คุณลักษณะของสารอินทรีย์ละลายน้ำจากอาหารกุ้งและปุ๋ยคอกโดยใช้เทคนิคฟลูออเรสเซนส์สเปคโตรสโคปี

Abstract

บทคัดย่อ

สารอินทรีย์ละลายน้ำ (dissolved organic matter, DOM) มีบทบาทสำคัญทั้งด้านบวกและด้านลบต่อระบบนิเวศ ทางน้ำ น้ำเสียที่ระบายจากกิจกรรมการเกษตร เช่น ฟาร์มปศุสัตว์ นาข้าว บ่อเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ซึ่งมีสารอินทรีย์ละลายน้ำปนเปื้อนอยู่มาก ส่งผลทำให้แหล่งน้ำธรรมชาติที่รองรับน้ำทิ้งดังกล่าวมีคุณภาพเสื่อมโทรมลง เทคนิค three dimension excitation emission matrix (3D EEM) fluorescence spectroscopy ถูกนำมาใช้ในการศึกษาองค์ประกอบของสารอินทรีย์ละลายน้ำที่ละลายจากอาหารกุ้งชนิดเม็ดและปุ๋ยคอก จากการศึกษาพบสารอินทรีย์ละลายน้ำที่มีคุณลักษณะฟลูออเรสเซนส์ 3 ชนิด ได้แก่ tyrosine, tryptophan และ humic ในอาหารกุ้งกุลาดำ และพบ tryptophan และ humic ในอาหารกุ้งก้ามกราม ในส่วนของปุ๋ยคอกกลับพบเพียง humic เพียงชนิดเดียว ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าสารอินทรีย์ที่ละลายจากตัวอย่างทั้ง 3 ชนิด มีองค์ประกอบแตกต่างกัน นอกจากนี้ผลการศึกษายังแสดงให้เห็นว่าเทคนิค fluorescence spectroscopy มีศักยภาพที่จะนำไปใช้ในระบุแหล่งกำเนิดของสารอินทรีย์ละลายน้ำที่ตรวจพบในแหล่งน้ำธรรมชาติ 

คำสำคัญ : สารอินทรีย์ละลายน้ำ; 3D EEM fluorescence spectroscopy; อาหารกุ้ง; ปุ๋ยคอก

Abstract

Dissolved organic matter (DOM) has an important role in water ecosystem. Wastewater from agricultural activities e.g. livestock farm, paddy field, aquaculture pond that contained high amount of DOM caused the deterioration in receiving water. Three dimension excitation emission matrix (3D EEM) fluorescence spectroscopy was used to characterize and differentiate DOM leaching from two shrimp feed pellets and cow manure. From this study, three fluorescence DOM (tyrosine, tryptophan, humic-like substances) were found in black tiger shrimp sample. Two fluorescence DOM (tryptophan, humic-like substances) were found in giant freshwater prawn sample. In contrast, humic-like substance was found in cow manure. The result showed that characteristic of DOM leaching from commercial feed pellets of black tiger shrimp (Penaeus monodon), giant freshwater prawn (Macrobranchium rosenbergii) and cow manure were different. Moreover, this also suggested that fluorescence spectroscopy might be a potential tool for tracing the source of contaminated DOM.  

Keywords: dissolved organic matter; 3D EEM fluorescence spectroscopy; shrimp feed; cow manure