ผลของอายุเมล็ดข้าวต่อการเร่งการงอกด้วยการเพาะเลี้ยงเมล็ด

Abstract

บทคัดย่อ

การเพาะเลี้ยงเมล็ดเป็นวิธีการหนึ่งที่นำมาร่นระยะเวลาการปลูกข้าวให้สั้นลง การสร้างคัพภะที่สมบูรณ์ของข้าวใช้เวลาประมาณ 7 วัน หลังการผสมเกสร จากนั้นเป็นกระบวนการสร้างเอ็นโดสเปิร์มและจะเริ่มเข้าสู่ระยะพักตัวประมาณ 15 วัน หลังการผสมเกสร การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิธีการเร่งการงอกของเมล็ดข้าวด้วยวิธีการเพาะเลี้ยงเมล็ดคัพภะ โดยการนำเมล็ดข้าวอายุ 8-14 วัน หลังการผสมเกสร มาเพาะเลี้ยงบนอาหารสังเคราะห์สูตร MS ความเข้มข้น 50 เปอร์เซ็นต์ ที่ระดับพีเอช 5.8 พบว่าอายุเมล็ดที่เหมาะสมที่สุดคือ 9-11 วัน หลังการผสมเกสร มีอัตรางอก 81.08-86.05 เปอร์เซ็นต์ และสามารถย้ายออกปลูกลงในดินนาได้เมื่อต้นกล้าข้าวอายุ 14 วัน จากวิธีการข้างต้นทำให้สามารถร่นระยะเวลาในการงอกของเมล็ดข้าวได้ประมาณ 18-19 วัน เมื่อเทียบกับวิธีการปลูกโดยเมล็ด 

คำสำคัญ : การเร่งการงอก; การเพาะเลี้ยงเมล็ด; การพักตัวของเมล็ดข้าว; เมล็ด; เอ็นโดสเปิร์ม

Abstract

Seed culture can be used for speed up the life cycle of rice plant. Development of complete embryo formation in rice needs about 7 days after pollination (DAP). After that, endosperm was developed and seed dormancy occurred at 15 DAP. This study aimed to accelerate germination of young embryos using embryo culture technique. The embryos at 8 to 15 DAP were cultured on ½ MS medium at pH 5.8. The result showed that the embryos at the ages of 9 to 11 DAP had the highest germination rate of 81.08 to 86.05 %. The 14 DAP seedlings could be transplanted into paddy soil. This method could accelerate rice seed germination about 18-19 days earlier than normal seed planting. 

Keywords: rapid germination; seed culture; rice seed dormancy; seed; endosperm