การเจริญเติบโตและผลผลิตของหญ้าอาหารสัตว์พื้นเมืองในสวนยางพาราระยะก่อนเปิดกรีดและศักยภาพในการเสริมรายได้
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
Abstract
Ruminant livestock have been a significant historical component of the farmer in the 5 southern border provinces of Thailand, especially cattle and goat. Rubber plantation has also a potential for integration with livestock. As with the other crops, rubber plantation is infested by various weed species in the inter-row areas during the immature stage. The objectives of this study were to evaluate the growth and yield of forage crops in an immature rubber plantation. Benefit cost ratio (BCR) was also evaluated. The field study was conducted during the early rainy and rainy season of 2016 (July to September and October to December) and summer season of 2017 (January-March). The without forage crop was given to the control plot, while three weed control treatments, followed by tropical carpet grass (Axonopus compressus), whip grass (Hemarthria compressa) and ruzi grass (Brachiaria ruziziensis) were laid out. Results showed that all forage crops had no detrimental effect on growth of immature rubber trees. The growth of forage crops also showed the greatest potential to benefit from high density rubber intercropping. As leaf chemical composition (chlorophyll contents, total non-structural carbohydrate and total nitrogen), there were not significant differences between forage species. Among the grasses, whip grass had a particularly high chemical composition of diets (crude protein) (12.52 %) (p ≤ 0.05). Meanwhile, the yield of ruzi grass was higher (333 kg DM/rai) than whip grass (203 kg DM/rai) and tropical carpet grass (143 kg DM/rai) although there was a similar trend of decreasing yield in summer. Besides, 2 years analysis of benefit cost ratio (BCR) showed that tropical carpet grass (1.29-3.84) was not as profitable as whip grass (7.01-7.92) and ruzi grass (10.66-11.12) because of the high cost of plant material. Therefore, the integration of local forage crops, especially for tropical carpet grass and whip grass, under an immature rubber plantation could be made more productive and more profitable for sustainability of production.
Keywords: rubber intercropping; weed control; ecological rubber plantation; feed intake
Article Details
References
[2] ประเสริฐ ชิตพงศ์, 2540, วัชพืชและการป้องกันกำจัด, ภาควิชาพืชศาสตร์ คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, สงขลา, 61 น.
[3] ศุภมิตร ลิมปิชัย, พนัส แพชนะ และพิศมัย จันทุมา, 2556, การศึกษาสภาพสวนยางหลังพ้นการสงเคราะห์ปลูกแทนในเขตปลูกยางเดิม, สถาบันวิจัยยาง, กรมวิชาการเกษตร, กรุงเทพฯ, 74 น.
[4] เก็บ หนูศรี, อารมณ์ โรจน์สุจิตร, สมศักดิ์ กาญจนมูสิก และจรินทร์ การะนัด, 2539, การตอบสนองต่อสารกำจัดวัชพืชบางชนิดของหญ้าขจรจบดอกเหลืองที่มีระยะการเจริญเติบโตต่างกัน, กรมวิชาการเกษตร, กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ, 10 น.
[5] Ng, K.F., 1990, Forage species for rubber plantation in Malaysia, pp. 49-53, Proceedings of a workshop on Forages for Plantation Crops, Sanur beach, Bali.
[6] Sanchez, M.D. and Ibrahim, T.H., 1990, Forage species for rubber plantations in Indonesia, pp. 54-57, Proceedings of a workshop on Forages for Plantation Crops, Sanur beach, Bali.
[7] Shelton, H.M. and Stür, W.W., 1990, Opportunities for integration of ruminants in plantation crops of Southeast Asia and the Pacific, pp. 5-9, Proceedings of a workshop on Forages for Plantation Crops, Sanur beach, Bali.
[8] Ngongoni, N.T., Mwale, M., Mapiye, C., Moyo, M.T., Hamudikuwanda, H. and Titterton, M., 2007, Evaluation of cereal-legume intercropped forages for small holder dairy production in Zimbabwe, Livest. Res. Rural Dev. 19: 128-136.
[9] Sophanodora, P. and Tudsri, S., 1990, Integration of forages for cattle and goats into plantation systems in Thailand, pp. 147-150, Proceedings of a workshop on Forages for Plantation Crops, Sanur beach, Bali.
[10] พริ้ม ศรีหานาม และอภิชาต ศรีสะอาด, 2556, แนวทางและแบบอย่างการเพาะปลูกหญ้าอาหารสัตว์ & หญ้าสนามจัดสวนเงินล้าน, นาคาอินเตอร์มีเดีย, กรุงเทพฯ, 144 น.
[11] เทียนทิพย์ ไกรพรม, มูฮำหมัด ฮะมะ และธีรศักดิ์ ศรีจรูญ, 2560, การศึกษาสภาพการเลี้ยงกระบือและคุณค่าทางโภชนะของพืชอาหารสัตว์ที่ใช้เลี้ยงกระบือของเกษตรกรในจังหวัดปัตตานี, ว.นราธิวาสราชนครินทร์ 9(2): 105-112.
[12] อภิชาติ บุญเรืองขาว, จีระศักดิ์ ชอบแต่ง และจักรี เทศอาเส็น, 2554, คุณค่าทางโภชนะของหญ้าหวายข้อในโคพื้นเมืองไทย, กรมปศุสัตว์, กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.
[13] Chanjula, P., Chiarawipa, R. and Panklang, P., 2017, Effect of different tropical grasses on feed intake and blood metabolite of goat, pp. 291-295, Proceedings of the 2nd International Conference on Animal Nutrition and Environment, Pullman Raja Orchid Hotel, Khon Kaen.
[14] สายัณห์ ทัดศรี, 2540, พืชอาหารสัตว์เขตร้อนการผลิตและการจัดการ, รั้วเขียว, กรุงเทพฯ, 375 น.
[15] Argel, P.J., Miles, J.W., Guiot, J.D., Cuadrado, H. and Lascano, C.E., 2007, Cultivar Mulato II (Brachiaria hybrid CIAT36087): A high-quality forage grass resistant to spittlebugs and adapted to well-drained, acid tropical soils, International Center for Tropical Agriculture (CIAT), Colombia.
[16] พรเทพ ธีระวัฒนพงศ์ และระวี เจียรวิภา, 2560, การประเมินค่าคลอโรฟิลล์และแคโรทีนอยด์ในพืชอาหารสัตว์โดยใช้ SPAD-502Plus และ GreenseekerTM, น. 104-110, การประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 55, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
[17] Osborne, D.R. and Voogt, P., 1978, Carbohydrates, pp. 130-154, The Analysis of Nutrients in Foods, Academic Press, London.
[18] จำเป็น อ่อนทอง, 2560, คู่มือการวิเคราะห์ดินและพืช, ภาควิชาธรณีศาสตร์ คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, สงขลา, 313 น.
[19] Verhulst, N., Govaerts, B., 2010, The normalized difference vegetation index (NDVI) GreenSeekerTM handheld sensor: Toward the integrated evaluation of crop management, Part A: Concepts and case studies, CIMMYT, Mexico.
[20] AOAC, 1995, Official Methods of Analysis. 16th Ed., Association of Official Analytical Chemists, Washington, DC.
[21] van Soest, P.J., Robertson, J.B. and Lewis, B.A., 1991, Methods for dietary fibre, neutral detergent fire and non-starch polysaccharides in relation to animal nutrition, J. Dairy Sci. 74: 3579-3583.
[22] เพชรี ขุมทรัพย์, 2542, หลักการบริหารการเงิน, โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, กรุงเทพฯ, 512 น.
[23] Wilson, J.R. and Ludlow, M.M., 1990, The environment and potential growth of herbage under plantations, p.10-24, Proceedings of a workshop on Forages for Plantation Crops, Sanur beach, Bali.
[24] Chee, Y.K. and Ahmad, F., 1990, Forage resources in Malaysian rubber estates, pp. 32-35, Proceedings of a workshop on Forages for Plantation Crops, Sanur beach, Bali.
[25] Busso, C.A., Richards, J.H. and Chatterton, N.J., 1990, Nonstructural carbohydrates and spring regrowth of two cool-season grasses: Interaction of drought and clipping, J. Range. Manage. 43: 336-343.
[26] นวรัตน์ อุดมประเสริฐ, 2558, สรีรวิทยาของพืชภายใต้สภาวะเครียด, สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ, 237 น.
[27] Rostami, M., Koocheki, A.R., Nasiri, M., Mahallati, M. and Kafi, M., 2008, Evaluation of chlorophyll meter (SPAD) data for prediction of nitrogen status in corn (Zea mays), Amer. Eur. J. Agri. Environ. Sci. 3: 79-85.
[28] Gholizadeh, A., Amin, M.S.M., Anuar, A.R. and Aimrun, W., 2009, Evaluation of leaf total nitrogen content for nitrogen management in a Malaysian paddy field by using soil plant analysis development chlorophyll meter, Am. J. Agric. Biol. Sci. 4: 278-282.
[29] อุไรวรรณ ไอยสุวรรณ์ และจีระศักดิ์ ชอบแต่ง, 2556, ระดับปุ๋ยไนโตรเจนต่อองค์ประกอบทางเคมีและการย่อยสลายหญ้ารูซี่ในกระเพาะรูเมน, ว.วิจัยและส่งเสริมวิชาการเกษตร 30: 32-38.
[30] ประเทศ ปิยะพันธวงค์ และสมศักดิ์ เภาทอง, 2537, การปลูกและการจัดการพืชอาหารสัตว์ในสวนยาง ผลผลิตและส่วนประกอบทางเคมีของหญ้า 7 พันธุ์ ในสวนยางพาราที่จังหวัดสกลนคร, กองอาหารสัตว์ กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.
[31] อิทธิพล เผ่าไพศาล, เกียรติสุรักษ์ โภคสวัสดิ์, ลักขณา วุฒิปราชญ์อำไพ และเฉลียว ศรีชู, 2538, ผลผลิตและส่วนประกอบทางเคมีของหญ้าสกุล Brachiaria spp. 6 ชนิด, กองอาหารสัตว์ กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ, 162 น.
[32] วรพงษ์ สุริยจันทราทอง, ชาญชัย มณีดุลย์, บุญฤา วิไลพล และศศิธร ถิ่นนคร, 2543, ผลผลิตและส่วนประกอบทางเคมีของหญ้าพืชอาหารสัตว์ 8 ชนิด, แก่นเกษตร 28: 71-78.
[33] สมพล ไวปัญญา, เกียรติศักดิ์ กล่ำเอม และ เศกสรรค์ สวนกูล, 2548, การใช้หญ้าหวายข้อเลี้ยงวัวชนในเขตพื้นที่จังหวัดนครศรีธรรมราช (1) ผลของระยะการตัด และอัตราปุ๋ยไนโตรเจนที่มีต่อผลผลิตและคุณภาพหญ้าหวายข้อ, กองอาหารสัตว์ กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ, 402 น.
[34] สายัณห์ ทัดศรี, 2548, หญ้าอาหารสัตว์และหญ้าพื้นเมืองในประเทศไทย, สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ, 336 น.
[35] Rika, I.K., Mendra, I.K., Oka, G.M. and Nurjaya, O.M.G., 1990, New forage species for coconut plantations in Bali, pp. 41-44, Proceedings of a workshop on Forages for Plantation Crops, Sanur beach, Bali.
[36] Lemaire, G., Hodgson, J., Moraes, A.D., Carvalho, P.C.D.F. and Nabinger, C., 2000, Grassland Ecophysiology and Grazing Ecology, CABI Publishing, New York, 432 p.
[37] จีระวัชร์ เข็มสวัสดิ์, ฉายแสง ไผ่แก้ว, เกียรติสุรักษ์ โภคสวัสดิ์, วิรัช สุขสราญ, ธำรงศักดิ์ พลบำรุง, วีระศักดิ์ จิโนแสง และกานดา นาคมณี, 2545, หญ้ารูซี่, กองปศุสัตว์สัมพันธ์ กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ, 22 น.
[38] เดลินิวส์, 2560, ห้ามใช้วัตถุอันตรายพาราควอต-คลอร์ไพริฟอส-ไกลโฟเซต ฉบับวันอังคารที่ 12 กันยายน 2560, แหล่งที่มา : https://www.dailynews.co.th/politics/597805, 3 มีนาคม 2561.
[39] บริษัท พาเนล พลัส จำกัด, 2560, คู่มือการจัดการสวนป่าสำหรับสมาชิกสวนป่า, โครงการการจัดการสวนป่าอย่างยั่งยืนตามหลักการ FSCTM, กลุ่มบริษัท พาเนล พลัส จำกัด, สงขลา, 16 น.