การประเมินความเป็นพิษของโลหะหนักระดับเซลล์ในกบนา (Hoplobatrachus rugulosa) บริเวณรอบพื้นที่ฝังกลบขยะอิเล็กทรอนิกส์
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
ม.ค. 3, 2018
คำสำคัญ:
ขยะอิเล็กทรอนิกส์ โลหะหนัก ความผิดปกติของโครโมโซม กบนา
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจวัดปริมาณโลหะหนัก (As, Pb, Cd, Cr, Cu, Fe, Mn, Ni และ Zn) ในแหล่งน้ำ ดิน และกบนา รวมถึงประเมินความผิดปกติของโครโมโซมกบนา (Hoplobatrachu rugulosa) บริเวณพื้นที่ฝังกลบขยะอิเล็กทรอนิกส์ วิเคราะห์โลหะหนักด้วยเครื่อง Inductively Coupled Plasma Optical Emission Spectrometry (ICP-OES) และประเมินความผิดปกติของโครโมโซมกบนาจากเซลล์ไขกระดูก ปริมาณโลหะหนักในแหล่งน้ำ 6 แหล่ง พบโลหะหนักที่มีค่าเกินมาตรฐานคุณภาพน้ำผิวดิน ได้แก่ Pb มีค่าเกินมาตรฐาน 3 แหล่ง Cd มีค่าเกินมาตรฐาน 3 แหล่ง Cr มีค่าเกินมาตรฐาน 1 แหล่ง Cu มีค่าเกินมาตรฐาน 3 แหล่ง Mn มีค่าเกินมาตรฐาน 3 แหล่ง Ni มีค่าเกินมาตรฐาน 2 แหล่ง และ Zn มีค่าเกินมาตรฐาน 2 แหล่ง ส่วนตัวอย่างดินที่เก็บ 23 จุดรอบพื้นที่ฝังกลบขยะอิเล็กทรอนิกส์ พบโลหะหนักที่มีค่าเกินมาตรฐานคุณภาพดิน ได้แก่ As มีค่าเกินมาตรฐาน 3 จุด และ Pb มีค่าเกินมาตรฐาน 3 จุด และในกบนา 5 ตัวอย่าง ตรวจพบ Pb มีค่าเฉลี่ยเกินมาตรฐาน ผลการศึกษาโครโมโซมกบนา พบว่าจำนวนโครโมโซมดิพลอยด์เท่ากับ 26 แท่ง (2n = 26) มีลักษณะความผิดปกติของโครโมโซม 7 รูปแบบ คือ single chromatid gap (SCG) single chromatid break (SCB) isochromatid gap (ISCG) isochromatid break (ISCB) deletion (D) fragmentation (F) และ centromere break (CB) โดยรูปแบบความผิดปกติที่พบมากที่สุดคือ SCG และจำนวนเซลล์ที่มีความผิดปกติของโครโมโซมพบร้อยละ 38.8
คำสำคัญ : ขยะอิเล็กทรอนิกส์; โลหะหนัก; ความผิดปกติของโครโมโซม; กบนา
Article Details
ประเภทบทความ
Biological Sciences
เอกสารอ้างอิง
[1] โมกข์ ตันติปาลกุล, 2559, สภาพการณ์ในการจัดการขยะอิเล็กทรอนิกส์ของภาครัฐและประชาชนในเขตกรุงเทพมหานคร, ว.ระบบสารสนเทศด้านธุรกิจ 2: 16-24.
[2] กรมควบคุมมลพิษ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม, รายงานสถานการณ์มลพิษของประเทศไทยปี 2557, แหล่งที่มา : http://www.pcd.go.th/public/News/Files/Draft580318-1.pdf, 1 กุมภาพันธ์ 2560.
[3] อรวรรณ พู่พิสุทธิ์ และศุลีพร แสงกระจ่าง, 2553, ความเป็นพิษของขยะอิเล็กทรอนิกส์, ว.พิษวิทยาไทย 25: 67-76.
[4] เพ็ญโฉม แซ่ตั้ง, สุกรานต์ โรจนไพรวงศ์, วลัยพร มุขสุวรรณ และสุภาวดี ประทุมชาติ, 2552, รายงานการศึกษาเชิงปฏิบัติการเบื้องต้นเพื่อศึกษาผลกระทบและแสวงหาแนวทางการจัดการขยะอย่างมีส่วนร่วม กรณีตำบลโคกสะอาด อำเภอฆ้องชัย จังหวัดกาฬสินธุ์, มูลนิธิเอเชีย (ประเทศไทย), กรุงเทพฯ, 132 น.
[5] Ha, N.N., Agusa, T., Ramu, K., Tu, N.P.C., Murata, S., Bulbule, K.A., Parthasaraty, P., Takahashi, S., Subramanian, A. and Tanabe, S., 2009, Contamination by trace elements at e-waste recycling sites in Bangalore, India, Chemosphere 76: 9-15.
[6] An, Y., Gao, Z., Wang, Z., Yang, S., Liang, J., Feng, Y., Kato, K., Nakano, M., Okada, S. and Yamanaka, K., 2004, Immunohisto-chemical analysis of oxidative DNA damage in arsenic related human skin sample from arsenic contaminated area of Chaina, Cancer Lett. 214: 11-18.
[7] Patra, M., Bhowmik, N., Bandopadhyay, B. and Sharma, A., 2004, Comparison of mercury, lead and arsenic with respect to genotoxic effects on plant systems and the development of genetic tolerance, Environ. Exp. Bot. 52: 199-223.
[8] วิโรจน์ นุตพันธ์, 2544, สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบกในประเทศไทย, สำนักพิมพ์บ้านและสวน, กรุงเทพฯ, 192 น.
[9] Ideriah, T.J.K., Harry, F.O., Stanley, H.O. and Igbara, J.K., 2010, Heavy metal contamination of soils and vegetation around solid waste dumps in Port Harcourt, Nigeria, J. Appl. Sci. Environ. Manage. 14: 101-109.
[10] อมรา คัมภิรานนท์, 2546, พันธุศาสตร์เซลล์, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ, 308 น.
[11] Rooney, D.E., 2001, Human Cytogenetics: Constitutional Analysis: A Practical Approach, Oxford University Press, London, 282 p.
[12] สุจิตรา วาสนาดารงดี, 2558, สถานการณ์ปัญหาขยะอิเล็กทรอนิกส์, เอกสารประกอบการเสวนาวิชาการ เรื่อง ขยะอิเล็กทรอนิกส์ : จัดการอย่างไรให้ปลอดภัย, สถาบันวิจัยสภาวะแวดล้อม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ, 18 น.
[13] Guo, Y., Huang, C., Zhang, H. and Dong, Q., 2009, Heavy metal contamination from electronic waste recycling at Guiyu, Southeastern China, J. Environ. Qual. 38: 1617-1626.
[14] Luo, C., Liu, C., Wang, Y., Liu, X., Li, F., Zhang, G. and Li, X., 2011, Heavy metal contamination in soils and vegetables near an e-waste processing site, South China, J. Hazard. Mater. 186: 481-490.
[15] ปิยมาภรณ์ ดวงมนตรี, 2545, การสะสมโลหะหนักในสิ่งมีชีวิตผ่านลำดับขั้นการบริโภคในแหล่งน้ำ, วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น, 97 น.
[16] Salem, B.Z., Capelli, N., Ayadi, H. and Aleya, L., 2014, Seasonal variation of heavy metal in water, sediment and roach tissue in a landfill draining system pond, Ecol. Eng. 69: 25-37.
[17] Maret, W., 2016, The metals in the biological periodic system of the elements: Concepts and conjectures, Int. J. Mol. Sci. 17: 66-74.
[18] เมธา มีแต้ม, 2554, กลไกระดับเซลล์ในการลดพิษจากโลหะ, แหล่งที่มา : http://www.etm.sc.mahidol.ac.th/a18.shtml, 1 กุมภาพันธ์ 2560.
[19] ธวัช ดอนสกุล, 2550, คาริโอไทป์ของเซลล์ตับในสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก 7 ชนิดที่พบในประเทศไทย, รายงานการวิจัย, มหาวิทยาลัยศรีนครินทร วิโรฒ, กรุงเทพฯ, 84 น.
[20] Goyer, R.A. and Moore, J.F., 1974 Cellular effects of lead, Adv. Exp. Med. Biol. 48: 447-462.
[21] Cestari, M.M., Lemos, P.M.M., Ribeiro, C.A.D., Costa, J., Pelletier, E., Ferraro, M.V.M., Mantovani, M.S. and Fenocchio, A.S., 2004, Genetic damage induced by trophic doses of lead in the neotropical fish Hoplias malabaricus (Characiformes, Erythrinidae) as revealed by the comet assay and chromosomal aberrations, Genet. Mol. Biol. 27: 270-274.
[22] สมศักดิ์ อินทมาต, 2559, การสะสมสารพิษของสารหนูที่มีต่อเซลล์สัตว์น้ำบริเวณรอบเหมืองแร่ทองคำ, วิทยานิพนธ์ปริญญาเอก, มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น, 117 น.
[23] Suttichiya, A., Khammanichanh, A., Patawang, I., Sriuttha, M., Tanamtong, A. and Neeratanaphan, L., 2016, Chromosome aberrations of east asian bullfrog (Hoplobatrachus rugulosus) around a gold mine area with arsenic contamination, Environ. Asia 9: 60-69.
[24] Intamat, S., Phoonaploy, U., Sriuttha, M., Patawang, I., Tanomtong, A. and Neeratanaphan, L., 2016, Cytotoxic evaluation of rice field frogs (Fejervarya limnocharis) from gold mine area with arsenic contamination, Nucleus 59: 181-189.
[25] Irwin, R.J., 1997, Environmental Conta-minants Encyclopedia Chromium VI (Hexavalent Chromium) Entry, National Park Service, Colorado, 43 p.
[26] ฐิติยา แซ่ปัง, 2551, พิษวิทยาสิ่งแวดล้อม, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ, 188 น.
[27] พิมลพร พรมสิทธิ์, ลำใย ณีรัตนพันธุ์ และอลงกลด แทนออมทอง, 2557, การประเมินความผิดปกติของโครโมโซมปลาช่อน (Channa striata) ในแหล่งน้ำที่ได้รับผลกระทบจากน้ำชะมูลฝอย, ว.วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 10(ฉบับพิเศษ): 692-699.
[28] Phoonaploy, U., Intamat, S., Tengjaroenkul, B., Sriuttha, M., Tanamtong, A. and Neeratanaphan, L., 2016, Evaluation of abnormal chromosomes in rice field frogs (Fejervarya limnocharis) from reservoirs affected by leachate with cadmium, chromium and lead contamination, Environ. Asia 9: 26-38.
[2] กรมควบคุมมลพิษ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม, รายงานสถานการณ์มลพิษของประเทศไทยปี 2557, แหล่งที่มา : http://www.pcd.go.th/public/News/Files/Draft580318-1.pdf, 1 กุมภาพันธ์ 2560.
[3] อรวรรณ พู่พิสุทธิ์ และศุลีพร แสงกระจ่าง, 2553, ความเป็นพิษของขยะอิเล็กทรอนิกส์, ว.พิษวิทยาไทย 25: 67-76.
[4] เพ็ญโฉม แซ่ตั้ง, สุกรานต์ โรจนไพรวงศ์, วลัยพร มุขสุวรรณ และสุภาวดี ประทุมชาติ, 2552, รายงานการศึกษาเชิงปฏิบัติการเบื้องต้นเพื่อศึกษาผลกระทบและแสวงหาแนวทางการจัดการขยะอย่างมีส่วนร่วม กรณีตำบลโคกสะอาด อำเภอฆ้องชัย จังหวัดกาฬสินธุ์, มูลนิธิเอเชีย (ประเทศไทย), กรุงเทพฯ, 132 น.
[5] Ha, N.N., Agusa, T., Ramu, K., Tu, N.P.C., Murata, S., Bulbule, K.A., Parthasaraty, P., Takahashi, S., Subramanian, A. and Tanabe, S., 2009, Contamination by trace elements at e-waste recycling sites in Bangalore, India, Chemosphere 76: 9-15.
[6] An, Y., Gao, Z., Wang, Z., Yang, S., Liang, J., Feng, Y., Kato, K., Nakano, M., Okada, S. and Yamanaka, K., 2004, Immunohisto-chemical analysis of oxidative DNA damage in arsenic related human skin sample from arsenic contaminated area of Chaina, Cancer Lett. 214: 11-18.
[7] Patra, M., Bhowmik, N., Bandopadhyay, B. and Sharma, A., 2004, Comparison of mercury, lead and arsenic with respect to genotoxic effects on plant systems and the development of genetic tolerance, Environ. Exp. Bot. 52: 199-223.
[8] วิโรจน์ นุตพันธ์, 2544, สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบกในประเทศไทย, สำนักพิมพ์บ้านและสวน, กรุงเทพฯ, 192 น.
[9] Ideriah, T.J.K., Harry, F.O., Stanley, H.O. and Igbara, J.K., 2010, Heavy metal contamination of soils and vegetation around solid waste dumps in Port Harcourt, Nigeria, J. Appl. Sci. Environ. Manage. 14: 101-109.
[10] อมรา คัมภิรานนท์, 2546, พันธุศาสตร์เซลล์, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ, 308 น.
[11] Rooney, D.E., 2001, Human Cytogenetics: Constitutional Analysis: A Practical Approach, Oxford University Press, London, 282 p.
[12] สุจิตรา วาสนาดารงดี, 2558, สถานการณ์ปัญหาขยะอิเล็กทรอนิกส์, เอกสารประกอบการเสวนาวิชาการ เรื่อง ขยะอิเล็กทรอนิกส์ : จัดการอย่างไรให้ปลอดภัย, สถาบันวิจัยสภาวะแวดล้อม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ, 18 น.
[13] Guo, Y., Huang, C., Zhang, H. and Dong, Q., 2009, Heavy metal contamination from electronic waste recycling at Guiyu, Southeastern China, J. Environ. Qual. 38: 1617-1626.
[14] Luo, C., Liu, C., Wang, Y., Liu, X., Li, F., Zhang, G. and Li, X., 2011, Heavy metal contamination in soils and vegetables near an e-waste processing site, South China, J. Hazard. Mater. 186: 481-490.
[15] ปิยมาภรณ์ ดวงมนตรี, 2545, การสะสมโลหะหนักในสิ่งมีชีวิตผ่านลำดับขั้นการบริโภคในแหล่งน้ำ, วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น, 97 น.
[16] Salem, B.Z., Capelli, N., Ayadi, H. and Aleya, L., 2014, Seasonal variation of heavy metal in water, sediment and roach tissue in a landfill draining system pond, Ecol. Eng. 69: 25-37.
[17] Maret, W., 2016, The metals in the biological periodic system of the elements: Concepts and conjectures, Int. J. Mol. Sci. 17: 66-74.
[18] เมธา มีแต้ม, 2554, กลไกระดับเซลล์ในการลดพิษจากโลหะ, แหล่งที่มา : http://www.etm.sc.mahidol.ac.th/a18.shtml, 1 กุมภาพันธ์ 2560.
[19] ธวัช ดอนสกุล, 2550, คาริโอไทป์ของเซลล์ตับในสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก 7 ชนิดที่พบในประเทศไทย, รายงานการวิจัย, มหาวิทยาลัยศรีนครินทร วิโรฒ, กรุงเทพฯ, 84 น.
[20] Goyer, R.A. and Moore, J.F., 1974 Cellular effects of lead, Adv. Exp. Med. Biol. 48: 447-462.
[21] Cestari, M.M., Lemos, P.M.M., Ribeiro, C.A.D., Costa, J., Pelletier, E., Ferraro, M.V.M., Mantovani, M.S. and Fenocchio, A.S., 2004, Genetic damage induced by trophic doses of lead in the neotropical fish Hoplias malabaricus (Characiformes, Erythrinidae) as revealed by the comet assay and chromosomal aberrations, Genet. Mol. Biol. 27: 270-274.
[22] สมศักดิ์ อินทมาต, 2559, การสะสมสารพิษของสารหนูที่มีต่อเซลล์สัตว์น้ำบริเวณรอบเหมืองแร่ทองคำ, วิทยานิพนธ์ปริญญาเอก, มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น, 117 น.
[23] Suttichiya, A., Khammanichanh, A., Patawang, I., Sriuttha, M., Tanamtong, A. and Neeratanaphan, L., 2016, Chromosome aberrations of east asian bullfrog (Hoplobatrachus rugulosus) around a gold mine area with arsenic contamination, Environ. Asia 9: 60-69.
[24] Intamat, S., Phoonaploy, U., Sriuttha, M., Patawang, I., Tanomtong, A. and Neeratanaphan, L., 2016, Cytotoxic evaluation of rice field frogs (Fejervarya limnocharis) from gold mine area with arsenic contamination, Nucleus 59: 181-189.
[25] Irwin, R.J., 1997, Environmental Conta-minants Encyclopedia Chromium VI (Hexavalent Chromium) Entry, National Park Service, Colorado, 43 p.
[26] ฐิติยา แซ่ปัง, 2551, พิษวิทยาสิ่งแวดล้อม, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ, 188 น.
[27] พิมลพร พรมสิทธิ์, ลำใย ณีรัตนพันธุ์ และอลงกลด แทนออมทอง, 2557, การประเมินความผิดปกติของโครโมโซมปลาช่อน (Channa striata) ในแหล่งน้ำที่ได้รับผลกระทบจากน้ำชะมูลฝอย, ว.วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 10(ฉบับพิเศษ): 692-699.
[28] Phoonaploy, U., Intamat, S., Tengjaroenkul, B., Sriuttha, M., Tanamtong, A. and Neeratanaphan, L., 2016, Evaluation of abnormal chromosomes in rice field frogs (Fejervarya limnocharis) from reservoirs affected by leachate with cadmium, chromium and lead contamination, Environ. Asia 9: 26-38.
