ผลของวัสดุเพาะทางการเกษตรต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของเห็ดขอนขาว
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ความเป็นมาและวัตถุประสงค์: เห็ดขอนขาว (Lentinus squarrosulus Mont.) อุดมไปด้วยสารอาหาร วิตามิน และสารต้านอนุมูลอิสระ แต่เจริญเติบโตช้า การทดลองนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อปรับปรุงสูตรอาหารสำหรับส่งเสริมการเจริญเติบโตและลดต้นทุนการผลิตเห็ดขอนขาว
วิธีดำเนินการวิจัย: วางแผนแบบการทดลองสุ่มสมบูรณ์ จำนวน 5 ซ้ำต่อทรีตเมนต์
ผลการวิจัย: การทดลองผลิตหัวเชื้อเห็ดพบว่า สูตรที่ 7 (เมล็ดข้าวฟ่างร้อยละ 74 + เมล็ดข้าวเปลือกร้อยละ 25 + กลูโคสร้อยละ 1) และสูตรที่ 6 (เมล็ดข้าวฟ่างร้อยละ 99 + กลูโคสร้อยละ 1) ที่ผสมน้ำตาลกลูโคสร้อยละ 1 ทำให้การเจริญเติบโตและความหนาแน่นเส้นใยของเชื้อเห็ดมากกว่าสูตรควบคุมที่ 1 (เมล็ดข้าวฟ่างร้อยละ 100) มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P < 0.05) ระหว่างสูตรอาหารเพาะ การทดลองขยายเชื้อเห็ดขอนขาวในถุงพลาสติก พบว่า การผสมแกลบดิบในสัดส่วนที่สูงขึ้นทำให้อัตราการเจริญเติบโตเพิ่มขึ้นแต่ความหนาแน่นของเส้นใยลดลง นอกจากนี้ ยังพบว่า สูตรที่ 2 (ขี้เลื่อยไม้ยางพาราร้อยละ 80 + แกลบดิบร้อยละ 10 + รำละเอียดร้อยละ 5.5 + กระถินป่นร้อยละ 2.5 + ปูนขาวร้อยละ 1 + ยิปซั่มร้อยละ 0.8 + ดีเกลือร้อยละ 0.2) และสูตรที่ 3 (ขี้เลื่อยไม้ยางพาราร้อยละ 70 + แกลบดิบร้อยละ 20 + รำละเอียดร้อยละ 5.5 + กระถินป่นร้อยละ 2.5 + ปูนขาวร้อยละ 1 + ยิปซั่มร้อยละ 0.8 + ดีเกลือร้อยละ 0.2) ให้ผลผลิตเห็ด 146.31 และ 139.40 กรัมต่อถุง และประสิทธิภาพการผลิตร้อยละ 42.05 และ 41.94 ตามลำดับ ซึ่งไม่แตกต่างกันทางสถิติเมื่อเปรียบเทียบกับสูตรควบคุมที่ 1 (ขี้เลื่อยไม้ยางพาราร้อยละ 90 + รำละเอียดร้อยละ 5.5 + กระถินป่นร้อยละ 2.5 + ปูนขาวร้อยละ 1 + ยิปซั่มร้อยละ 0.8 + ดีเกลือร้อยละ 0.2) ที่ให้ผลผลิต 150.14 กรัมต่อถุง และมีประสิทธิภาพการผลิตร้อยละ 43.51
สรุป: สามารถผสมแกลบดิบในวัสดุเพาะได้ร้อยละ 20 ทดแทนขี้เลื่อยไม้ยางพาราเพื่อลดต้นทุนการผลิตเห็ดขอนขาว
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
Anike, F.N., O.S. Isikhuemhen, D. Blum and H. Neda. 2015. Nutrient requirements and fermentation conditions for mycelia and crude exo-polysaccharides production by Lentinus squarrosulus. Adv. Biosci. Biotechnol. 6(8): 526–536. http://doi.org/10.4236/abb.2015.68055.
Chanta, S. 2021. Growth and yield of Khon-Khao mushroom (Lentinus squarrosulus Mont.) cultured in different spawn materials. J. Sci. Tech. UBU. 23(3): 90–96.
Frimpong-Manso, J., M. Obodai, M. Dzomeku and M.M. Apertorgbor. 2011. Influence of rice husk on biological efficiency and nutrient content of Pleurotus ostreatus (Jacq. ex. Fr.) Kummer. Int. Food Res. J. 18: 249–254.
Jayachandran, A., S. Nadesan and K. Murugaiyan. 2017. Comparative study of different grains on spawn development of Pleurotus florida. IJSIT. 6(6): 728–735.
Katiyar, S., G. Singh, Mohit, S. Kumar and A. Soam. 2018. Effect of different sugars on spawn growth (mm) of milky mushroom (Calocybe indica). J. Pharmacogn. Phytochem. 7(5): 595–597.
Kent, N.L. 1983. Technology of Cereals: An Introduction for Students of Food Science and Agriculture. 3rd edition. Pergamon Press, Oxford, UK.
Mueller, J.C., J.R. Gawley and W.A. Hayes. 1985. Cultivation of the shaggy mane mushroom (Coprinus comatus) on cellulosic residues from pulp mills. Mushroom Newsletter for the Tropics. 6: 15–20.
Ngeapok, S., S. Banjongsiri and U. Unphim. 2018. Patterns and cost benefit of Khon-Khao mushroom of the farmer in Ubonratchathani province. J. Grad. Skon. 15(68): 101–112. (in Thai)
Nuangmek, W. and M. Titayavan. 2020. Cereal grain for spawn production of Astraeus sp. and the effects of host plants. Khon Kaen Agr. J. 48(Suppl. 1): 1173–1180. (in Thai)
Omar, N.A.M., N. Abdullah, U.R. Kuppusamy, M.A. Abdulla and V. Sabaratnam. 2011. Nutritional composition, antioxidant activities, and antiulcer potential of Lentinus squarrosulus (Mont.) mycelial extract. Evid. Based Complement. Alternat. Med. 2011: 539356. https://doi.org/10.1155/2011/539356.
Petcharat, V. 1995. Cultivation of wild mushroom: I. Lentinus squarrosulus Mont. Songklanakarin J. Sci. Technol. 17(1): 43–56. (in Thai)
Petcharat, V. 1998. Wild mushroom in Southern Thailand: II. Lentinus mushroom (Lentinus spp.). Songklanakarin J. Sci. Technol. 20(1): 35–40. (in Thai)
Srijumpa, N. and S. Khayankan. 2011. Agricultural wastes as substrate for mushroom cultivation. Thai Agric. Res J. 29(2): 108–118. (in Thai)
Srisuthum, J., A. Jindaprasert, C. Pukahuta and W. Krusong. 2014. Growth of Lentinus squarrosulus Mont LS-MA in submerged cultivation for xylinase production from dried baby corn husk, pp. 106–114. In Proc. the 52nd Kasetsart University Annual Conference, 4–7 February 2014. (in Thai)
Tantratian, S., P. Vattanakul, A. Pornvichitpisan, V. Kongpensook and C. Pukahuta. 2019. Effect of nutrients and temperature on growth of Lentinus squarrosulus Mont. LS-BUB-9. JFTSU. 14(2): 133–143. (in Thai)
Thomas, G.V., S.R. Prabhu, M.Z. Reeny and B.M. Bopaiah. 1998. Evaluation of lignocellulosic biomass from coconut palm as substrate for cultivation of Pleurotus sajor-caju (Fr.) Singer. World J. Microbiol. Biotechnol. 14: 879–882. https://doi.org/10.1023/A:1008881124903.
Umpuch, K., J. Iamchom and P. Yim-orn. 2017. Using ground leucaena branches for oyster mushroom-Hungary cultivation in summer, pp. 53–57. In Proc. the 8th RMUTP International Conference on Science, Technology and Innovation for Sustainable Development: Challenges Towards the Digital Society, 22–23 June 2017. (in Thai)
Zadrazil, F. and H. Brunnert. 1980. The influence of ammonium nitrate supplementation on degradation and in vitro digestibility of straw colonized by higher fungi. European J. Appl. Microbiol. Biotechnol. 9: 37–44. https://doi.org/10.1007/BF00500000.