ประสิทธิภาพแบคทีเรียปฏิปักษ์สายพันธุ์ใหม่ TU-Orga1 ในการส่งเสริมการเจริญเติบโตและควบคุมโรคขอบใบแห้งของข้าว

Main Article Content

ปาริชาติ สถิตธรรมพนา
ดุสิต อธินุวัฒน์
วิลาวรรณ์ เชื้อบุญ

Abstract

บทคัดย่อ

นำแบคทีเรียปฏิปักษ์สายพันธุ์ใหม่ที่แยกจากดินบริเวณรอบรากข้าว ได้แก่ TU-Orga1 ที่ได้จากการศึกษาวิจัยในครั้งนี้ มาประเมินประสิทธิภาพการส่งเสริมการเจริญเติบโตพืชโดยเพิ่มการสร้าง indole-3-acetic acid (IAA) และยับยั้งเชื้อสาเหตุโรคขอบใบแห้งที่เกิดจากแบคทีเรีย Xanthomonas oryzae pv. oryzae (Xoo) เปรียบเทียบกับการใช้สารเคมี bacbicure (Canoron) พบว่าการคลุกเมล็ดข้าวพันธุ์สุพรรณบุรี 2 ด้วย TU-Orga1 (106 cfu/ml) มีประสิทธิภาพในการกระตุ้นให้ข้าวมีปริมาณ IAA สะสมเพิ่มขึ้นสูงสุด 1.75 mg/ml และส่งเสริมการเจริญเติบโตของกล้าข้าวอายุ 14 วัน ให้มีความสูงต้น 8.7 เซนติเมตร ความยาวราก 5.2 เซนติเมตร และน้ำหนักสด 28.3 มิลลิกรัม นอกจากนี้ยังมีระดับการยับยั้งเชื้อ Xoo สูงสุด 11.3 มิลลิเมตร ขณะที่ bacbicure มีระดับการยับยั้งเชื้อ Xoo 8.2 มิลลิเมตร เมื่อนำ TU-Orga1 ไปทดสอบประสิทธิภาพในการควบคุมโรคขอบใบแห้งภายใต้สภาพเรือนทดลอง ทั้งในลักษณะคลุกเมล็ด (106 cfu/ml) และพ่นใบ (108 cfu/ml) 2 ครั้ง เมื่อข้าวอายุ 14 และ 28 วัน และปลูกเชื้อ Xoo เมื่อข้าวอายุ 30 วัน เปรียบเทียบกับใช้สารเคมี bacbicure พบว่า TU-Orga1 มีประสิทธิภาพในการลดการเกิดโรคขอบใบแห้ง 75.6 % ซึ่งดีกว่าการใช้สารเคมี bacbicure ชี้ให้เห็นว่า TU-Orga1 มีประสิทธิภาพในการส่งเสริมการเจริญเติบโตข้าวและควบคุมโรคขอบใบแห้ง จึงจัดว่ามีศักยภาพที่จะนำไปใช้เป็นการควบคุมทางเลือกหรือทดแทนการใช้สารเคมีเพื่อการผลิตข้าวอินทรีย์เชิงการค้าได้ดีอย่างชัดเจน (P=0.05)

คำสำคัญ : แบคทีเรียรอบรากพืช; การส่งเสริมการเจริญเติบโตพืช; การควบคุมโรคพืชโดยชีววิธี; ระบบเกษตรอินทรีย์

 

Abstract

New antagonistic strain TU-Orga1 from rice rhizosphere was evaluating for increased indole-3-acetic acid (IAA) to enhance rice growth of seeds treated. Its potentials on suppressed Xanthomonas oryzae pv. oryzae (Xoo) caused bacterial leaf blight (BLB) compared with bacbicure (Canoron) were also characterized. We found that seed treated with TU-Orga1 (106 cfu/ml) increased highest IAA accumulation in Suphanburi 2 cultivar of rice with 1.75 mg/mland promoted seedling growth (14-day old) with increased shoot and root length and fresh weight by 8.7 cm, 5.2 cm and 28.3 mg respectively. Moreover, TU-Orga1 was significantly greater in Xoo with 11.3 mm inhibition diameter where bacbicure showed Xoo suppression with 8.2 mm inhibition diameter. Greenhouse experiments using seed treated (106 cfu/ml) and 2-foliar sprayed (108 cfu/ml) at 14 and 28-day old plants were conducted to test the effectiveness of TU-Orga1 for protecting rice (cv. Suphanburi 2) against Xoo compared with bacbicure (30-day old plant inoculation). The result showed the best decrease in BLB severity by 75.6 % that better than chemical bacteriocide. Results suggested that TU-Orga1 significantly affects control efficacy (P=0.05) and has the potential for use in organic commercial field application as alternative control or reduced pesticide use.

Keywords: rhizosphere bacteria; plant growth promotion; plant disease biological control; organic farming system

Article Details

How to Cite
สถิตธรรมพนา ป., อธินุวัฒน์ ด., & เชื้อบุญ ว. (2013). ประสิทธิภาพแบคทีเรียปฏิปักษ์สายพันธุ์ใหม่ TU-Orga1 ในการส่งเสริมการเจริญเติบโตและควบคุมโรคขอบใบแห้งของข้าว. Thai Journal of Science and Technology, 1(3), 180–188. https://doi.org/10.14456/tjst.2012.20
Section
บทความวิจัย
Author Biographies

ปาริชาติ สถิตธรรมพนา, สาขาวิชาการจัดการเกษตรอินทรีย์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต ตำบลคลองหนึ่ง อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี 12120

ดุสิต อธินุวัฒน์, สาขาวิชาการจัดการเกษตรอินทรีย์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต ตำบลคลองหนึ่ง อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี 12120

วิลาวรรณ์ เชื้อบุญ, ภาควิชาโรคพืช คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900