การชักนำให้เกิดการกลายในกล้วยหอม (Musa spp.) จีโนม AAA ด้วยรังสีแกมมาแบบเฉียบพลันและตรวจสอบด้วยเครื่องหมายแฮตอาร์เอพีดี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การปรับปรุงพันธุ์ตามธรรมชาติโดยการผสมพันธุ์ของกล้วยมีข้อจำกัด เนื่องจากกล้วยมีความเป็นหมันสูงและผลของกล้วยเกิดแบบ parthenocarpy ทำให้การปรับปรุงพันธุ์โดยวิธีการผสมพันธุ์มีความเป็นไปได้ต่ำ การศึกษานี้เป็นการชักนำให้เกิดการกลายในกล้วยหอม (Musa spp.) ที่เพาะเลี้ยงในสภาพปลอดเชื้อและตรวจสอบการกลายด้วยเครื่องหมายแฮตอาร์เอพีดี เมื่อนำเนื้อเยื่อกล้วยหอมทอง กล้วยหอมทองไต้หวัน และกล้วยหอมเขียวไปฉายรังสีแกมมาแบบเฉียบพลันที่ปริมาณรังสี 0-80 เกรย์ แล้วนำมาเพาะเลี้ยงบนอาหารสูตร MS ที่เติม BA 2 มิลลิกรัมต่อลิตร พบว่าการฉายรังสีที่สูงกว่า 40 เกรย์ มีผลทำให้กล้วยทั้ง 3 พันธุ์ มีอัตราการตายเพิ่มขึ้น โดยกล้วยหอมทองไต้หวันและกล้วยหอมเขียวที่ฉายรังสี 20 เกรย์ มีอัตราการรอดชีวิต 100 เปอร์เซ็นต์ ส่วนกล้วยหอมทองมีอัตราการรอดชีวิต 80 เปอร์เซ็นต์ และพบว่าปริมาณรังสีที่ทำให้กล้วยทั้ง 3 พันธุ์ ตายที่ 30 เปอร์เซ็นต์ (LD30) มีค่า 8 และ 22.5 29.4 เกรย์ ตามลำดับ ผลดังกล่าวแสดงถึงความทนต่อรังสีที่ไม่เท่ากันในกล้วยแต่ละพันธุ์ ส่งผลให้การเจริญเติบโตแต่ละด้านเกิดการเปลี่ยนแปลงที่ต่างกัน ซึ่งปริมาณรังสีที่ค่า LD30 ทำให้เกิดลักษณะที่ผิดปกติ คือ ใบมีลักษณะหดสั้น ใบม้วน ลำต้นแคระแกร็น และมีสีขาวซีด เมื่อตรวจสอบการกลายของกล้วยทั้ง 3 พันธุ์ ด้วยเทคนิคแฮตอาร์เอพีดีโดยใช้ไพรเมอร์ E32 พบว่าสามารถแยกความแตกต่างทางพันธุกรรมของต้นที่ผ่านการฉายรังสีออกจากต้นที่ไม่ผ่านการฉายรังสี
Article Details
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ข้อความที่ปรากฏในแต่ละเรื่องของวารสารเล่มนี้เป็นเพียงความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่มีความเกี่ยวข้องกับคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หรือคณาจารย์ท่านอื่นในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ผู้เขียนต้องยืนยันว่าความรับผิดชอบต่อทุกข้อความที่นำเสนอไว้ในบทความของตน หากมีข้อผิดพลาดหรือความไม่ถูกต้องใด ๆ
เอกสารอ้างอิง
กิตติ โพธิปัทมะ, สุริยา ฤธาทิพย์ และกรวิศฎ์ ณ ถลาง, 2555, การแปรผันและการกลายของพืชจากการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ, ว.วิชาการพระจอมเกล้าพระนครเหนือ 22(1): 225-231.
จินดา เดชบุญ, 2555, การชักนำความแปรปรวนทางพันธุกรรมในกล้วยไม้ลูกผสมสกุล Doritaenopsis โดยการใช้สารโคลชิซีนและรังสีแกมมาในสภาพปลอดเชื้อ, วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี, นครราชสีมา.
นฤมล ธนานันต์, สุรีย์พร พุ่มเอี่ยม และธีระชัย ธนานันต์, 2556, การจำแนกพันธุ์และความ สัมพันธ์ทางพันธุกรรมของกล้วยไม้ช้างและลูกผสมด้วยเครื่องหมายแฮตอาร์เอพีดี, ว.วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 21(4): 360-370.
เบญจมาศ ศิลาย้อย และกรรณิกา เกรียงยะกุล, 2544, การชักนำให้กล้วยไข่เกิดการกลายพันธุ์โดยใช้รังสีแกมมาร่วมกับการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ, น. 197-202, สัมนาวิชาการพันธุศาสตร์ ครั้งที่ 12 : พันธุศาสตร์ยุคปฏิวัติยีน, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
เบญจมาศ ศิลาย้อย, 2545, กล้วย, สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
ปวีณนุช ศรีช่วย, ธัญญะ เตชะศีลพิทักษ์, เฌอมาลย์ วงศ์ชาวจันท์, สุวิสา พัฒนเกียรติ และอนันต์ พิริยะภัทรกิจ, 2561, ผลของรังสีแกมมาแบบเฉียบพลันต่อข้อมันเทศประดับเลื้อยในสภาพปลอดเชื้อ, Thai J. Sci. Technol. 7(3): 239-248.
พันธิพา ลิ้มสงวน, สนธิชัย จันทร์เปรม, อิทธิฤทธิ์ อึ้งวิเชียร, ปัทมา ศรีน้ำเงิน และเสริมศิริ จันทร์เปรม, 2560, การปรับปรุงพันธุ์โดยชักนำการกลายพันธุ์ในเบญจมาศโดยใช้รังสีแกมมาและตรวจสอบการกลายพันธุ์โดยวิธีเอเอฟแอลพี, ว.วิทยาศาสตร์เกษตร 48(3): 334-345.
ภิญญารัตน์ กงประโคน และนัททรียา จิตบำรุง, 2560, การใช้รังสีแกมมาชักนำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสัณฐานวิทยาในกุหลาบหนู, ว.แก่นเกษตร 45(พิเศษ 1): 1296-1302.
วสันต์ ชุณห์วิจิตรา, 2558, การปลูกกล้วยหอมทอง, ข่าวสารเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตร ศาสตร์ 60(2): 59-72.
ศรัญญู ถนิมลักษณ์, ธัญญะ เตชะศีลพิทักษ์, พัฒนา สุขประเสริฐ, พีรนุช จอมพุก และอนันต์ พิริยะภัทรกิจ, 2561, การชักนำให้เกิดการกลายพันธุ์ในบานไม่รู้โรยลูกผสมพันธุ์กลายโดยการฉายรังสีแกมมา, Thai J. Sci. Technol. 7(1): 48-57.
ศิริญยา คาชิมา, ธีระชัย ธนานันต์ และยงศักดิ์ ขจรผดุงกิตติ, 2562, การประเมินความสัมพันธ์ทางพันธุกรรมของกล้วยจีโนม AAA ด้วยเทคนิคแฮตอาร์เอพีดี, Thai J. Sci Technol 8(3): 300-308.
สุพิชชา สิทธินิสัยสุข, ธัญญะ เตชะศีลพิทักษ์, พีรนุช จอมพุก และณัฐพงค์ จันจุฬา, 2561, ผลของรังสีแกมมาแบบเฉียบพลันต่อต้นลินเดอร์เนียในสภาพปลอดเชื้อ, Thai J. Sci. Technol. 7(2): 158-168.
สุภลัคน์ สุขสม, 2542, ศึกษาเปอร์เซ็นต์การรอดชีวิตและการแตกหน่อของกล้วยไข่ 2x และกล้วยไข่ 4x โดยการใช้รังสีแกมมา, วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยเกษตร ศาสตร์, กรุงเทพฯ.
อรดี สหวัชรินทร์, กวิศร์ วานิชกุล และสุรพงษ์ โกสิยจินดา, 2536, การพัฒนาพันธุ์และการผลิตกล้วยกลุ่มกล้วยไข่โดยเทคโนโลยีชีวภาพ, รายงานวิจัย, ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
Abdulhafiz, F., Kayat, F. and Zakaria, S., 2018, Effect of gamma irradiation on the morphological and physiological variation from in vitro individual shoot of banana cv. Tanduk (Musa spp.), J. Plant Biotechnol. 45: 140-145.
Doyle, J.J. and Doyle, J.L., 1987, A rapid DNA isolation procedure for small quantities of fresh leaf tissue, Phytochem. Bull. 19: 11-15.
Jo, Y.D., Kim, S.H., Hwang, J.E., Kim, Y., Kang, H.S., Kim, S., Kwon, S.J., Ryu, J., Kim, J. and Kang, S., 2016, Construction of mutation populations by gamma-ray and carbon beam irradiation in Chili pepper (Capsicum annuum L.). Horti. Environ, Biotechnol. 5: 606-614.
Lamseejan, S., Jompuk, P., Wongpiyasatid, A., Deeseepan, S. and Kwanthamachart, P., 2000, Gamma rays induced morphological changes in Chrysanthemum morifolium, Kasetsart J. (Nat. Sci.) 34: 417-422.
Lee, Y.I., Lee, I.S. and Lim, Y.P., 2002, Variations in sweet potato regenerates from gamma ray irradiated embryonic callus, J. Plant Biotech. 4: 163-170.
Nualchavee, R., Jompuk, P., Rattanawong wiboon, T. and Puingam, R., 2012, Radiosensitivity of Vetiver to acute and chronic gamma irradiation, Kasetsart J. (Nat. Sci.). 46: 383-393.
Rohlf, F.J., 2002, NTSYSpc Numerical Taxonomy and Multivariate Analysis System, Applied Biostatistics, Inc., New York.
Sales, E.K., Lopez, J., Espino, R.R.C., Butardo, N.G. and Gonzalez Diaz, L., 2013, Improvement of bananas through gamma ray irradiation, Philipp. J. Crop. Sci. 38: 47-53.
Sambrook, J., Fritsch, E.F. and Maniatis, T., 1989, Molecular Cloning: A Laboratory Manual, 2nd Ed., Cold Spring Harbor Laboratory Press, New York.
Taychasinpitak, T., Kikuchi, S., Jala, A., Thanananta, T. and Chanchula, N., 2016, Mutation breeding of Thai native Torenia (Torenia fournieri Lind.) by gamma-ray irradiation, Thai J. Sci. Technol. 5(2): 190-199.
Vos, P., Hogers, R., Bleeker, M., Reijans, M., van de Lee, T., Hornes, M., Frijters, A., Pot, J., Peleman, J., Kuiper, M. and Zebeau, M., 1995, AFLP: A new technique for DNA fingerprinting, Nucl. Acids Res. 23: 4407-4414.
