คุณภาพน้ำและความหลากหลายของแพลงก์ตอนพืชในอ่างเก็บน้ำรัตนัย อำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์

Main Article Content

พรทิศา ทองสนิทกาญจน์
ธนภัทร วรปัสสุ
ณัฐรินทร์ ศิริรัตนนันท์
ภูวิรัตน์ ทรัพย์สิน

บทคัดย่อ

อ่างเก็บน้ำรัตนัยถูกใช้ประโยชน์หลายด้านและเป็นแหล่งรับน้ำทิ้งจากครัวเรือนและรีสอร์ตโดยรอบ ด้วยเหตุนี้อาจทำให้คุณภาพน้ำไม่เหมาะสมในการนำมาใช้ประโยชน์และส่งผลต่อแพลงก์ตอนพืชในแหล่งน้ำได้ การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินคุณภาพน้ำและสำรวจความหลากหลายของชนิดพันธุ์แพลงก์ตอนพืช โดยเก็บตัวอย่างน้ำเพื่อวิเคราะห์คุณภาพ ปริมาณแคดเมียมและตะกั่ว และจำแนกความหลากหลายของชนิดพันธุ์แพลงก์ตอนพืชทุกฤดูกาลในรอบปี ข้อมูลถูกเก็บจาก 3 สถานี 2 ครั้งต่อฤดูกาล ผลการศึกษาพบว่า คุณภาพน้ำทุกฤดูกาลใกล้เคียงกัน ในแต่ละรอบปี ปริมาณออกซิเจนที่ละลายในน้ำอยู่ในช่วง 5.10–9.48 มิลลิกรัมต่อลิตร อุณหภูมิอยู่ในช่วง 24.2–27.7 องศาเซลเซียส ความเป็นกรด-ด่างอยู่ในช่วง 7.0–7.7 แอมโนเนียเท่ากับ 0 มิลลิกรัมต่อลิตร ความเป็นด่างอยู่ในช่วง 38–44 มิลลิกรัมต่อลิตรในรูปของแคลเซียมคาร์บอเนต สีอยู่ในช่วง 16.57–18.45 แพลทินัม-โคบอลต์ ปริมาณของแข็งอยู่ในช่วง 55–76 มิลลิกรัมต่อลิตร ความขุ่นอยู่ในช่วง 8.09–12.36 เอ็นทียู ค่าโคลิฟอร์มแบคทีเรียอยู่ในช่วง 140–175 เอ็มพีเอ็นต่อ 100 มิลลิลิตร และไม่พบแคดเมียมและตะกั่ว โดยคุณภาพน้ำอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพน้ำผิวดินประเภทที่ 2 บ่งชี้ถึงความเป็นไปได้ในการใช้ประโยชน์จากน้ำเพื่อการอุปโภคและบริโภค แพลงก์ตอนพืช 4 ดิวิชัน (จำนวนรวม 19 สกุล) ถูกพบ ได้แก่ Chlorophyta, Bacillariophyta, Cyanophyta และ Euglenophyta ความหลากหลายของแพลงก์ตอนถูกพบมากที่สุดในฤดูร้อน รองลงมาคือ ฤดูหนาว และฤดูฝน ตามลำดับ ด้วยเหตุนี้ น้ำในอ่างเก็บน้ำรัตนัยจึงสามารถนำมาใช้ประโยชน์ในการอุปโภคบริโภค (หากผ่านการฆ่าเชื้อหรือบำบัดแล้ว) และในการเกษตรกรรม

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Agency for Toxic Substances and Disease Registry. 2007. Toxicological profile for lead. Available Source: http://www.atsdr.cdc.gov/toxfaq.html, December 9, 2021. (in Thai)

American Public Health Association, American Water Works Association, Water Environment Federation. 2005. Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater. 20th edition. American Public Health Association, Washington, D.C., USA.

Bold, H.C. and M.J. Wynne. 1978. Introduction to the Algae: Structure and Reproduction. Prentice Hall, New Delhi, India. 706 pp.

Desikachary, T.V. 1959. Cyanophyta. Indian Council of Agricultural Research, New Delhi, India. 686 pp.

Feist, B., B. Mikula, K. Pytlakowska, B. Puzio and F. Buhl. 2008. Determination of heavy metals by ICP-OES and F-AAS after preconcentration with 2, 2′-bipyridyl and erythrosine. J. Hazard. Mater. 152(3): 1122–1129.

Gajaseni, N. 1996. Practical Guide Freshwater Ecology. Department of Biology, Faculty of Science, Chulalongkorn University, Bangkok, Thailand. 136 pp. (in Thai)

Jaisa-ard, P. 2001. Study on Protozoan Species as Water Quality Index in Bung Borapet, Nakhon Sawan Province. Research Report. Faculty of Science and Technology, Nakhon Sawan Rajabhat University. 150 pp. (in Thai)

Kelly, M.G. and E.Y. Haworth. 2002. Bacillariophyta – the diatoms, pp. 273–277. In D. John, B.A. Whitton and A.J. Brook, eds. The Freshwater Algal Flora of the British Isles. Cambridge University Press, Cambridge, England.

Kotchasenee, J. 1997. Ecology. Chulalongkorn University Press, Bangkok, Thailand. (in Thai)

Ministry of Tourism and Sport. 2021. Rattanai Reservoir. Available Source: https://thailandtourismdirectory.go.th/th/attraction/3645, December 12, 2021. (in Thai)

Panapawutkul, P. 2006. Heavy metals: the cause of environmental problems. Available Source: http://www.chemtrack.org/News-Detail.asp?TID=4&ID=7, December 9, 2021. (in Thai)

Peerapormpisal, Y. 2015. Freshwater Algae in Thailand. Department of Biology, Faculty of Science, Chiang Mai University, Chiang Mai, Thailand. (in Thai).

Pichitkul, P. 2006. Water quality in Nong Plalai Reservoir, pp. 341–348. In Proc. the 44th Kasetsart University Annual Conference: Fisheries, 30 January – 2 February 2006. Kasetsart University, Bangkok, Thailand. (in Thai)

Pollution Control Department. 1994. Water Quality Standards in Surface Water Sources. Announcement of the National Environment. Ministry of Natural Resources and Environment, Bangkok, Thailand. (in Thai)

Pollution Control Department. 1995. Criteria for Water Quality and Water Quality Standards in Thailand. Announcement of the National Environment. Ministry of Natural Resources and Environment, Bangkok, Thailand. 175 pp. (in Thai)

Proongkiat, T. 1999. Diversity of Phytoplankton and Water Quality in the Reservoir of Mae Ngat Somboonchol Dam. MS Thesis, Chiang Mai University, Chiang Mai. (in Thai)

Royal Irrigation Department. 2009. Operation Summary of Rattanai Reservoir. Phetchabun Provincial Irrigation Office. Regional Irrigation Office 10. Ministry of Agriculture and Cooperatives, Bangkok, Thailand. (in Thai)

Sanethaweesuk, S. 2010. Phytoplankton Diversity and Water Quality of Sirindhorn Dam Reservoir in Ubon Ratchathani Province. MS Thesis, Ubon Ratchathani Rajabhat University, Ubon Ratchathani. (in Thai)

Thai Meteorological Department. 2014. Season. Available Source: https://www.tmd.go.th/info/info.php?FileID=23, September 26, 2021. (in Thai)

Thummikkaphong, S., A. Koonkaew and P. Kaewkrom. 2007. Abundance and Diversity of Plankton in Pasak River at Muang District, Phetchabun Province. Research Report. Phetchabun Rajabhat University, Phetchabun, Thailand. (in Thai)

Wong-anurakchai, N. 2017. Designing and Planning Surveys to Collect Samples of Groundwater and Surface Water. United Analyst and Engineering Consultant Co., Ltd., Bangkok, Thailand. 53 pp. (in Thai)

Wongrat, L. 1999. Phytoplankton. Kasetsart University Press, Bangkok, Thailand. 851 pp. (in Thai)

Wongrat, L. 2000. Phytoplankton. Kasetsart University Press, Bangkok, Thailand. (in Thai)

Wongwilai, P. 2020. Contamination source “lead” in daily life that we may unexpected. Available Source: https://www.sanook.com/health/20553/, December 9, 2021. (in Thai)

Yossan, S. and P. Moonsin. 2015. Using dominant phytoplankton as a bioindicator of water quality in Huay Samran, Sisaket province. KMUTT R&D Journal. 38(3): 295–309. (in Thai)