พรรณไม้ลูกผสมข้ามชนิด (มะป่วน x มหาพรหมราชินี) สกุล Mitrephora วงศ์กระดังงา
Main Article Content
Abstract
บทคัดย่อ
ศึกษาลักษณะทางสัณฐานวิทยาและพัฒนาการของดอกพรรณไม้ลูกผสม (มะป่วน x มหาพรหมราชินี) โดยใช้มะป่วนเป็นแม่พันธุ์และมหาพรหมราชินีเป็นพ่อพันธุ์ ซึ่งอยู่ในสกุลมหาพรหม วงศ์กระดังงา ทดลองและปลูกเลี้ยงที่สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) เทคโนธานี จังหวัดปทุมธานี ปี พ.ศ. 2557-2560 พบว่าเมล็ดของลูกผสมมีอัตราการงอกต่ำ ระยะเวลางอกเฉลี่ย 3 เดือน ทรงพุ่มมีขนาดใหญ่เช่นเดียวกับมะป่วน และสามารถจะเจริญเติบโตได้ดีในที่มีแสงแดดจัด ลักษณะโครงสร้างใบและเส้นใบเป็นร่างแหชัดเจนสีเขียวเข้มเหมือนมะป่วน แต่ใบมีขนาดใหญ่เช่นเดียวกับมหาพรหมราชินี หลังจากเมล็ดลูกผสมงอกลำต้นมีการเจริญเติบโตดี และออกดอกในปีที่ 3 ดอกมีขนาดใหญ่กว่ามะป่วน ลักษณะโครงสร้างดอกเหมือนกับมหาพรหมราชินี เมื่อแรกบานกลีบดอกชั้นนอกสีขาว มีเส้นลายม่วงตามยาว กลีบดอกชั้นในสีม่วงเข้ม เมื่อดอกบานเต็มที่กลีบดอกชั้นนอกจะเปลี่ยนเป็นสีเหลืองอ่อนลายม่วง ดอกมีกลิ่นหอม สามารถออกดอกได้ตั้งแต่ทรงพุ่มขนาดเล็ก
คำสำคัญ : มะป่วน; มหาพรหมราชินี; พืชลูกผสมข้ามชนิด
Abstract
The morphology and flowering development of the hybrid plants (Mitrephora tomentosa x Mitrephora sirikitiae) were studied at Thailand Institute of Scientific and Technological Research (TISTR), Pathum Thani province since 2014-2017. Results showed that hybrid plants had the lowest germination rate within 3 months. The characters of hybrids were large shrubs and able to grow well under full sunlight. Its leaves were dark green with dominant reticular veins as M. tomentosa but leaves were large and similar to M. sirikitae. The hybrid plants grown for 3 years could flower with the sizes similar to those of M. tomentosa. Flower structure of the hybrids was the same as that of M. siritiae which its outer petals were white with violet line, and the inner petal lines were purple. During the full bloom, the hybrid flowers were fragrant with yellow and violet lines. Development of flower began from small shrub.
Keywords: Mitrephora; M. tomentosa; M. sirikitiae; interspecific hybrid plant
Article Details
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ข้อความที่ปรากฏในแต่ละเรื่องของวารสารเล่มนี้เป็นเพียงความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่มีความเกี่ยวข้องกับคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หรือคณาจารย์ท่านอื่นในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ผู้เขียนต้องยืนยันว่าความรับผิดชอบต่อทุกข้อความที่นำเสนอไว้ในบทความของตน หากมีข้อผิดพลาดหรือความไม่ถูกต้องใด ๆ
References
ปิยะ เฉลิมกลิ่น, 2549, มหาพรหมราชินี พรรณไม้พระราชทานนาม, ห้างหุ้นส่วนจำกัด พิมพ์พินิจ การพิมพ์, กรุงเทพฯ.
ปิยะ เฉลิมกลิ่น, จิรพันธ์ ศรีทองกุล และอนันต์ พิริยะภัทรกิจ, 2551, พรรณไม้ที่พบครั้งแรกของโลกในเมืองไทย, โรงพิมพ์กรุงเทพ (1984) จำกัด, กรุงเทพฯ.
วัฒนา เสถียรสวัสดิ์ และผาณิต ไทยเจริญ, 2514, การศึกษาทางชีววิทยาของดอกและพัฒนา การของผลน้อยหน่าพันธุ์ฝ้าย, น. 717-729, รายงานการประชุมวิชาการเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 10, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
สมพร คำชมพู, 2547, การศึกษาทางอนุกรมวิธานของพรรณไม้วงศ์กระดังงาในป่าตะวันตกของประเทศไทย, วิทยานิพนธ์ปริญญาโท มหา วิทยาลัยศิลปกร, นครปฐม.
อนันต์ พิริยะภัทรกิจ, ธัญญะ เตชะศีลพิทักษ์, เฌอมาลย์ วงศ์ชาวจันท์, ปิยะเฉลิมกลิ่น และธานี ศรีวงศ์ชัย, 2557, พรรณไม้ลูกผสมข้ามชนิดในสกุลมหาพรหม (กลาย x มหาพรหมราชินี) (วงศ์กระดังงา), ว.วิทยาศาสตร์เกษตร 45(2): 163-173.
Becker, C.A. and Brink., B.V.D., 1963, Annonaceae, Fl. Java 1: 100-116.
Chih-Hua, T. and David, M.J., 2003, Comparative development of aseptate and septate anthers of annonaceae, Am. J. Bot. 90: 832-848.
Kessler, P.J.A., 1993, Annonaceae, pp. 93-129, In Kubitzki, K., Rohwer J.G. and Bittrich, V. (Eds.), The Families and Genera of Vascular Plants, Flowering Plant: Dicotyledons, 2nd Ed., Spinger-Verlag, Berlin.
Ray, P.K., 2002, Breeding Tropical and Subtropical Fruits, Springer Verlag, Berlin, 338 p.
Weerasooriya, A.D., Chalermglin, P. and Saunders, R.M.K., 2004, Mitrephora sirikitiae (Annonaceae): A remarkable new species endemic to northern Thailand, Nordic J. Bot. 24: 201-206.