การประยุกต์ใช้นาโนพาร์ทิเคิลและไมโครพาร์ทิเคิลที่เตรียมจากไคโตแซนเพื่อการนำส่งยาสมุนไพร

Abstract

บทคัดย่อ

ยาสมุนไพรเป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการรักษาโรคที่ได้รับความนิยมมาตั้งแต่สมัยโบราณ ในปัจจุบันการใช้ยาสมุนไพรยังมีข้อจำกัด คือ ต้องใช้ตัวยาปริมาณมาก และรับประทานบ่อยครั้ง ทำให้ความนิยมในการใช้ยาค่อนข้างต่ำ จึงมีความจำเป็นที่จะต้องพัฒนาระบบนำส่งยาแบบใหม่ เพื่อนำส่งยาสมุนไพรเข้าสู่ร่างกาย นาโนพาร์ทิเคิลหรือ     ไมโครพาร์ทิเคิลที่เตรียมจากไคโตแซนจึงเข้ามามีบทบาทในการนำส่งยาเพื่อเพิ่มการออกฤทธิ์ของยาสมุนไพร ทั้งนี้เนื่องจากไคโตแซนมีสมบัติเด่นหลายประการ เช่น เข้ากันได้ทางชีวภาพ เสื่อมสลายได้ทางชีวภาพ มีความสามารถในการยึดเกาะเยื่อเมือก ช่วยเพิ่มการดูดซึมยา ราคาถูก และมีความเป็นพิษต่ำ การเตรียมนาโนหรือไมโครพาร์ทิเคิลจากไคโตแซนนั้นมีหลายวิธีด้วยกัน การเลือกวิธีการเตรียมขึ้นอยู่กับสมบัติของสารสำคัญที่จะบรรจุในระบบนำส่ง ซึ่งในอนาคตแนวโน้มการใช้นาโนพาร์ทิเคิลหรือไมโครพาร์ทิเคิลที่เตรียมจากไคโตแซนเพื่อเป็นระบบนำส่งยาสมุนไพรมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้น และยังคงต้องได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้สามารถนำผลิตภัณฑ์ที่พัฒนาขึ้นไปใช้ได้จริงในทางปฏิบัติ

คำสำคัญ : ไคโตแซน; นาโนพาร์ทิเคิล; ไมโครพาร์ทิเคิล; สมุนไพร; ระบบนำส่งยา

Abstract

Herbal medicinal products have been used as alternative treatments of diseases since ancient times, and are still in use these days. However, limitation of herbal products, namely their bulk dosing and repeated administration, results in non-compliance.  Therefore, it is critical to develop innovative drug delivery system for effective administration of these herbal drugs into the body. In this regard, chitosan-based nanoparticles or microparticles can play an important role in delivery system for enhanced bioavailability of herbal drugs due to chitosan’s diverse advantages such as biocompatibility, biodegradability, mucoadhesive ability, penetration enhancing effects, low cost and low toxicity. Since there are many techniques for preparation of chitosan nanoparticles or microparticles for biomedical application, the selection of any of these methods depends on the nature of the active compounds used in the delivery system. In the future, it is expected that using the chitosan nanoparticles and microparticle herbal drug delivery system will become more prevalent and it needs to be developed continuously in order to help improve herbal products for their practical use and therapeutic effect.

Keywords: chitosan; nanoparticle; microparticle; herb; drug delivery system