ความสามารถในการแตกกอและการให้องค์ประกอบผลผลิตต่อกอของข้าวขาวดอกมะลิ 105 กลายพันธุ์เมื่อใช้จำนวนกล้าต่อกอแตกต่างกัน

Abstract

บทคัดย่อ

การปลูกข้าวขาวดอกมะลิ 105 กลายพันธุ์ สายพันธุ์ที่ 5 (KDML 105’ 10GR-TU-70-10) ที่ได้จากการอาบรังสีแกมมา มีลักษณะต้นเตี้ย อายุการเก็บเกี่ยวสั้น และไม่ไวต่อช่วงแสงในการออกดอก ทดลองโดยใช้จำนวนต้นกล้าต่อก่อในการปักดำที่แตกต่างกันในกระถางบรรจุดิน มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาว่าควรใช้จำนวนต้นกล้ากี่ต้นต่อกอที่สามารถให้องค์ประกอบผลผลิตของข้าวได้สูงสุด การศึกษานี้มีการวางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ (CRD) ประกอบด้วย 4 สิ่งทดลอง สิ่งทดลองละ 4 ซ้ำ ได้แก่ ต้นกล้าจำนวน 1 , 2 , 3 และ 4 ต้นต่อกระถาง (กอ) ผลการวิจัยพบว่าลักษณะความสูงของต้น เส้นรอบวงโคนต้น จำนวนรวงต่อกอ และน้ำหนักแห้ง 1,000 เมล็ด ไม่มีความแตกต่างกันทางสถิติในระหว่างสิ่งทดลองทั้ง 4 และจำนวนต้นต่อกอที่ได้จากการใช้ต้นกล้า 4 ต้นต่อกระถาง มีค่ามากกว่าในการใช้ต้นกล้าจำนวน 1 , 2 และ 3 ต้น แต่ในทางกลับกัน จำนวนเมล็ด และน้ำหนักเมล็ดต่อรวงที่ได้จากการใช้ต้นกล้า 1 และ 2 ต้น มีค่าสูงกว่าการใช้ต้นกล้า 3 และ 4 ต้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ซึ่งแสดงให้เห็นว่าจำนวนต้นกล้าเพียง 1 ต้นต่อกอ ก็เพียงพอต่อการปลูกข้าวให้ได้ผลผลิตสูง และการใช้ต้นกล้าจำนวนน้อยลงก็เป็นการช่วยลดต้นทุนเมล็ดพันธุ์ในการปักดำข้าวอีกด้วย

คำสำคัญ : ความสามารถในการแตกกอ; องค์ประกอบผลผลิต; ข้าวขาวดอกมะลิ 105 สายพันธุ์กลายพันธุ์

Abstract

Tillering ability and seed component yielding of mutated KDML 105 lines at different numbers of seedling per hill had been conducted to determine the least number of seedlings to be needed for transplanting. The experiment was arranged in CRD with 4 replicates, each with 4 treatments of 1, 2, 3 and 4 seedlings. The results showed that even if using 4 seedlings gave more number of plants per hill as compared with using 1, 2 and 3 seedlings, the highest number of seeds per panicle and the highest seed weight per panicle conversely came from using 1 and 2 seedlings. This indicates that using 1 seedling per hill is probably enough for getting high seed yield and as a result the seed cost in transplanting must be lowered as well.

Keywords: tillering ability; seed component yielding; mutated KDML 105 lines