ผลของน้ำหมักชีวภาพจากของเหลือทิ้งโรงงานอุตสาหกรรมปลาป่นต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของผักกาดหอมห่อและดาวเรือง

Main Article Content

อารีรัตน์ ขณะรัตน์
คณิตา ตังคณานุรักษ์
รจนา ตั้งกุลบริบูรณ์
อนันต์ พิริยะภัทรกิจ

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ


การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำของเหลือทิ้งจากโรงงานปลาป่นมาใช้ประโยชน์ด้วยการนำมาผลิตเป็นน้ำหมักคุณภาพดี โดยศึกษาสัดส่วนวัตถุดิบและวิธีการผลิตน้ำหมักชีวภาพจากวัสดุเหลือทิ้งโรงงานปลาป่น ซึ่งพบว่าสัดส่วนวัตถุดิบที่เหมาะสม คือ เลือดปลา 15 ลิตร : ก้างปลา 1 กิโลกรัม : กากน้ำตาล 5 ลิตร และหัวเชื้อแบคทีเรียผลิตกรดแลคติค 0.2 ลิตร หมักในถังหมักที่มีการกวนเป็นระยะ ๆ เป็นเวลา 21 วัน ทำให้ได้น้ำหมักที่มีปริมาณธาตุอาหารหลัก (N-P-K) สูงที่สุดเท่ากับ 1.08-1.73-2.04 เปอร์เซ็นต์ รวมทั้งให้ธาตุอาหารรอง Mg, Ca และ S สูงที่สุดเท่ากับ 0.21, 0.19 และ 0.14 mg/L เมื่อนำน้ำหมักไปใช้พ่นเป็นปุ๋ยทางใบในอัตราการเจือจางด้วยน้ำ 1 : 150 สำหรับผักกาดหอมห่อ เปรียบเทียบกับปุ๋ยปลาทางการค้า พบว่าน้ำหมักจากวัสดุเหลือทิ้งโรงงานปลาป่นช่วยให้ผักกาดหอมห่อมีการเจริญเติบโตมากกว่า โดยผักกาดที่ได้มีน้ำหนักสด 91.68 และ 81.39 กรัม ตามลำดับ และเมื่อนำน้ำหมักที่ได้ไปปรุงเป็นปุ๋ยอินทรีย์เคมีสูตร 3-3-3 แล้วนำไปทดสอบกับดาวเรืองเปรียบเทียบกับการให้ปุ๋ยเคมีตามอัตราแนะนำ พบว่าปุ๋ยอินทรีย์เคมี 3-3-3 ช่วยให้ต้นดาวเรืองมีการเจริญเติบโตทางต้น แต่ปริมาณและคุณภาพของดอกได้ไม่แตกต่างกับการใช้ปุ๋ยเคมี โดยต้นดาวเรืองที่ให้ปุ๋ยอินทรีย์เคมีมีดอกขนาด 6.56 ซม. จำนวน 4.33 ดอกต่อต้น ขณะที่ปุ๋ยเคมีให้ผลผลิตดอกขนาด 6.71 ซม. จำนวน 4.67 ดอกต่อต้น 


คำสำคัญ : น้ำหมักชีวภาพ; กากของเสีย; โรงงานปลาป่น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ขณะรัตน์ อ., ตังคณานุรักษ์ ค., ตั้งกุลบริบูรณ์ ร., & พิริยะภัทรกิจ อ. (2019). ผลของน้ำหมักชีวภาพจากของเหลือทิ้งโรงงานอุตสาหกรรมปลาป่นต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของผักกาดหอมห่อและดาวเรือง. Thai Journal of Science and Technology, 8(1), 43–53. https://doi.org/10.14456/tjst.2019.5
ประเภทบทความ
วิทยาศาสตร์ชีวภาพ
ประวัติผู้แต่ง

อารีรัตน์ ขณะรัตน์

ภาควิชาวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม คณะสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900

คณิตา ตังคณานุรักษ์

ภาควิชาวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม คณะสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900

รจนา ตั้งกุลบริบูรณ์

ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมเกษตรสร้างสรรค์ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย เทคโนธานี ตำบลคลองห้า อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี 10220

อนันต์ พิริยะภัทรกิจ

ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมเกษตรสร้างสรรค์ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย เทคโนธานี ตำบลคลองห้า อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี 10220

เอกสารอ้างอิง

กรมพัฒนาที่ดิน, 2542, คู่มือการพัฒนาที่ดินสำหรับหมอดินอาสาและเกษตรกร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, แหล่งที่มา : http://www.ldd-smp.net/index.php/90-t3-framework-and3/445-2015-02-23-15-37-12, 16 มิถุนายน 2561.
กรมพัฒนาที่ดิน, 2549, การผลิตและประโยชน์ของปุ๋ยอินทรีย์น้ำโดยใช้สารเร่ง พด.2, เอกสารเพื่อการถ่ายทอดเทคโนโลยี ชุดความรู้และเทคโนโลยี, กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.
การประปานครหลวง, ค่าการนำไฟฟ้า, แหล่งที่มา : https://www.mwa.co.th/ewt_news.php?nid=13321, 20 มิถุนายน 2561.
กลุ่มงานวิเคราะห์ปุ๋ย, 2541, คู่มือวิธีวิเคราะห์ปุ๋ย, กองเกษตรเคมี กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.
พิมพ์เพ็ญ พรเฉลิมพงศ์ และนิธิยา รัตนาปนนท์, 2558, Benzoic acid / กรดเบนโซอิก, แหล่งที่มา : http://www.foodnetworksolution.com/wiki/word/1132/benzoic-acid-กรดเบนโซอิก, 10 มิถุนายน 2561.
วีณา นิลวงศ์, 2556, การศึกษาคุณภาพปุ๋ยหมักมูลไส้เดือนดินและการใช้ประโยชน์ทางการเกษตร, รายงานผลการวิจัย, สำนักวิจัยและส่งเสริมวิชาการการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้, เชียงใหม่, 74 น.
วีณารัตน์ มูลรัตน์, 2553, ประสิทธิภาพของน้ำหมักชีวภาพจากเศษปลาที่ใช้น้ำกากส่าเหล้าทดแทนกากน้ำตาลต่อการเจริญเติบโตของผักโขม ผักกวางคุ้งฮ่องเต้ และผักบั้งจีน, วิทยานิพนธ์ปริญญาโท คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ปทุมธานี.
สุริยา สาสนรักกิจ, 2544, ปุ๋ยน้ำชีวภาพ เทคโนโลยีการผลิตปุ๋ยปลาหมัก, สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย, กรุงเทพฯ.
สุพจน์ ชัยวิมล. 2544, ปุ๋ยน้ำชีวภาพ, เอกสารวิชาการ, กองส่งเสริมพืชสวน กรมส่งเสริมวิชาการเกษตร, กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.
สำนักควบคุมพืชและวัสดุการเกษตร กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, 2550, ค่ามาตรฐานของกลุ่มควบคุมปุ๋ย, แหล่งที่มา : http://www.doa.go.th, 27 สิงหาคม 2560.
McDonald, P., Henderson, A.R. and Heron, S.J.E., 1991, The Biochemistry of Silage, 2nd Ed., Chalombe Publications, Marlow, England.