ผลของคลอรีนไดออกไซด์และโซเดียมไฮโปคลอไรท์ในอาหารเพาะเลี้ยงต่อการขยายพันธุ์สับปะรดพันธุ์ภูแล
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อสับปะรดเป็นวิธีการขยายพันธุ์ที่นิยมเนื่องจากผลิตต้นพันธุ์ได้จำนวนมาก แต่การทำให้อาหารปลอดเชื้อด้วยหม้อนึ่งความดันไอน้ำมีต้นทุนสูง การเติมสารที่มีคุณสมบัติในการทำลายเชื้อจุลินทรีย์ลงในอาหารเพาะเลี้ยงทำให้อาหารปลอดเชื้อและมีต้นทุนต่ำกว่า แต่อาจส่งผลต่อขยายพันธุ์เพิ่มจำนวนยอดและการเกิดรากของสับปะรดในสภาพปลอดเชื้อ ดังนั้นในงานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโซเดียมไฮโปคลอไรท์ (NaOCl) และคลอรีนไดออกไซด์ (ClO2) ความเข้มข้นต่างๆ ในอาหารเพาะเลี้ยงต่อการเกิดยอดใหม่และรากของสับปะรดพันธุ์ภูแล การชักนำให้เกิดยอดใช้อาหารสูตร Murashige and Skoog (MS) ที่เติม benzyladenine (BA) ความเข้มข้น 1 mg/L และชักนำให้เกิดรากบนอาหารสูตร MS ที่เติม 1-naphthaleneacetic acid (NAA) ความเข้มข้น 2 mg/L โดยเพาะเลี้ยงเป็นเวลานาน 6 สัปดาห์ อาหารเพาะเลี้ยงทำให้ปลอดเชื้อด้วยการเติม NaOCl ความเข้มข้น 0.5 1 และ 2 mL/L และ ClO2 ความเข้มข้น 50 75 และ 100 mg/L เปรียบเทียบกับวิธีกำจัดเชื้อจุลินทรีย์ในอาหารเพาะเลี้ยงด้วยหม้อนึ่งความดันไอน้ำ (ทรีตเมนต์ควบคุม) วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ (Completely Randomized Design) มี 7 ทรีตเมนต์ แต่ละทรีตเมนท์ มี 4 ซ้ำ จากการทดลอง พบว่า อาหารปลอดเชื้อ 100% และไม่มีผลต่อการชักนำให้เกิดยอดและรากเมื่อเติม NaOCl ความเข้มข้น 1-2 mL/L และ ClO2 ความเข้มข้น 50-100 mg/L โดยมีจำนวนยอดเฉลี่ย 3.81±0.53 ถึง 5.16±0.33 ยอด จำนวนราก 19.88±0.96 ถึง 21.41±1.33 ราก และความยาวราก 1.29±0.11 ถึง 1.75±0.37 cm ต้นสับปะรดพันธุ์ภูแลรอดชีวิต 100% หลังออกปลูกในสภาพธรรมชาติ
Article Details
References
Office of agricultural economics. Pineapple. Agricultural product-pineapple. source: http://mis-app.oae.go.th/product/สับปะรด. 17 October 2022
Office of agricultural economics. 2022. Guidelines for creating zones to promote the cultivation of important economic crops. Ministry of Agriculture and Cooperatives.
Thu, S. L., Tam, H. L. M., Tongdeesoontorn, W. and Suthiluk, P. 2017. Quality changes and volatile compounds in fresh cut ‘Phulae’ pineapple during cold storage. Curr. Appl. Sci. Technol. 17: 161-171.
Panyamongkol, S. 2017. The relationship between physical and chemical properties in Poolae pineapple with maturity stage among 0-7. Kasalongkham Research Journal 11: 49-59. (in Thai)
Ampawan, R., Pookmanee, T., Sumransakul, P., Duangbal, D., Taeja, S and Wongchai, K. 2016. Industrial production of pineapple seedlings. The office of agricultural research and extension. Maejo University, Chang Mai. (in Thai)
Usman, I. S., Abdulmalik, M. M., Sani, L. A. and Muhammad, A. N. 2013. Development of an efficient protocol for micropropagation of pineapple (Ananas comosus L. var. smooth cayenne). Afr. J. Agric. Res. 8: 2053-2056.
Nelson, B. J., Asare, P. A. and Junior, R. A. 2015. In vitro growth and multiplication of pineapple under different duration of sterilization and different concentrations of benzylaminopurine and sucrose. Biol. 14: 35-40.
Atawia, A. R., EL-Latif, F. M. A., EL-Gioushy, S. F., Sherif, S. S. and Kotb, O. M. 2016. Studies on micropropagation of pineapple (Ananas comosus L.). Middle East J. Agric. Res. 5 (2): 224-232.
Srichuay, W., Promchan, T. and Te-chato, S. 2018. Effect of chlorine dioxide (ClO2) on culture medium sterilization on micropropagation of persian violet (Exacum affine Balf.f. ex Regel). Int. J. Agric. Technol. 14: 259-270.
Wamaedeesa, R., Ali, B., Chedao, N., Kanjanawattanawong, S. 2021. Chemical sterilization in MS culture medium for in vitro culture of Philodendron sp. “Ruaysap”. Princess of Naradhiwas University Journal 13: 377-387. (in Thai)
Kasam, W., Wangwibulkit, M. and Laohavisuti, N. 2020. Effect of chlorine dioxide (ClO2) on sterilization in micropropagation of Anubias sp. ‘White’. J. Fish. Tech. Res. 14: 65-72. (in Thai)
Russell, A. D. 2003. Similarities and differences in the responses of microorganisms to biocides. J. Antimicrob. Chemother. 52: 750-763.
Deein, W., Thepsithar, C., Thongpukdee, A. and Tippornwong, S. 2013. Growth of chrysanthemum explants on MS medium sterilized by disinfectants and essential oils. Int. J. Biosci. Biochem. Bioinforma. 3: 609-613.
Peiris, S. E., De Silva, E. D. U. D., Edussuriya, M., Attanayake, A. M. U. R. K. and Peiris, B. C. N. 2012. CSUP technique: a low-cost sterilization method using sodium hypochlorite to replace the use of expensive equipment in micropropagation. J. Natn. Sci. Foundation Sri Lanka 40:49-54.
Teixeira, S. L. 2006. The development of a new protocol that uses sodium hypochlorite to replace the autoclaving procedure for establishing axenic in vitro banana (Musa sp.) culture. Agricell Report 47: 17-18.
Matsumoto, K., Coelho, M. C., Momte, D. C. and Teixera, J. B. 2009. Sterilization of non-autoclavable vessels and culture media by sodium hypochlorite for in vitro culture. Acta Hort. 839: 329-336.
Huang, J., Wang, L., Ren, N., Ma, F. and Ma, J. 1997. Disinfection effect of chlorine dioxide on bacteria in water. Water Res. 31: 607-613.
Tachapinyawat, S. 1995. Plant physiology. Rua Khiao Publisher, Bangkok. 213 p. (in Thai)