สมรรถนะการรวมตัวในลักษณะผลผลิตฝักสดของข้าวโพดข้าวเหนียวสายพันธุ์แท้ที่ปรับตัวได้ดีในจังหวัดพะเยา

Main Article Content

บุญฤทธิ์ สินค้างาม
วรรษมน มงคล
สุรศักดิ์ วัฒนพันธุ์สอน

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ


โครงการปรับปรุงพันธุ์ข้าวโพดมหาวิทยาลัยพะเยามีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาพันธุ์ข้าวโพดข้าวเหนียวที่ให้ผลผลิตสูงและเหมาะสมกับพื้นที่ภาคเหนือตอนบน โดยเฉพาะจังหวัดพะเยา โดยคัดเลือกสายพันธุ์แท้ข้าวโพดข้าวเหนียวที่มีลักษณะทางการเกษตรที่ดีจำนวน 8 สายพันธุ์ ผสมแบบพบกันหมด และได้สายพันธุ์ลูกผสมเดี่ยวเบื้องต้นจำนวน 28 คู่ผสม ปลูกทดสอบผลผลิตในฤดูแล้งปี พ.ศ. 2559 ที่แปลงเกษตรกรในจังหวัดพะเยา พบว่ามีวันสลัดละอองเกสรและวันออกไหมระหว่าง 64-72 และ 65-73 วัน ตามลำดับ โดยคู่ผสมที่ให้ผลผลิตฝักสดทั้งเปลือกและหลังการปอกเปลือกสูงสุด คือ UPW 1 x 4 และ UPW 2 x 8 เท่ากับ 1,690 และ 1,209 กิโลกรัมต่อไร่ ตามลำดับ ขณะที่ความยาวฝัก ความยาวการติดเมล็ด และความกว้างฝักของทุกคู่ผสมเฉลี่ยเท่ากับ 14.93, 11.43 และ 4.21 เซนติเมตร ตามลำดับ ด้านเปอร์เซ็นต์การปอกเปลือกพบว่าคู่ผสม UPW 6 x 7 ให้ค่าสูงสุดเท่ากับ 75.3 % ส่วนเปอร์เซ็นต์การตัดฝานพบว่าคู่ผสม UPW 7 x 8 ให้ค่าสูงสุดเท่ากับ 71.8 % ขณะที่สายพันธุ์แท้ UPW1 และ UPW8 ให้ค่าสมรรถนะการรวมตัวทั่วไปของผลผลิตทั้งเปลือก และปอกเปลือกดีที่สุด ตามลำดับ


คำสำคัญ : ข้าวโพดข้าวเหนียว; พันธุ์ลูกผสม; ภาคเหนือตอนบน

Article Details

บท
Biological Sciences
Author Biographies

บุญฤทธิ์ สินค้างาม

คณะเกษตรศาสตร์และทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยพะเยา ตำบลแม่กา อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา 56000

วรรษมน มงคล

ศูนย์วิจัยพืชไร่ชัยนาท ตําบลบางหลวง อำเภอสรรพยา จังหวัดชัยนาท 17150

สุรศักดิ์ วัฒนพันธุ์สอน

ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรสุโขทัย ตำบลคลองตาล อำเภอศรีสำโรง จังหวัดสุโขทัย 64120

References

[1] อำนาจ จันทร์ครุฑ, โศภาพัณณ์ บถพิบูลย์ และณรงค์ วุฒิวรรณ, 2550, โครงการส่งเสริมการผลิตสินค้าเกษตรที่ได้มาตรฐานและปลอดภัยชนิดพืช : ข้าวโพดข้าวเหนียว, สำนักส่งเสริมและจัดการสินค้าเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร, 21 น.
[2] สุรณี ทองเหลือง, ยุพาพรรณ จุฑาทอง, สำราญ ศรีชมพร และธํารงศิลป โพธิสูง, 2550, รายงานผลการวิจัยประจำปี 2550 โครงการวิจัยรหัส 04108307 การปรับปรุงพันธุ์ข้าวโพดเทียนและข้าวโพดข้าวเหนียว, สถานีวิจัยพืชไร่ สุวรรณวาจกกสิกิจและศูนย์วิจัยข้าวโพดและข้าวฟ่างแห่งชาติ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, นครราช สีมา.
[3] Griffing, B., 1956, Concept of general and specific combining ability in relation to diallel crossing system, Aust. J. Biol. 9: 463-493.
[4] R Development Core Team 2010, R: A language and environment for statistical computing (ISBN 3-900051-07-0) R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria, Available Source: http://www.R-project.org/, October 28, 2010.
[5] กฤษฎา สัมพันธารักษ์, 2546, ปรับปรุงพันธุ์ : ความหลากหลายของแนวคิด, ภาควิชาพืชไร่นา, คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
[6] ประภา กัณฐศากุล, สุทัศน์ ศรีวัฒนพงศ์ และจินดา จันทร์อ่อน, 2535, ส่วนประกอบบางอย่างของข้าวโพดฝักสด, น. 1-3, เอกสารประกอบการสัมนาข้าวโพดหวาน, ศูนย์วิจัยพืชไร่เชียงใหม่, เชียงใหม่.
[7] บุญฤทธิ์ สินค้างาม และภาวินี จันทร์วิจิตร, 2557, การพัฒนาสายพันธุ์และการทดสอบพันธุ์ลูกผสมข้าวโพดข้าวเหนียวเบื้องต้นที่มีศักยภาพผลผลิตสูงในจังหวัดพะเยาโดยวิธีสายพันธุ์ผสมกับตัวทดสอบ, ว.มหาวิทยาลัยนเรศวร วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2: 85-93.
[8] สุรศักดิ์ ปิดความลับ และบุญฤทธิ์ สินค้างาม, 2557, การพัฒนาสายพันธุ์แท้ที่มีศักยภาพเป็นแหล่งเชื้อพันธุกรรมในโครงการปรับปรุงพันธุ์ข้าวโพดข้าวเหนียวลูกผสม, แก่นเกษตร 42(พิเศษ 1): 76-81.