การมีส่วนร่วมของสมาชิกในโครงการผลิตเมล็ดพันธุ์ผักพระราชทาน ‘เพื่อนช่วยเพื่อน’ ภายใต้ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ จังหวัดเชียงราย

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เพื่อศึกษา 1) ข้อมูลพื้นฐานส่วน บุคคล เศรษฐกิจ และสังคม 2) ความรู้ในการผลิตเมล็ดพันธุ์ผักพระราชทาน 3) เปรียบเทียบการมีส่วนร่วมในการดำเนินงานของสมาชิกพันธุ์ผักพระราชทาน และ 4) ปัญหาและอุปสรรคในการทำงานแบบมีส่วนร่วม กลุ่มตัวอย่าง 241 ราย เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้ ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ t-test และ F-test ผลการวิจัย พบว่า สมาชิกโครงการฯ เป็นเพศหญิง อายุเฉลี่ย 58.27 ปี การศึกษาอยู่ในระดับประถมศึกษา มีอาชีพ เกษตรกรรม มีรายได้ต่ำกว่า 10,000 บาท/ปี มีประสบการณ์ในการผลิตเมล็ดพันธุ์ผักเฉลี่ย 6.10 ปี มีจำนวนแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 2 ราย มีขนาดพื้นที่ถือครองเฉลี่ย 1.78 ไร่ มีการเข้าร่วมกลุ่มของเกษตรกรรมด้านการผลิตเมล็ดพันธุ์ผัก และไม่เป็นสมาชิกกลุ่มอื่น มีการติดต่อกับเจ้าหน้าที่ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ ด้านการผลิตเมล็ดพันธุ์ผัก ได้รับข่าวสารการผลิตเมล็ดพันธุ์ผักจากสื่อบุคคล มีความรู้ในการผลิตเมล็ดพันธุ์ผักอยู่ในระดับมาก (ค่าเฉลี่ย 0.67) ปัญหาที่พบคือ ความไม่แน่นอนของสภาพอากาศ เช่น ฤดูฝนต้นกล้าผักมักเป็นเชื้อรา ปริมาณน้ำไม่เพียงพอต่อการทำเกษตร ปัญหาการกำจัดวัชพืช และแมลง ผลการทดสอบสมติฐาน พบว่า อาชีพของเกษตรกร การเข้าร่วมกลุ่มของเกษตรกรด้านการผลิตเมล็ดพันธุ์ผักแตกต่างกันจะมีส่วนร่วมในโครงการผลิตเมล็ดพันธุ์พระราชทาน ‘เพื่อนช่วยเพื่อน’ แตกต่างกัน ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ 0.01 และขนาดพื้นที่ถือครองที่แตกต่างกันจะมีส่วนร่วมในโครงการผลิตเมล็ดพันธุ์พระราชทาน ‘เพื่อนช่วยเพื่อน’ แตกต่างกัน ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ 0.05