ผลของเนื้อเยื่อเริ่มต้นและสารควบคุมการเจริญเติบโตต่อการเพาะเลี้ยงแคลลัสของเจตมูลเพลิงแดงเพื่อผลิตสารพลัมบาจิน

Main Article Content

เพชรรัตน์ จันทรทิณ
ศศิวิมล จันทร์สุเทพ
สนธิชัย จันทร์เปรม
เสริมศิริ จันทร์เปรม

บทคัดย่อ

การเพาะเลี้ยงเซลล์และแคลลัสเป็นทางเลือกหนึ่งในการผลิตสารทุติยภูมิที่มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาในพืชสมุนไพร เจตมูลเพลิงแดงเป็นพืชสมุนไพรของไทยที่มีรากเป็นแหล่งสะสมของสารพลัมบาจินซึ่งเป็นสารในกลุ่ม naphthoquinone ที่มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาหลายประการ การชักนำแคลลัสจากชิ้นส่วนใบและปล้องของเจตมูลเพลิงแดงบนอาหารแข็งสูตร MS ที่ใช้วิตามินของสูตร B5 และเติม NAA 0.2 มิลลิกรัมต่อลิตร ร่วมกับ 2,4-D 0.2 หรือ 0.4 มิลลิกรัมต่อลิตร kinetin หรือ BA ความเข้มข้น 0.1-0.3 มิลลิกรัมต่อลิตร โดยรวมพบว่าชิ้นส่วนใบเกิดแคลลัสได้ดีกว่าปล้อง และสูตรอาหารที่เติม BA ชักนำให้เกิดแคลลัสได้ดีกว่าที่เติม kinetin ซึ่งแคลลัสที่ได้มีลักษณะเป็น friable callus ยกเว้นการใช้ BA ที่ความเข้มข้น 0.2-0.3 มิลลิกรัมต่อลิตร กับชิ้นส่วนใบที่ทำให้เกิด compact callus สำหรับผลการวิเคราะห์ปริมาณสารพลัมบาจินพบการสะสมของสารพลัมบาจินในแคลลัสจากใบมากกว่าจากปล้อง การใช้ BA ทำให้แคลลัสสะสมสารพลัมบาจินได้มากกว่าการใช้ kinetin แต่พบว่า 2,4-D ที่มีความเข้มข้นสูงมีแนวโน้มยับยั้งการสะสมสารพลัมบาจิน งานวิจัยนี้พบว่าการเพาะเลี้ยงที่ให้ผลดีที่สุด คือ เพาะเลี้ยงแผ่นใบบนอาหารสูตร MS-B5 ที่มี NAA 0.2 มิลลิกรัมต่อลิตร 2,4-D 0.2 มิลลิกรัมต่อลิตร และ BA 0.1 มิลลิกรัมต่อลิตร ซึ่งทำให้ได้แคลลัสที่มีน้ำหนักสดและน้ำหนักแห้งสูง และมีการสะสมสารพลัมบาจินได้มากที่สุด

Article Details

ประเภทบทความ
Biological Sciences
ประวัติผู้แต่ง

เพชรรัตน์ จันทรทิณ

ศูนย์เทคโนโลยีชีวภาพเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน ถนนมาลัยแมน อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม 73140

ศศิวิมล จันทร์สุเทพ

ศูนย์เทคโนโลยีชีวภาพเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน ถนนมาลัยแมน อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม 73140

สนธิชัย จันทร์เปรม

ภาควิชาพืชไร่นา คณะเกษตร กำแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน ถนนมาลัยแมน อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม 73140

เสริมศิริ จันทร์เปรม

ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตร กำแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน ถนนมาลัยแมน อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม 73140

เอกสารอ้างอิง

[1] Roy, A. and Bharadvaja, N., 2018, Biotechnology approaches for the production of pharmaceutically important compound: Plumbagin, Curr. Pharm. Biotechnol. 19: 372-381.
[2] Komaraiah, P., Kavi Kishor, P.B. and Ramakrishna, S.V., 2001, Production of plumbagin from cell suspension cultures of Plumbago rosea L., Biotechnol. Lett. 23: 1269-1272.
[3] Ramachandra Rao, S. and Ravishankar, G.A., 2002, Plant cell cultures: Chemical factories of secondary metabolites, Biotechnol. Adv. 20: 101-153.
[4] Murthy, H.N., Lee, E.J. and Paek, K.Y., 2014, Production of secondary metabolites from cell and organ cultures: Strategies and approaches for biomass improvement and metabolite accumulation, Plant Cell Tiss. Organ. Cult. 118: 1-16.
[5] Murashige, T. and Skoog, F., 1962, A revised medium for rapid growth and bioassays with tobacco tissue culture, Physiol. Plant. 15: 473-479.
[6] Gamborg, O.L., Miller, R.A. and Ojimar, K., 1968. Nutrient requirements of suspension cultures of soybean root cell, Exp. Cell Res. 50: 151-158.
[7] Tsay, H.S. and Agrawal, D.C., 2005, Tissue culture technology of Chinese medicinal plant resources in Taiwan and their sustainable utilization, Int. J. Appl. Sci. Eng. 3: 215-223.
[8] Jamwal, K., Bhattacharya, S. and Puri, S., 2018, Plant growth regulator mediated consequences of secondary metabolites in medicinal plants, J. Appl. Res. Med. Aromat. Plants 9: 26-38.
[9] Rajendran, L., Ravishankar, G.A., Venkataraman, L.V. and Prathiba, K.R., 1992, Anthocyanin production in callus cultures of Daucus carota L. as influenced by nutrient stress and osmoticum, Biotechnol. Lett. 14: 707-714.
[10] Lubaina, A.S. and Murugan, K., 2012, Effect of growth regulators in callus induction, plumbagin content and indirect organogenesis of Plumbago zeylanica, Int. J. Pharm. Sci. 4: 334-336.