การพัฒนาวิธีการที่รวดเร็วในการคัดเลือกเชื้อไรโซแบคทีเรียส่งเสริมการเจริญเติบโตของข้าว

บทคัดย่อ

เชื้อไรโซแบคทีเรียส่งเสริมการเจริญเติบโตของพืช หรือ Plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) จำนวน 523 ไอโซเลทที่แยกจากดินบริเวณรากข้าวในแหล่งปลูกข้าว ภาคเหนือ ตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคกลาง และภาคใต้ ตรวจพบว่ามีเชื้อ 107 ไอโซเลทที่มีคุณสมบัติส่งเสริมการเจริญเติบโตของพืชอย่างน้อย 2 คุณสมบัติ เช่น การตรึงไนโตรเจน การผลิตกรดอินโดลอะซีติก (IAA) การละลายสารฟอสเฟต และการผลิตสารไซเดอร์โรฟอร์ เมื่อนำมาคัดเลือกการส่งเสริมการเจริญเติบโตของข้าว ด้วยระบบถุงเพาะหรือ growth pouch คัดเลือกเชื้อ PGPR ส่งเสริมการเจริญเติบโตของข้าวอย่างมีนัยสำคัญได้จำนวน 32 ไอโซเลท โดยใช้เวลาทดลองเพียง 7 วัน นำเชื้อที่คัดเลือกได้ทั้ง 32 ไอโซเลทไปทดสอบยืนยันการส่งเสริมการเจริญเติบโตของต้นกล้าข้าวที่ปลูกในกระถางภายใต้สภาพโรงเรือนปลูกพืชทดลองพบว่าให้ผลสอดคล้องกัน เชื้อจำนวน 28 ไอโซเลทจาก 32 ไอโซเลท (87.5%) ส่งเสริมให้ต้นกล้าข้าวอายุ 30 วัน มีน้ำหนักแห้งมากกว่าการทดลองควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P ≤ 0.05) แสดงให้เห็นว่าวิธีการคัดเลือกเชื้อ PGPR โดยใช้การตรวจคุณสมบัติส่งเสริมการเจริญเติบโตในห้องปฏิบัติการ ร่วมกับวิธีคัดเลือกด้วยระบบถุงเพาะเป็นวิธีการที่มีประสิทธิภาพสูง ใช้เวลาสั้น ทำงานได้สะดวกและใช้พื้นที่ทดลองน้อย รวดเร็วกว่าวิธีการคัดเลือกเชื้อ PGPR ของข้าวที่เคยมีรายงานมาก่อน