ผลของความเป็นกรด-ด่างของดินและปุ๋ยฟอสฟอรัสต่อประสิทธิภาพของราอาร์บัสคูลาร์ไมคอร์ไรซา Glomus intraradices ที่มีต่อข้าวโพดที่ปลูกในดินอุดมสมบูรณ์ต่ำ

Main Article Content

ประสบโชค รื่นสุข
พักตร์เพ็ญ ภูมิพันธ์
อรประภา เทพศิลปะวิสุทธิ์
สมชาย ชคตระการ
จุฑามาศ ร่มแก้ว

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ


การศึกษาผลของความเป็นกรด-ด่างของดิน และปุ๋ยฟอสฟอรัส ต่อประสิทธิภาพของราอาร์บัสคูลาร์ไมคอร์ไรซา Glomus intraradices สำหรับข้าวโพดไร่ลูกผสมที่ปลูกในดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ (ชุดดินโคราช) โดยวางแผนการทดลองแบบ 4 x 2 x 2 factorial in CRD จำนวน 4 ซ้ำ ประกอบด้วย 3 ปัจจัย ได้แก่ (1) ความเป็นกรด-ด่างของดิน (ไม่ปรับระดับความเป็นกรด-ด่างของดิน (pH 4.37) และปรับระดับความเป็นกรด-ด่างของดินเป็น 5.0, 6.0 และ 7.0) (2) ปุ๋ยฟอสฟอรัส (ไม่ใส่ปุ๋ยและใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำของโปรแกรมปุ๋ยสั่งตัด) และ (3) ราอาร์บัสคูลาร์ไมคอร์ไรซา (ไม่ใส่และใส่ราอาร์บัสคูลาร์ไมคอร์ไรซา) ปลูกข้าวโพดจนถึงระยะเก็บเกี่ยวในดินที่กำจัดราอาร์บัสคูลาร์ไมคอร์ไรซาตามธรรมชาติแล้ว ผลการทดลองพบว่าการใส่ราอาร์บัสคูลาร์ไมคอร์ไรซาสามารถเพิ่มการเจริญเติบโต ผลผลิตและการดูดซับฟอสฟอรัสในทุกระดับของความเป็นกรด-ด่างของดิน โดยการใส่ราอาร์บัสคูลาร์ไมคอร์ไรซาเพียงอย่างเดียวมีผลทำให้การเจริญเติบโต ผลผลิต และการดูดซับฟอสฟอรัสมากกว่าการใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัส และไม่แตกต่างทางสถิติเมื่อเปรียบเทียบกับการใส่ราอาร์บัสคูลาร์ไมคอร์ไรซาร่วมกับการใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัส โดยประสิทธิภาพของราอาร์บัสคูลาร์ไมคอร์ไรซาจะลดลงเมื่อใส่ร่วมกับปุ๋ยฟอสฟอรัสในทุกระดับของความเป็นกรด-ด่างของดิน ดังนั้นผลการทดลองจึงชี้ให้เห็นว่าระดับความเป็นกรด-ด่างของดินไม่มีผลต่อประสิทธิภาพของราอาร์บัสคูลาร์ไมคอร์ไรซา แต่การใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสมีผลทำให้ประสิทธิภาพของราอาร์บัสคูลาร์ไมคอร์ไรซาลดลง อย่างไรก็ตาม สามารถใส่ราอาร์บัสคูลาร์ไมคอร์ไรซาให้กับข้าวโพดที่ปลูกในดินอุดมสมบูรณ์ต่ำในทุกระดับของความเป็นกรด-ด่าง โดยไม่จำเป็นต้องใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัส 


คำสำคัญ : ความเป็นกรด-ด่างของดิน; ดินอุดมสมบูรณ์ต่ำ; ปุ๋ยฟอสฟอรัสว ราอาร์บัสคูลาร์ไมคอร์ไรซา

Article Details

ประเภทบทความ
Biological Sciences
ประวัติผู้แต่ง

ประสบโชค รื่นสุข

สาขาวิชาเทคโนโลยีการเกษตร คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต ตำบลคลองหนึ่ง อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี 12120

พักตร์เพ็ญ ภูมิพันธ์

สาขาวิชาเทคโนโลยีการเกษตร คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต ตำบลคลองหนึ่ง อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี 12120

อรประภา เทพศิลปะวิสุทธิ์

สาขาวิชาเทคโนโลยีการเกษตร คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต ตำบลคลองหนึ่ง อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี 12120

สมชาย ชคตระการ

สาขาวิชาเทคโนโลยีการเกษตร คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต ตำบลคลองหนึ่ง อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี 12120

จุฑามาศ ร่มแก้ว

ภาควิชาพืชไร่นา คณะเกษตรกำแพงแสน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน ตำบลกำแพงแสน อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม 73140

เอกสารอ้างอิง

[1] Brady, N.C. and Weil, R.R., 2002, The Nature and Properties of Soils, 13th Ed., The Macmillan Co., New York, 965 p.
[2] คณาจารย์ภาควิชาปฐพีวิทยา, 2548, ปฐพีวิทยาเบื้องต้น, พิมพ์ครั้งที่ 10, สำนักพิมพ์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ, 547 น.
[3] Drew, E.A., Murray, R.S., Smith, S.E. and Jakobsen, I., 2003, Beyond the rhizosphere: growth and function of AM external hyphae in sands, Plant Soil 251: 105-114.
[4] Miransari, M., Bahrami, H.A., Rejali, F. and Malakouti, M.J., 2009, Effects of arbuscular mycorrhiza, soil sterilization, and soil compaction on wheat (Triticum aestivum L.) nutrients uptake, Soil Till. Res. 104: 48-55.
[5] Smith, S.E. and Read, D.J., 1997, Mycorrhizal Symbiosis, 2nd Ed., Academic Press, London, 605 p.
[6] Piper, C.S., 2010, Soil and Plant Analysis, Shree Publishers, New Delhi, 368 p.
[7] Plenchette, C., Fortin, J.A. and Furlan, B., 1983, Growth responses of several plant species to mycorrhizae in a soil of moderate P-fertility, Part I: Mycorrhizal dependency under field conditions, Plant Soil 70: 199-209.
[8] Phillips, J.M. and Hayman, D.S., 1970, Improved procedures for clearing roots and staining parasitic and vesicular-arbuscular mycorrhizal fungi for rapid assessment of infection, Trans. Br. Mycol. Soc. 55: 158-161.
[9] McGonigle, T.P., Miller, M.H., Evans, D.G., Fairchild, G.L. and Swan, J.A., 1990, A new method which gives an objective measure of colonization of roots by vesicular-arbuscular mycorrhizal fungi, New Phytol. 115: 495-501.
[10] Marschner, H. and Dell, B., 1994, Nutrient uptake in mycorrhizal symbiosis, Plant Soil 159: 89-102.
[11] Sarabia, M., Jakobsen, I., Grønlund, M., Carreon-Abud, Y., and Larsen, J., 2018, Rhizosphere yeasts improve P uptake of a maize arbuscular mycorrhizal association, Appl. Soil Ecol. 125: 18-25.
[12] Liu, L., Li, J., Yue, F., Yan, X., Wang, F., Bloszies, S., and Wang, Y., 2018, Effects of arbuscular mycorrhizal inoculation and biochar amendment on maize growth, cadmium uptake and soil cadmium speciation in Cd-contaminated soil, Chemosphere 194: 495-503.
[13] Ryan, M.H., Norton, R.M., Kirkegaard, J.A., McCormick, K.M., Knights, S.E. and Angus, J.F., 2002, Increasing mycorrhizal colonization does not improve growth and nutrition of wheat on Vertisols in South-Eastern Australia, Aust. J. Agric. Res. 53: 1173-1181.
[14] Fayez, R. and Mahmoud, G., 2006, Interactions between phosphorus availability and an AM fungus (Glomus intraradices) and their effects on soil microbial respiration, biomass and enzyme activities in a calcareous soil, Pedobiologia 50: 413-425.
[15] Abbott, L.K.. and Robson, A.D., 1985, Formation of external hyphae in soil by four species of vesicular-arbuscular mycorrhizal fungi, New Phytol. 97: 437-446.
[16] Wang, G.M., Stribley, D.P., Tinker, P.B. and Walker, C., 1993, Effects of pH on arbuscular mycorrhiza, I. Field observations on the long-term liming experiments at Rothamsted and Woburn, New Phytol. 124: 465-472.