การสำรวจ รวบรวม และลักษณะเฉพาะของไผ่ธรรมชาติในจังหวัดกาญจนบุรี ประเทศไทย

Abstract

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ของงานวิจัยนี้เพื่อสำรวจ รวบรวม และศึกษาลักษณะเฉพาะของไผ่ธรรมชาติในอำเภอไทรโยค อำเภอทองผาภูมิ อำเภอสังขละบุรี และอำเภอศรีสวัสดิ์ จังหวัดกาญจนบุรี พบว่าไผ่ในป่าธรรมชาติมีความหลากหลายทางพันธุกรรมสูง โดยมีพันธุ์ไผ่ที่พบ จำนวน 90 สายพันธุ์ ซึ่งไผ่ในพื้นที่อำเภอไทรโยค ทองผาภูมิ และสังขละบุรี มีความหลากหลายสูงกว่าพื้นที่อำเภอศรีสวัสดิ์ ลักษณะลำไผ่ที่พบในเขตอำเภอทองผาภูมิและสังขละบุรีมีขนาดลำใหญ่กว่าพื้นที่อำเภอไทรโยคและศรีสวัสดิ์ อย่างไรก็ตาม ไผ่มีขนาดลำเล็กจะมีความแข็งแกร่งมากกว่าและสามารถเจริญเติบโตได้ดีใกล้เคียงกับในป่าธรรมชาติ เมื่อนำมาปลูกที่สาขาวิชาเทคโนโลยีการเกษตร คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จังหวัดปทุมธานี นอกจากนี้ สามารถคัดเลือกสายพันธุ์ไผ่ที่มีความเหมาะสมสำหรับนำไปเพิ่มมูลค่าในการแปรรูปใช้ประโยชน์ด้านต่าง ๆ รวมทั้งส่งเสริมในการปลูกให้กับเกษตรต่อไป จำนวน 10 สายพันธุ์ ได้แก่ ไผ่รวก ไผ่หางช้าง ไผ่คล้ายเลี้ยง ไผ่ผากมัน ไผ่ซางนวล ไผ่มันหมู ไผ่บงใหญ่ ไผ่ไจแอนท์ ไผ่ตงหม้อ และไผ่ข้าวหลาม 

คำสำคัญ : ไผ่; การสำรวจ; เชื้อพันธุกรรมไผ่

Abstract

The objectives of this research were to survey, collect and characterize the natural bamboo in four districts of Kanchanaburi province, including Sai Yok, Thongphaphum, Sangkhlaburi and Srisawat district. 90 species of natural bamboo were found in this study, indicating that these bamboo have high genetic variation. Bamboo species found in Sai Yok, Thongphaphum, and Sangkhlaburi have high genetic diversity than those in Srisawat district. The culms of bamboo found in Thongphaphum and Sangkhlaburi districts were larger than those of other areas. However, small culm species were stronger than large mature bamboo culm sizes. Moreover, small culm species were well adapted when planted at the Experimental Field of Department of Agricultural Technology, Faculty of science and technology, Thammasat University, Pathumthani. The results from this study obtained 10 selected bamboo genotypes, with high potential to process and distribute to farmers, i.e. Thyrsostachys siamensis, Melocalamus compactiflorus (Kurz) Benth, Bambusa sp., Gigantochloa densa, D. membranceus Munro, Dendrocalamus copelandii (Gamble ex Brandis) N.H.Xia & C.M.A.Stapleton, D. Brandisii (Munro) Kurz, D. giganteus Munro, Dendrocalamus asper Borker and Cephalostachyum pergracile. 

Keywords: bamboo; survey; germplasm