การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ทางพันธุกรรมของกล้วยไม้สกุลแวนด้าหมู่เข็มโดยใช้ลำดับนิวคลีโอไทด์ของยีน rbcL และชิ้นดีเอ็นเอที่อยู่ระหว่างยีน trnH กับ psbA

Abstract

บทคัดย่อ

แผนภูมิความสัมพันธ์ทางพันธุกรรมของกล้วยไม้สกุลแวนด้าหมู่เข็มที่พบในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้สร้างจากลำดับนิวคลีโอไทด์ของยีน rbcL และชิ้นดีเอ็นเอที่อยู่ระหว่างยีน trnH กับ psbA ด้วยวิธี neighbor-joining, maximum parsimony และ maximum likelihood เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ทางพันธุกรรมและจำแนกกล้วยไม้สกุลแวนด้าหมู่เข็มด้วยลำดับดีเอ็นเอ พบว่าแผนภูมิความสัมพันธ์ทางพันธุกรรมที่ได้จากลำดับนิวคลีโอไทด์ของชิ้นดีเอ็นเอที่อยู่ระหว่างยีน trnH กับ psbA สามารถแยกชนิดกล้วยไม้ได้ดี แต่แผนภูมิความสัมพันธ์ทางพันธุกรรมที่ได้จากลำดับนิวคลีโอไทด์ของยีน rbcL มีประสิทธิภาพต่ำกว่า คือ สามารถแยกชนิดกล้วยไม้ได้น้อยกว่า ซึ่งเกิดจากมีอัตราการแทนที่ของลำดับนิวคลีโอไทด์ต่ำ อย่างไรก็ตาม เมื่อใช้ลำดับนิวคลีโอไทด์ของทั้ง 2 บริเวณ ร่วมกันสามารถแยกชนิดกล้วยไม้เป็น 3 กลุ่ม ที่มีความสัมพันธ์กันภายในกลุ่ม ซึ่งแสดงให้เห็นว่าความสัมพันธ์ทางพันธุกรรมสอดคล้องกับแหล่งแพร่กระจายพันธุ์ โดยข้อมูลที่ได้จากงานวิจัยนี้สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในด้านอนุกรมวิธาน การอนุรักษ์พันธุกรรม และการปรับปรุงพันธุ์ 

คำสำคัญ : กล้วยไม้; สกุลแวนด้า; หมู่เข็ม; ความสัมพันธ์ทางพันธุกรรม; ลำดับนิวคลีโอไทด์

Abstract

Phylogenetic trees of Vanda section Ascocentrum from Southeast Asia were constructed using nucleotide sequences of rbcL gene and trnH-psbA intergenic spacer region. The datasets were analyzed with neighbor-joining, maximum parsimony, and maximum likelihood method to study intraspecific relationships and molecular identification by DNA sequences. The phylogenetic tree constructed from nucleotide sequences of trnH-psbA intergenic region reveals effective discriminated each species, whereas nucleotide sequences of rbcL gene proposed lower separating capability because of low rate of nucleotide substitution. However, result of combined phylogeny can correlative grouped into 3 clades that demonstrated congruent genetic relationship with ecological resource. This research information can be applied to taxonomic investigation, plant genetic conservation and breeding. 

Keywords: orchid; Vanda; Ascocentrum; genetic relationship; nucleotide sequence