การใช้สัตว์หน้าดินขนาดใหญ่เป็นดัชนีชีวภาพเพื่อประเมินคุณภาพแหล่งน้ำบริเวณแม่น้ำป่าสัก จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
สัตว์หน้าดินสามารถใช้ประเมินคุณภาพแหล่งน้ำเพราะมีการดำรงชีวิตที่สัมพันธ์กับสภาพแวดล้อมในแหล่งอาศัย การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหลากหลายชนิดของสัตว์หน้าดินและดัชนีชีวภาพ BMWPthai score (Biological Monitoring Working Party) และ ASTPthai (Average Score Per Taxa) บริเวณแม่น้ำป่าสักจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ผลการศึกษาพบสัตว์หน้าดินทั้งสิ้น 23 ชนิด 17 วงศ์ สัตว์หน้าดินกลุ่มเด่นเป็นพวกทนต่อสภาวะมลพิษจากสารอินทรีย์ในแหล่งน้ำ ได้แก่ ไส้เดือนน้ำในวงศ์ Tubificidae โพลิคีตในวงศ์ Nereididae และ Nephtyidae หอยฝาเดียวในวงศ์ Viviparidae หอยสองฝาในวงศ์ Corbiculidae และตัวอ่อนแมลงในวงศ์ Chironomidae สำหรับดัชนีชีวภาพ BMWPthai score และ ASTPthai ชี้ให้เห็นว่าแม่น้ำป่าสักเขตจังหวัดพระนครศรีอยุธยา จัดเป็นแหล่งน้ำประเภทคุณภาพน้ำเสื่อมโทรมตามเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพน้ำในแหล่งน้ำผิวดินประเภท 4 งานวิจัยนี้แสดงให้เห็นว่าดัชนีชีวภาพ BMWPthai score และ ASTPthai สามารถนำมาใช้ประเมินคุณภาพแหล่งน้ำซึ่งให้ผลสอดคล้องกับการพิจารณาองค์ประกอบชนิดของสัตว์หน้าดิน ดัชนีความหลากหลายทางชนิด (diversity index) และปริมาณสารอินทรีย์ในดินตะกอน
Article Details
เอกสารอ้างอิง
Rosenberg, D.M. and Resh, V.H., 1993, Introduction, pp. 1-9, In Rosenberg, D.M. and Resh, V.H. (Eds.), Freshwater biomonitoring and benthic macroinvertebrates, Chapman & Hall, New York.
Thanee, I., 2014, Use of Benthic Macroinvertebrates for Biological Monitoring, SDU Res. J. 7(1): 125-138. (in Thai)
Sangpradab, N., 2006, Evaluation of freshwater water quality by benthic invertebrate, KKU Science Journal. 34(1): 34-36. (in Thai)
Khlangklang, N. and Roachanakanan, R., 2011, The Use of Benthic Macroinvertebrates as Biotic Index of Water Quality by Application of the Belgian Biotic Index (BBI) Case Study of the River Near the Palm Oil Factory in Amphur Nong Yai, Chonburi Province, pp. 765-773, The 12th Khon Kaen University 2011 Graduate Research Conference. (in Thai)
Chartchumni, B., Rangsiwiwat, A., Kaewdonree, S. and Rayan, S., 2017, Species Diversity of Benthic Macroinvertebrate and Application as Bioindicators of Water Quality in Nam Oun Reservoir, Sakon Nakhon Province, Burapha Science Journal. 22(3): 83-94. (in Thai)
Pollution Control Department, 2015, Thailand state of Pollution Report 2014, Pollution Control Department, Ministry of Natural Resources and Environment, Bangkok, 190 p.
To-orn, N., 2015, Benthic Macrofaunal Community Structure in the Pasak River, Ayutthaya Province, Ramkhamhaeng Research Journal of Sciences and Technology. 18(2): 13-28. (in Thai)
To-orn, N., 2018, Species Diversity and Distribution of Freshwater Molluscs in the Pasak River, Ayutthaya Province, Thai Science and Technology Journal (TSTJ). 26(4): 604-618. (in Thai)
Jivalak, J., Nagachinta, A. and Piumtipmanus, M., 2007, Thai Economic Fresh-water Clam, Technical Paper No. 8/2007, Inland Fisheries Institute, Department of Fisheries, Ministry of Agriculture and Cooperatives, Department of Fisheries, 187 p. (in Thai)
Brinkhurst, R.O., 1971, A Guide for the Identification of British Aquatic Oligochaeta, 2nd ed., University of Toronto, Toronto, Titus Wilson & Sons LTD, 55 p.
Brandt, R.A.M., 1974, The non-marine aquatic Mollusca of Thailand, Archiv für Molluskenkunde, 105, 1-423.
Fauchald, K., 1977, The Polychaete Worms Definitions and Keys to the Orders, Families and Genera, Los Angeles, The Natural History Museum, 188 p.
Buchanan, J.B., 1984, Sediment analysis, pp. 41–65, In Holme, N.A., and McIntyre, A.D. (Eds.), Methods for the study of marine benthos, Blackwell Scientific Publications, California, USA.
Nelson, D.W. and Sommers, L.E., 1982, Total carbon, organic carbon and organic matter, pp. 539–579, In Page, A.L. (Ed), Methods of soil analysis Part 2 Agronomy Monographs 9, ASA and SSSA, Madison. WI.
Clarke, K.R. and Warwick, R.M., 1994, Change in Marine Communities: an approach to statistical analysis and interpretation, Plymouth, Plymouth Marine Laboratory, United Kingdom, PRIMER-E Ltd.
Ludwig, A.J. and Reynolds, J.F., 1986, Statistical Ecology: a primer on methods and computing, John Wiley and Sons Inc, New York.
Mustow, S.E., 2002, Biological monitoring of rivers in Thailand: use and adaptation of the BMWP score, Hydrobiologia. 479:191-229.
Pollution Control Department, The Surface Water Quality Standard in Thailand, Available Source: http://pcd.go.th/info_serv/reg_std_water05.html, January 16 2021. (in Thai)
To-orn, N., 2018, Benthic Macrofauna as Indicator for Aquatic Environmental Quality: A Case Study of Cages Culture in the Noi River, Ayutthaya Province, Thai Science and Technology Journal (TSTJ). 26(8) (Supplement Issue 2018): 1365-1380. (in Thai)
Wilhm, J.L., 1970, Range of diversity index in benthic macroinvertebrate communities, Journal (Water Pollution Control Federation). 42(5): 221-224.
