ความหลากหลายของราบนซากใบพืชและการเป็นปฏิปักษ์ต่อการยับยั้งการเจริญของราสาเหตุโรคพืช
Main Article Content
บทคัดย่อ
ราเป็นจุลินทรีย์ที่มีความสำคัญในระบบนิเวศ ราผู้ย่อยสลายที่เจริญบนซากใบพืชอาจมีบทบาทต่อการเจริญของจุลินทรีย์ชนิดอื่นได้ ดังนั้น งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหลากหลายของชนิดราที่เจริญบนซากใบพืชและทดสอบการเป็นปฏิปักษ์ต่อราสาเหตุโรคพืชในสภาพห้องปฏิบัติการ โดยเก็บตัวอย่างซากใบพืชที่ร่วงหล่น จำนวน 16 ตัวอย่าง จาก 8 จังหวัด ระหว่างเดือนสิงหาคม 2561 ถึง เดือนมิถุนายน 2562 แยกราโดยวิธี moist chamber และจัดจำแนกชนิดโดยใช้ลักษณะสัณฐานวิทยา พบราจำนวน 76 ไอโซเลท จำแนกเป็น 20 สกุล 27 ชนิด ราที่พบมากที่สุด คือ Aspergillus spp. รองลงมาคือ Colletotrichum spp., Fusarium spp. และ Pestalotiopsis spp. คัดเลือกราจากซากใบพืชจำนวน 6 ชนิด ได้แก่ Beltrania rhombica, Chaetomium crispatum, Ellisiopsis gallesiae, Emericella variecolor, Robillarda roystoneae และ Spegazzinia tessarthra นำมาทดสอบการเป็นปฏิปักษ์โดยวิธี dual culture ต่อราสาเหตุโรคพืช 8 ชนิด ได้แก่ Colletotrichum gloeosporiosdes, Curvularia lunata, Fusarium solani, Phytophthora nicotianae, P. palmivora, P. parasitica, Rhizoctonia solani และ Sclerotium rolfsii พบว่า รา B. rhombica ที่แยกได้จากใบชมพู่ มีประสิทธิภาพในการยับยั้งการเจริญของเส้นใยรา P. parasitica ได้ ร้อยละ 74.37 และยังสามารถยับยั้งรา P. palmivora และ P. nicotianae ได้ร้อยละ 71.78 และ ร้อยละ 71.60 ตามลำดับ ในขณะที่ รา C. crispatum ที่แยกได้จากใบมะม่วง E. variecolor แยกได้จากใบชมพู่ และ R. roystoneae แยกได้จากใบขนุน มีประสิทธิภาพในการยับยั้งการเจริญของเส้นใยรา P. palmivora ได้ร้อยละ 71.41, 71.78 และ 72.11 ตามลำดับ
Article Details
References
Bhilabutra, W., E.H.C. Mckenzie, K.D. Hyde and S. Lumyong. 2010. Fungi on the grasses, Thysanolaena latifolia and Saccharum spontaneum, in northern Thailand. Mycosphere 1(4): 301–314.
Bills, G.F. and J.D. Polishook. 1994. Abundance and diversity of microfungi in leaf litter of a lowland rain forest in Costa Rica. Mycologia. 86: 187–198.
Chamswarng, J., W. Intanoo and T. Kumchang. 2001. Efficacy of various formulations of Trichoderma harzianum for controlling stem rot of yard long bean caused by Sclerotium rolfsii. In Proc. the 39th Kasetsart University Annual Conference, 5–7 February 2001. p.585. (in Thai)
Domsch, K.H., W. Gams and T.H. Anderson. 1993. Compendium of Soil Fungi. 1st and 2nd edition. Academic Press, London, UK.
Duong, L.M., S. Lumyong and K.D. Hyde. 2004. Terrestrial lignicolous fungi. pp. 163–171. In E.B.G. Jones, M. Tanticharoen and K.D. Hyde, eds. Thai Fungal Diversity. BIOTEC, Thailand.
Ellis, M.B. 1971. Dematiaceous Hyphomycetes. Commonwealth Mycological Institute, Kew, Surrey, England. 608 pp.
Ellis, M.B. 1976. More Dematiaceous Hyphomycetes. Commonwealth Mycological Institute, Kew, Surrey, England. 507 pp.
Kaewchai, S. 1997. Application of Trichoderma spp. for plant disease control. Princess of Naradhiwas University J. 3: 108–123. (in Thai)
Manoch, L., J. Kokaew, O. Jeamjitt and T. Dethoup. 2006. Leaf litter fungi and studies on antagonistic effect against plant pathogenic fungi in vitro. In Proc. the 44th Kasetsart University Annual Conference, 30 February – 2 January 2006. p.828. (in Thai)
Nikonov, L.N., Y.S. Osledkin and V.L. Safronova. 2007. The search of producers of laccase among filamentous fungi fungi from the all-Russia research institute for agricultural microbiology culture collection. pp. 198–199. In Proc. the XV Congress of European Mycologists. September 16–21, 2007. Petersburg, Russia.
Paulus, B.C., J. Kanowski, P.A. Gadek and K.D. Hyde. 2007. Diversity and distribution of saprobic microfungi in leaf litter of an Australian tropical rainforest. Mycol. Res. 110: 1441–1454.
Phung, M.C., W. Pongnak, K. Soytong and P. Supatta. 2015. Biological control of Phytophthora palmivora causing root rot of pomelo using Chaetomium spp. Mycobiology 43(1): 63–70.
Photita, W., S. Lumyong, P. Lumyong and K.D. Hyde. 2001. Endophytic fungi of wild banana (Musa acuminata) at Doi Suthep Pui National Park, Thailand. Mycol. Res. 105: 1508–1513.
Piasai, O. and M. Sudsanguan. 2018. Morphological study of Gelasinospora from dung and antagonistic effect against plant pathogenic fungi. Agr. Nat. Resour. 52: 407–411.
Rukachaisirikul, V., C. Kaewbumrung, S. Phongpaichi and Z. Hajiwangoh. 2005. Eudesmane sesquiterpenes from the aquatic fungus Beltrania rhombica. Chem. Pharm. Bull. 53(2): 238–240.
Seifert, K.A., G. Morgan-Jones, W. Gams and B. Kendrick. 2011. The Genera of Hyphomycetes. CBS Biodiversity Series 9. Centraalbureau voor Schimmelcultures, Utrecht, The Netherlands.
Song, J.J. and K. Soytong. 2017. Chaetomium spp. as biological fertilizer for plant growth. Int. J. Adv. Agr. Sci. Tech. 13(6): 941–951.
Su–Han, N.H., P. Songkumarn, S. Nuankaew, N. Boonyuen and O. Piasai. 2019. Diversity of sporulating rice endophytic fungi associated with Thai rice cultivars (Oryza sativa L.) cultivated in Suphanburi and Chainat provinces, Thailand. Curr. Res. Environ. Appl. Mycol. 9(1): 1–14.
Sultana, J.N., Z. Perven, H. Rahman and M.S. lslam. 2012. In–vitro evaluation of different strains of Trichoderma harzianum and Chaetomium globosum as biological control agents seedling mortality of chill. Bangladesh Res. Pub. J. 6(3): 305–310.
Tokumasu, S., K. Tubaki and L. Manoch. 1997. Microfungal communities on decaying pine needles in Thailand. pp. 93–106. In K.K. Janardhanan, K.R. Natarajan and D.L. Hawksworth, eds. Tropical Mycology. Science Publishers Inc, USA.