คุณภาพน้ำด้านกายภาพและด้านเคมีของน้ำพุร้อนแจ้ซ้อนที่ใช้เพื่อการท่องเที่ยว ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อน จังหวัดลำปาง ในฤดูร้อนและฤดูฝน ปี พ.ศ. 2566
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
น้ำพุร้อนแจ้ซ้อนเป็นแหล่งท่องเที่ยวในพื้นที่อุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อน ที่มีการใช้น้ำเพื่อกิจกรรมท่องเที่ยว ซึ่งคุณภาพน้ำอาจมีผลต่อสุขภาพได้ การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณภาพน้ำทางกายภาพและทางเคมีบางประการ และเปรียบเทียบกับเกณฑ์มาตรฐานน้ำบาดาลที่จะใช้บริโภคได้ วิธีการศึกษา คือ กำหนดจุดเก็บตัวอย่างจำนวน 3 บ่อน้ำพุร้อน คือ บ่อที่ไม่มีการทำกิจกรรมท่องเที่ยว บ่อพักน้ำพุร้อนที่ใช้สำหรับห้องอาบน้ำแร่ และบ่อน้ำอุ่นสำหรับการแช่เท้า ทำการเก็บข้อมูล 2 ครั้ง คือ ในช่วงฤดูร้อนและในช่วงฤดูฝน วิเคราะห์คุณภาพน้ำจำนวน 22 ดัชนี วิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติเปรียบเทียบคุณภาพน้ำระหว่างบ่อน้ำพุร้อน โดยใช้สถิติ F–test และ DMRT และเปรียบเทียบระหว่างฤดูร้อนและฤดูฝน โดยใช้สถิติ t–test
ผลการศึกษา พบว่า อุณหภูมิของน้ำอยู่ในระดับน้ำพุร้อนชนิดอุ่นถึงร้อนจัด และน้ำมีความใส ค่าความขุ่นต่ำ สำหรับคุณภาพน้ำทางเคมีที่ตรวจพบมีทั้งหมด 14 ดัชนี ซึ่งฟลูออไรด์ของทุกบ่อในฤดูร้อนและบ่อน้ำพุร้อนที่ไม่มีการทำกิจกรรมในฤดูฝนมีปริมาณเกินเกณฑ์มาตรฐาน นอกจากนี้พบสารหนูในปริมาณที่ไม่เกินเกณฑ์มาตรฐาน ในขณะที่ตรวจไม่พบโลหะหนัก 6 ชนิด เมื่อเปรียบเทียบระหว่างบ่อน้ำพุร้อน พบว่า อุณหภูมิน้ำและความขุ่นมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p≤0.05) ส่วนดัชนีคุณภาพน้ำอื่น ๆ ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05) ส่วนการเปรียบเทียบระหว่างฤดูกาล พบว่า โซเดียม โพแทสเซียม แคลเซียมคลอไรด์ ฟลูออไรด์ แมงกานีส และสารหนู มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p≤0.05) แต่ดัชนีคุณภาพน้ำอื่น ๆ ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05)
Downloads
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ขอรับรองว่า ต้นฉบับที่เสนอมานี้ยังไม่เคยได้รับการตีพิมพ์และไม่ได้อยู่ในระหว่างกระบวนการพิจารณาตีพิมพ์ลงในวารสารหรือสิ่งตีพิมพ์อื่นใด ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยอมรับหลักเกณฑ์และเงื่อนไขการพิจารณาต้นฉบับ ทั้งยินยอมให้กองบรรณาธิการมีสิทธิ์พิจารณาและตรวจแก้ต้นฉบับได้ตามที่เห็นสมควร พร้อมนี้ขอมอบลิขสิทธิ์ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ให้แก่วารสารวนศาสตร์ คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรณีมีการฟ้องร้องเรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์เกี่ยวกับภาพ กราฟ ข้อความส่วนใดส่วนหนึ่ง หรือ ข้อคิดเห็นที่ปรากฏในผลงาน ให้เป็นความรับผิดชอบของข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) แต่เพียงฝ่ายเดียว และหากข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ประสงค์ถอนบทความในระหว่างกระบวนการพิจารณาของทางวารสาร ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยินดีรับผิดชอบค่าใช้จ่ายทั้งหมดที่เกิดขึ้นในกระบวนการพิจารณาบทความนั้น”
เอกสารอ้างอิง
APHA–AWWA–WEF. 2017. Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater, 23rd eds. American Public Health Association. Washington, DC. USA.
Charat, W. 2003. Chemical Characteristics of Hot Springs in Thailand. Department of Mineral Resources (DMR), Mineral Resources Analysis and Identification Division, Bangkok, Thailand. (in Thai)
Chiang Mai University. 2006. Potential Assessment of Hot Springs in Thailand. https://webkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Content.pdf, 14 January 2022. (in Thai)
Department of Health. 2020. Dietary reference intake tables for Thais 2020. A.V. Progressive Ltd., part, Bangkok, Thailand. (in Thai)
Department of Mineral Resources (DMR). 2001. Ban Chae Son Hot Spring, Chae Son Subdistrict, Mueang Pan District, Lampang Province. http://www.dmr.go.th/main.php?filename=n03, 20 October 2022. (in Thai)
Department of Mineral Resources (DMR). 2003. Chemical characteristics of hot springs in Thailand. http://www.dmr.go.th/main.php, 20 June 2023. (in Thai)
Homchan, A., Soontornnont, P., Jiwapornkupt, P., Chuangcham, K., Sungthong, D. 2014. Study of Environment, Hydrology, Hydrogeology and Water Quality for Hot Spring Tourism Development in the West Thailand. Kasetsart University Press, Bangkok, Thailand. (in Thai)
Hydro – Informatics Institute (Public Organization) (HII). 2023. Project for Installing Automatic Telemetry Stations to Monitor Climate Data, Rainfall, and Water Levels in Watershed Forest Areas. https://partners.thaiwater.net:3007/fopMou/th/dashboardFopMou, 20 June 2024. (in Thai)
Jittiyossara, K., Puksun, K. 2014. Quality and safety of local and imported natural mineral water. Bulletin of the Department of Medical Sciences, 56(4): 193–204. (in Thai)
Lele, O.H., Deshmukh, P. 2016. Isolation and characterization of thermophilic Bacillus sp. with extracellular enzymatic activities from hot spring of Ganeshpuri Maharashtra India. International Journal of Applied Research, 2(5): 427–430.
Liang, J., Kang, D., Wang, Y., Yu, Y., Fan, J., Takashi, E. 2015. Carbonate Ion–enriched hot spring water promotes skin wound healing in nude rats. PLOS ONE, 10 (2): 1–10. doi:10.1371/journal.pone.0117106
Mineral Resources Analysis and Identification Division. 2023. Collection and Analysis of Geochemical Data of Hot Springs in Krabi, Phang Nga and Surat Thani Provinces. http://library.dmr.go.th/elib/cgi–bin/opacexe.exe?op=mmvw&db=Main&skin=s&mmid=20190&bid=42472, 14 June 2024. (in Thai)
Ministry of Natural Resources and Environment (MNRE). 2008. Announcement of the Ministry of Natural Resources and Environment Subject: Establishing Criteria and Measures in Academic Terms for Public Health Protection and Environmental Pollution Prevention. In: The Secretariat of the Cabinet 2551 B.E. 24 March 2008, Bangkok, Thailand. (in Thai)
Ministry of Plublic Health (MOPH). 2000. Announcement of the Ministry of Plublic Health 2543 B.E. Subject: Mineral Water. 19 September 2000, Bangkok, Thailand. (in Thai)
Office of Natural Resources and Environmental Policy and Planning (ONEP). 2008. The Project to Standardize the Quality of the Natural Environment in Hot Spring. Forestry Research Center Press, Bangkok, Thailand. (in Thai)
Pananont, P., Putthapiban, P., Homchan, A., Chunhakit, A. 2016. New Hot Spring System at Ban Muang Rae, Muang Paeng Subdistrict, Pai District, Mae Hongson Province by Geophysical Exploration for a New Tourist Spot Development in the Local Community. http://tourismlibrary.tat.or.th/medias/RDG5750022V04_full.pdf, 15 December 2023. (in Thai)
Pollution Control Department. 2010. Methods for Sampling Water from Water Sources. http://www.pcd.go.th, 30 July 2022. (in Thai)
Siriprom, D. 2010. Mineral Water. https://pharmacy.mahidol.ac.th/knowledge/files/0020.pdf, 4 February 2025. (in Thai)
Thai Meteorological Department (TMD). 2023. Climate in Lampang Province. http://climate.tmd.go.th/data/province, 22 April 2024. (in Thai)
