ปัจจัยที่จำเป็นต่อการบริหารจัดการพื้นที่ป่าอนุรักษ์เพื่อการให้บริการของระบบนิเวศ บริเวณสวนพฤกษศาสตร์พุแค จังหวัดสระบุรี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาปัจจัยที่จำเป็นต่อการบริหารจัดการพื้นที่ป่าอนุรักษ์เพื่อการให้บริการของระบบนิเวศ บริเวณสวนพฤกษศาสตร์พุแค จังหวัดสระบุรี มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษานิเวศบริการ ความพึงพอใจของผู้ใช้บริการ และปัจจัยที่จำเป็นต่อการบริหารจัดการ เนื่องจากยังไม่มีข้อมูลการศึกษาด้านนิเวศบริการ การใช้ประโยชน์ และการวิเคราะห์ปัจจัยที่จำเป็นเพื่อใช้เป็นข้อมูลสนับสนุนในการบริหารจัดการพื้นที่ โดยเก็บข้อมูลในปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 (เดือนพฤศจิกายน 2566 ถึงเมษายน 2567) จากการสัมภาษณ์ผู้ใช้บริการได้ทั้งหมด 210 ตัวอย่าง และวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา (ความถี่ ร้อยละ และค่าเฉลี่ย) รวมทั้งใช้สถิติเชิงอนุมาน (การถดถอยลอจิสติก) เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อความพึงพอใจและมีความจำเป็นต่อการบริหารจัดการพื้นที่ ผลการศึกษา พบว่ากลุ่มตัวอย่างให้ความสำคัญต่อนิเวศบริการโดยเฉพาะด้านการสนับสนุน ได้แก่ แหล่งรวบรวมความหลากหลายทางชีวภาพ และการเป็นถิ่นที่อยู่อาศัย (พืช และสัตว์ป่า) และด้านวัฒนธรรม ได้แก่ พื้นที่เพื่อการพักผ่อนหย่อนใจและการท่องเที่ยว ส่วนการวิเคราะห์ปัจจัยของกลุ่มตัวอย่าง พบว่า อายุมากขึ้นมีความพึงพอใจต่อสภาพพื้นที่และการได้รับการบริการ ส่วนปัจจัยด้านเพศ (หญิง) สถานภาพการสมรส (สมรส) ที่อยู่อาศัยปัจจุบัน (อยู่ไกลจากพื้นที่) และการรู้จักกิจกรรมการดำเนินงานหลักขององค์กร (ไม่รู้จัก) เป็นปัจจัยที่จำเป็นต่อการบริหารจัดการพื้นที่ ซึ่งผลการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพื้นที่ การประเมินนิเวศบริการ ลักษณะเศรษฐกิจและสังคม และการบริหารจัดการ สามารถใช้เพื่อกำหนดแนวทางการบริหารจัดการพื้นที่โดยเฉพาะเพื่อสร้างการรับรู้ถึงกิจกรรมการดำเนินงานหลักขององค์กร ซึ่งช่วยให้วางแผนการจัดการและบริหารงานเชิงรุก รวมทั้งสร้างการมีส่วนร่วมและเครือข่ายความร่วมมือกับชุมชนเพื่อให้การบริหารจัดการมีประสิทธิภาพและสอดคล้องกับนิเวศบริการของสวนพฤกษศาสตร์พุแค รวมทั้งสนับสนุนการจัดการทรัพยากรป่าไม้อย่างยั่งยืน
Downloads
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ขอรับรองว่า ต้นฉบับที่เสนอมานี้ยังไม่เคยได้รับการตีพิมพ์และไม่ได้อยู่ในระหว่างกระบวนการพิจารณาตีพิมพ์ลงในวารสารหรือสิ่งตีพิมพ์อื่นใด ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยอมรับหลักเกณฑ์และเงื่อนไขการพิจารณาต้นฉบับ ทั้งยินยอมให้กองบรรณาธิการมีสิทธิ์พิจารณาและตรวจแก้ต้นฉบับได้ตามที่เห็นสมควร พร้อมนี้ขอมอบลิขสิทธิ์ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ให้แก่วารสารวนศาสตร์ คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรณีมีการฟ้องร้องเรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์เกี่ยวกับภาพ กราฟ ข้อความส่วนใดส่วนหนึ่ง หรือ ข้อคิดเห็นที่ปรากฏในผลงาน ให้เป็นความรับผิดชอบของข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) แต่เพียงฝ่ายเดียว และหากข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ประสงค์ถอนบทความในระหว่างกระบวนการพิจารณาของทางวารสาร ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ยินดีรับผิดชอบค่าใช้จ่ายทั้งหมดที่เกิดขึ้นในกระบวนการพิจารณาบทความนั้น”
เอกสารอ้างอิง
Aglanu, L.M. 2014. Watersheds and rehabilitations measures-a review. Resources and Environment, 4(2), 104-114. doi:10.5923/j.re.20140402.04.
Ahononga, F.C., Couwakinnou, G.N., Biaou, S.S.M., Biaou, S., Sonounameto. R.C. 2020. Socioeconomic factors determining ecosystem services local perceptions in two ecological zones in Benin (West Africa). International Journal of Biological and Chemical Sciences, 14(5):1716-1733. doi.org/10.4314/ijbcs.v14i5.18
Chen, S., Chen, J., Jiang, C., Yao, T.T., Xue, J., Bai, Y., Wang, H., Jiang, C., Wang, S., Zhong, Y., Liu, E., Guo, L., Lv, S., Wans, S. 2022. Trends in research on forest ecosystem services in the most recent 20 years: a bibliometric analysis. Forests, 13(2022): 1087. doi.org/10.3390/f13071087
Costanza, R., d'Arge, R., de Groot, R., Farber, S., Grasso, M., Hannon, B., Limburg, K., Naeem, S., O’Neill, R.V., Paruelo, J., Raskin, R.G., Sutton, P., van den Belt, M. 1997. The value of the world's ecosystem services and natural capital. Nature, 387: 253–260. doi.org/10.1038/387253a0
Department of National parks, Wildlife and Plant Conservation (DNP). 2021. Phu Khae Botanical Garden. https://botany.dnp.go.th/garden/gardendetail.html?id=01111&lat=14.670033042&lng=100.88436749, 12 February 2024.
Jianru, S., Shixiang, L., Yan, S., Na, Z., Kailu, G., Jun, B. 2022. How socioeconomic factors affect ecosystem service value: Evidence from China. Ecological Indicators, 145(2022): 109589. doi.org/10.1016/j.ecolind.2022.109589
Juntarasukko, A. 2017. Peoples’ Satisfaction in the Natural Education Center for Mangrove Conservation at Assault Amphibious Vehicle Battalion in Sattahip, Chonburi Province. M.S Thesis, Burapha University, Chonburi, Thailand. (in Thai)
Kang, J., Chunlin, L., Baolei, Z., Jing, Z., Meirui, L., Yuanman, H. 2023. How do natural and human factors influence ecosystem services changing? A case study in two most developed regions of China. Ecological Indicators, 146(2023): 109891. doi.org/10.1016/j.ecolind.2023.109891
Keenan, R.J., Pozza, G., Fitzsimons, J.A. 2019. Ecosystem services in environmental policy: barriers and opportunities for increased adoption. Ecosystem Services, 38(2019): 100943. doi.org/10.1016/j.ecoser.2019.100943
Khongphan, P., Wangboonkong, P. 2021. The satisfaction of Thai tourists towards Khao Soon Tourism, Nakhon Si Thammarat Province. Humanities and Social Sciences Journal, Ubon Ratchathani Rajabhat University, 12(1): 15-29. (in Thai)
Millennium Ecosystem Assessment (MEA). 2005. Ecosystems and Human Well-being: Synthesis. Island Press: Washington, DC, USA.
Mitchell, M.G.E., Schuster, R., Jacob, A.L., Hanna, D.E.L., Dallaire, C.O., Raudsepp- Hearne, C., Bennett, E.M., Lehner, B., Chan, K.M.A. 2021. Identifying key ecosystem service providing areas to inform national-scale conservation planning. Environmental Research Letters, 16(1): 014038.
Munnab, K. 2022. Factors Affecting Satisfaction and Revisit Intention of Thai Tourists Visiting Kui Buri National Park. M.S. Thesis, Silpakorn University, Nakhon Pathom, Thailand. (in Thai)
Office of the National Economic and Social Development Council. 2021. Sustainable Development Goals. https://sdgs.nesdc.go.th/ 30 July 2023.
Paavola, J., Hubacek, K. 2013. Ecosystem services, governance, and stakeholder participation: An introduction. Ecology and Society, 18(4):42. doi.org/10.5751/ES-06019-180442
Pastur, G.M., Perera, A.H., Peterson, U. Iverson, L.R. 2018. Ecosystem Services from Forest Landscapes: An Overview. In: Ecosystem services from forest landscapes: broadscale considerations. Springer international publishing AG, part of Springer Nature 2018.
Premsmith, S., Dankittikul, C. 2022. The assessment of satisfactions with the use of tourist service areas and nature trails: A case study of Khao Yai National Park. Built Environment Inquiry Journal (BEI), 21(2): 91-108. doi:10.14456/bei 2022.16
Royal Forest Department (RFD). 2022. Forest Area. Forest Land Management Office, Royal Forest Department, Bangkok. https://data.forest.go.th/dataset/https-www-forest-go-th-land, 19 August 2024.
Smith, M., de Groot, D., Perrot-Maitre, D., Bergkamp, G. 2006. Pay-establishing Payments for Watershed Service. Gland, Switzerland.
Wiriyapan, M. 2019. Visitors’ satisfaction on facilities and services of Phu Pha Thoep National Park, Mukdahan Province. M.S. Thesis, Kasetsart University, Bangkok, Thailand. (in Thai)
Zhu, Z., Li, B., Zhao, Y., Zhao, Z., Chen, L. 2021. Socio-economic impact mechanism of ecosystem services value, a PCA-GWR approach. Polish Journal of Environmental Studies, 30(1): 977-986. doi.org/10.15244/pjoes/120774.
