ผลสะสมของปุ๋ยฟอสฟอรัสต่อผลผลิตและการดูดใช้ธาตุอาหารหลักของมันสำปะหลังที่ปลูกในชุดดินยโสธร และการเปลี่ยนแปลงสมบัติดิน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การจัดการปุ๋ยฟอสฟอรัสที่เหมาะสมมีส่วนช่วยเพิ่มผลผลิตมันสำปะหลังในดินเนื้อหยาบทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ทำการศึกษาในแปลงเกษตรกร จังหวัดนครราชสีมา เพื่อทดสอบผลสะสมของปุ๋ยฟอสฟอรัสที่ใส่ต่อเนื่อง 3 ปี ต่อผลผลิตและการดูดใช้ธาตุอาหารหลักของมันสำปะหลังพันธุ์ห้วยบง 80 ในชุดดินยโสธร และการเปลี่ยนแปลงสมบัติดิน วางแผนการทดลองแบบบล็อกสุ่มสมบูรณ์ จำนวน 4 ซ้ำ โดยเปรียบเทียบปุ๋ยฟอสฟอรัส 6 อัตรา คือ 0, 12.5, 25, 37.5, 50 และ 62.5 กิโลกรัม P2O5 ต่อเฮกตาร์ ผลการศึกษา พบว่า การใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสอัตรา 50 และ 62.5 กิโลกรัม P2O5 ต่อเฮกตาร์ ให้ผลผลิตหัวมันสำปะหลังสด ผลผลิตแป้ง และชีวมวลส่วนเหนือดินสูงกว่าตำรับควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P < 0.05) ในฤดูปลูกที่ 1 และ 3 แต่ไม่มีความแตกต่างกันระหว่างตำรับการทดลองในฤดูปลูกที่ 2 การใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสติดต่อกัน 3 ปี ในทุกอัตราทำให้มีปริมาณไนโตรเจนรวมในดินบน (0.31–0.36 กรัมต่อกิโลกรัม) และดินล่าง (0.26–0.35 กรัมต่อกิโลกรัม) สูงกว่าตำรับควบคุมที่ไม่มีการใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัส (0.16 และ 0.13 กรัมต่อกิโลกรัม ตามลำดับ) การใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสในอัตรา 62.5 กิโลกรัม P2O5 ต่อเฮกตาร์ ทำให้ดินบนและดินล่างมีปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์สูงที่สุดเท่ากับ 12.90 และ 7.96 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ตามลำดับ เช่นเดียวกับโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ที่มีปริมาณเท่ากับ 42.23 และ 11.73 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ตามลำดับ แสดงให้เห็นว่า การใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสต่อเนื่องสำหรับการปลูกมันสำปะหลังนอกจากจะช่วยส่งเสริมผลผลิตแล้วยังทำให้ดินมีปริมาณธาตุอาหารหลักสะสมเพิ่มขึ้นด้วย
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
Anusontpornperm, S., S. Nortcliff and I. Kheoruenromne. 2009. Interpretability comparison between soil taxonomic and fertility capability classification units: a case of some major cassava soils in northeast Thailand. Kasetsart J. (Nat. Sci.) 43: 9–18.
Bardsley, C.E. and J.D. Lancaster. 1965. Sulfur, pp. 1102–1116. In C.A. Black, ed. Methods of Soil Analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Properties. Agronomy No. 9. American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin, USA.
Boonrawd, S., S. Anusontpornperm, S. Thanachit, I. Kheoruenromne and N. Janjirawuttikul. 2021. Characteristics and fertility capability of cassava growing soils under different annual rainfall conditions in northeast Thailand. Khon Kaen Agr. J. 49(4): 1034–1046.
Bray, R.H. and L.T. Kurtz. 1945. Determination of total organic and available forms of phosphorus in soil. Soil Sci. 59(1): 39–45.
Centro Internacional de Agricultura Tropical. 1988. Cassava Program. Annual Report for 1985. Working Document No. 38. Centro Internacional de Agricultura Tropical (CIAT), Cali, Colombia.
Centro Internacional de Agricultura Tropical. 2007. Annual Report for 2007. Centro Internacional de Agricultura Tropical (CIAT), Cali, Colombia.
Chaem-Ngern, C., S. Anusontpornperm, S. Thanachit and I. Kheoruenromne. 2020. Response of cassava, Huay Bong 80 variety, grown in an Ustic Quartzipsamment, to chicken manure and potassium fertilizer. Commun. Soil Sci. Plant Anal. 51(22): 2765–2777.
Chapman, H.D. 1965. Cation-exchange capacity, pp. 891–901. In C.A. Black, ed. Methods of Soil Analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Properties. Agronomy No. 9. American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin, USA.
Havlin, J.L., S.L. Tisdale, W.L. Nelson and J.D. Beaton. 2013. Soil Fertility and Fertilizers: An Introduction to Nutrient Management. 8th edition. Pearson Education, Inc., New Jersey, USA.
Howeler, R.H. 1981. Mineral Nutrition and Fertilization of Cassava. Centro Internacional De Agricultura Tropical, Cali, Columbia.
Howeler, R.H. 1990. Phosphorus requirements and management of tropical root and tuber crops, pp. 427–444. In Proc. the Symposium on Phosphorus Requirements for Sustainable Agriculture in Asia and Oceania, 6–10 March 1989. Los Baños, Philippines.
Howeler, R.H. 2012. Short-and long-term N, P and K requirements of cassava, pp. 429–454. In R.H. Howeler, ed. The Cassava Handbook: A Reference Manual Based on the Asian Regional Cassava Training Course Held in Thailand. Centro Internacional de Agricultura Tropical, Bangkok, Thailand.
Howeler, R.H. 2014. Sustainable Soil and Crop Management of Cassava in Asia: A Reference Manual. CIAT Publication No. 389. The International Center for Tropical Agriculture (CIAT), The Nippon Foundation, Cali, Colombia.
Howeler, R.H. and L.F. Cadavid. 1990. Short-and long-term fertility trials in Colombia to determine the nutrient requirements of cassava. Fertil. Res. 26(1–3): 61–80.
Imas, P. and K.S. John. 2013. Potassium nutrition of cassava. e-ifc No. 34. International Potash Institute, Zug, Switzerland.
Jackson, M.L. 1965. Soil Chemical Analysis: Advanced Course. Department of Soils, University of Wisconsin, Wisconsin, USA.
Johnson, C.M. and A. Ulrich. 1959. Analytical methods for use in plant analysis, pp. 26–78. Bulletin of the California Agricultural Experiment Station No. 766. Berkeley, California, USA.
Kabeerathumma, S., B. Mohankumar, C.R. Mohankumar, G.M. Nair, M. Prabhakar and N.G. Pillai. 1988. Long range effect of continuous cropping and manuring on cassava production and fertility status, pp. 259–269. In R.H. Howeler, ed. Proc. the 8th Symposium of the International Society for Tropical Root Crops: Tropical Root and Tuber Crops Changing Role in a Modern World, 30 October–5 November 1988. Bangkok, Thailand. (in Thai)
Kilmer, V.J. and L.T. Alexander. 1949. Methods of making mechanical analyses of soils. Soil Sci. 68(1): 5–24.
Klongtham, R., S. Anusontpornperm, S. Thanachit and I. Kheoruenromne. 2020. Cumulative effect of chicken manure, cassava starch manufacturing wastes and chemical fertilizer on cassava grown in Yasothon soil series. Khon Kaen Agr. J. 48(6): 1292–1303. (in Thai)
Lindsay, W.L. and W.A. Norvell. 1978. Development of a DTPA soil test for zinc, iron, manganese, and copper. Soil Sci. Soc. Am. J. 42(3): 421–428.
Murphy, J. and J.P. Riley. 1962. A modified single solution method for determination of phosphate in natural waters. Anal. Chim. Acta 27: 31–36.
Nair, P.G., B. Mohankumar, M. Prabhakar and A. Kabeerathumma. 1988. Response of cassava to graded doses of phosphorus in acid lateritic soils of high and low-P status. J. Root Crops 14(2): 1–9.
National Soil Survey Center. 1996. Soil Survey Laboratory Methods Manual. Soil Survey Investigations Report No. 42 Version 3.0. Natural Resources Conservation Service, United States Department of Agriculture, Washington, D.C., USA.
Office of Agricultural Economics. 2020. Agricultural Statistics of Thailand 2019. Division of Information Management under Center for Agricultural Information, Ministry of Agriculture and Co-operatives, Bangkok, Thailand.
Office of Agricultural Economics. 2022. Cassava production data in 2021. Available Sources: http://thaisdi.gistda.or.th/dataset/oae13_04, June 30, 2022. (in Thai)
Omondi, J.O., N. Lazarovitch, S. Rachmilevitch and U. Yermiyahu. 2019. Phosphorus affects storage root yield of cassava through root numbers. J. Plant Nutr. 42(17): 2070–2079.
Prombut, N., S. Anusontpornperm, S. Thanachit, I. Kheoruenromne and M. Phun-Iam. 2022. Response of cassava to potassium fertilization in a tropical sandy Typic Paleustult amended with burnt rice husk for two-consecutive years. Commun. Soil Sci. Plant Anal. 53(14): 1823–1840.
Ratanawaraha, C., N. Senanarong and P. Suriyapan. 2000. Status of cassava in Thailand: implications for future research and development, pp. 63–102. In Proc. the Validation Forum on the Global Cassava Development Strategy, 26–28 April 2000. Rome, Italy.
Sanchez, P.A. 2019. Properties and Management of Soils in the Tropics. 2nd edition. Cambridge University Press, Cambridge, UK.
Senachai, W., S. Anusontpornperm, S. Thanachit and I. Kheoruenromne. 2020. Response of cassava to chemical fertilizer in Yasothon soil series amended with cassava starch waste and ground limestone for 5 consecutive years. Khon Kaen Agr. J. 48(6): 1254–1265. (in Thai)
Sittibusaya, C. 1996. Strategies of Developing Fertilizer Recommendations for Field Crops. Department of Agriculture, Ministry of Agriculture and Cooperatives, Bangkok, Thailand. (in Thai)
Thai Meteorological Department. 2019. Climate Nakhon Ratchasima in 2019. Thai Meteorological Department, Ministry of Information and Communication Technology, Bangkok, Thailand.
Thai Tapioca Development Institute. 2020. Huay Bong 80 (HB 80). Thai Tapioca Development Institute. Available Source: https://www.tapiocathai.org/English/K4_e.html/, May 20, 2022.
Thomas, G.W. 1982. Exchangeable cations, pp. 159–165. In A.L. Page, ed. Methods of Soil Analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Properties. 2nd edition. Agronomy No. 9. American Society of Agronomy, Inc., Soil Science Society of America, Inc., Madison, Wisconsin, USA.
Vander Zaag, P., R.L. Fox, R.S. De La Pena and R.S. Yost. 1979. P nutrition of cassava, including mycorrhizal effects on P, K, S, Zn and Ca uptake. Field Crops Res. 2: 253–263.
Vanlauwe, B., P. Pypers and N. Sanginga. 2008. The potential of integrated soil fertility management to improve the productivity of cassava-based systems. In Proc. the First Scientific Meeting of the Global Cassava Partnership. Cassava: Meeting of the Challenges of the New Millennium, 21–25 July 2008, Ghent, Belgium.
Walkley, A. and I.A. Black. 1934. An examination of Degtjareff method for determining soil organic matter, and a proposed modification of the chromic acid titration method. Soil Sci. 37(1): 29–38.
Wargiono, J., Y. Widodo and W.H. Utomo. 2000. Cassava agronomy research and adoption of improved practices in Indonesia: major achievements during the past 20 years, pp. 259–278. In R.H. Howeler and S.L. Tan, eds. Proc. 6th Regional Workshop: Cassava’s Potential in Asia in the 21st Century: Present Situation and Future Research and Development Needs, 21–25 February 2000. Ho Chi Minh, Vietnam.
Westerman, R.L. 1990. Soil Testing and Plant Analysis. 3rd edition. Soil Science Society of America, Inc., Madison, Wisconsin, USA.