึ่งถือพลเมือง ๓๓ ล้านคนเป็นฐาน มีปริมาณ ๒,๐๘๗.๖๖ ล้าน กก. เทียบเท่าปริมาณไม้ท่อน ๑๓.๗๓ ล้าน ม.^๓ ปริมาณการบริโภคถ่านตก ๐.๔๑ ม.^๓ ต่อหัว การบริโภคในเขตเมืองโดยถือพลเมือง ๑๔ ล้านคนเป็นฐานเท่ากับ ๙๘๑.๓๒ ล้าน กก . หรือ ๖.๔๕ ล้าน ม.^๓ ไม้ท่อนการบริโภคต่อหัว เท่ากับ ๐.๔๖ ม.^๓ ปริมาณการบริโภคถ่านทั้งประเทศในปี ๒๕๒๕ ถือจำนวนพลเมือง ๔๗ล้านคนเท่ากับ ๓,๐๖๘.๙๘ ล้าน กก . หรือ ๒๐.๑๘ ล้าน ม.^๓ ไม้ท่อนปริมาณการบริโภคถ่านต่อหัวเฉลี่ยทั้งประเทศเท่ากับ ๐.๔๓ ม.^๓ ไม้ท่อน

การเปรียบเทียบการศึกษานี้กับปี ๒๕๑๓ และ ๒๕๒๓ แสดงให้เห็นว่าปริมาณการใช้ถ่านในเขตชนบทลดลง ปริมาณการบริโภคถ่านต่อหัวในปี ๒๕๑๓, ๒๕๒๓ และ ๒๕๒๕ แปรจาก ๐.๕๑ ม.^๓ เป็น ๐.๕๔ และ ๐.๔๗ ม.^๓ ตามลำดับ